The Impact of Parental Control and Marital Conflict on Adolescents’ Self-Regulation And Adjustment (Ebeveyn Kontrolü ve Aile İçi Çatışmanın Ergenlerin Özdenetim Becerileri ve Uyumları Üzerindeki Etkisi)

TEZ

The Impact of Parental Control and Marital Conflict on Adolescents’ Self-Regulation And Adjustment (Ebeveyn Kontrolü ve Aile İçi Çatışmanın Ergenlerin Özdenetim Becerileri ve Uyumları Üzerindeki Etkisi)

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
228438
Sayfa Sayısı
186
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu çalışma ergenlerin özdenetim becerilerinin gelişmesinde etkili olan değişkenleri ve bu özdenetim becerilerinin ilişkili olduğu değişkenleri incelemeyi amaçlamaktadır. Önceki çalışmalar yüksek düzeydeki özdenetim becerilerini ergenlerin sosyal başarı ve uyumu ile ilişkilendirirken, düşük düzeydeki özdenetim becerileri daha çok sorunlu davranışlarla ilişkili bulunmuştur. Pek çok çalışma ana-babalığın ve aile içi çatışmanın çocukların ve ergenlerin özdenetim becerileri üzerinde etkili olabileceğine vurgu yapmıştır. Ancak özdenetim üzerindeki bu etkileri ele alan az sayıda görgül çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada psikolojik ve davranışsal kontrol ile aile içi çatışmanın özdenetim becerilerinin aracı etkisiyle ergen değişkenlerini etkilemesi beklenmektedir. Ayrıca, farklı psikolojik kontrol boyutlarının farklı ergen değişkenleri ile ilişkili olması beklenmektedir. Çalışmaya üç yüz altıncı ve yedinci sınıf öğrencisi ve onların anneleri katılmıştır. Öğrencilerden özbildirim yoluyla algıladıkları ana-baba kontrol davranışları, özdenetim becerileri ve akademik benlik kavramı ölçümleri alınmıştır. Anneler ise, kontrol davranışları, aile içi çatışma, ergenlerin özdenetim becerileri ve problem davranışları ile ilgili ölçekleri doldurmuşlardır. Aracı değişkenli model büyük oranda doğrulanmıştır. Buna göre, algılanan ana-baba psikolojik kontrol ve aile içi çatışma ergenlerin özdenetim becerilerini, bu özdenetim becerileri de ergen değişkenlerini yordamaktadır. Ana-baba davranışsal kontrol değişkeni ise sadece ergen verilerinden elde edilen modelde anlamlı bir şekilde özdenetim becerilerini yordamaktadır. Ayrıca, farklı psikolojik kontrol boyutlarının ergenler üzerinde farklı etkilere sahip olduğu bulunmuştur. Anne ve baba tarafından sevginin esirgenmesi/ilgisiz ebeveyn davranışları değişkeni suçluluk yaratma/tutarsız duygusal davranışlar gösterme ile karşılaştırıldığında daha olumsuz ergen değişkenleri ile ilişkili bulunmuştur. Ek olarak, farklı kontrol boyutları ile ergen değişkenlerinin etkileşimleri incelenmiştir. Olumlu sosyal davranış ve sebat/izleme değişkenlerini yordamada babanın suçluluk yaratması/tutarsız duygusal davranışlar göstermesi ile izlemesi arasındaki etkileşimin anlamlı olduğu bulunmuştur. Benzer şekilde, hiperaktivite/dikkatsizlik değişkenini yordamada annenin sevgisini esirgemesi/ilgisiz ebeveyn davranışları ve çocuğa dair bilgi sahibi olma etkileşimi anlamlı bulunmuştur. Son olarak, iki U-şekilli doğrusal olmayan ilişki bulunmuştur. Babanın suçluluk yaratması ve düşük sebat/izleme arasındaki ilişki ile annenin sevgisini esirgemesi ve Türkçe akademik benlik kavramı arasındaki ilişkiler doğrusal bulunmamıştır. Çalışmanın teorik, kültürel ve yöntemsel çıktıları ilgili yazın bulguları ışığında tartışılmıştır.

Harma, Mehmet, The Impact of Parental Control and Marital Conflict on Adolescents’ Self-Regulation And Adjustment (Ebeveyn Kontrolü ve Aile İçi Çatışmanın Ergenlerin Özdenetim Becerileri ve Uyumları Üzerindeki Etkisi), Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008, Yüksek Lisans, pdf.