Bu araştırmada Anadolu Lisesi, Fen Lisesi ve Yabancı Dil Ağırlıklı Lise (Turgut Özal Lisesi) öğrencilerinin sosyal ve kişisel uyum düzeyleri ile psikolojik ihtiyaçları puanlan arasındaki farklar bazı değişkenler göz önüne alınarak incelenmiştir. Araştırmaya katılan öğrenciler kişisel ve sosyal uyum düzeyleri bakımından düşük ve yüksek olarak iki gruba ayrılmış, orta düzeyde puan alan öğrenciler sonuçlan olumsuz etkileyebileceği düşünülerek araştırma kapsamı dışında bırakılmıştır. Uyum düzeyleri açısından sınıflandırılan öğrencilerin; -okullara göre -sınıflara göre -cinsiyetlerine göre psikolojik ihtiyaçları puanlarının farklı olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmada Anadolu Lisesi, Fen Lisesi ve Süper Lise (Turgut Özal Lisesi) öğrencilerinin kişisel ve sosyal uyum düzeyleri ile psikolojik ihtiyaçlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Aynca çalışma sonucu, bu okullarda görev yapan yöneticilere, öğretmenlere, rehber öğretmenlere ve öğrenci velilerine araştırmada incelenen konularda ışık tutularak eğitim-öğretim niteliğinin arttırılmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Araştırma 1996-1997 öğretim yılında Malatya ili Anadolu Lisesi, Fen Lisesi ve Süper Lisede (T.Ö.L) eğitim öğretime devam eden toplam 559 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Uyum düzeylerinin sınıflandırılmasından ve geçerlik puanlarının saptanmasından sonra 223 kişi araştırmaya katılmıştır. 9293 Araştırmada verilerin toplanması için; -Hacettepe Kişilik Envanteri (HKE) -Edwars Kişisel Tercih Envanteri (EPPS) kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler bilgisayara girilerek, gerekli istatistiksel analizler yapılmıştır. Sosyal ve Kişisel uyum düzeylerinin yüksek ve düşük oluşuna göre öğrencilerin psikolojik ihtiyaçları puanlan gruplandırılmıştır. Psikolojik ihtiyaçlar puanlarının aritmetik ortalamaları, standart sapmaları ortalamalar arasındaki farkı saptamak amacıyla t-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlan genel, okul, sınıf, cinsiyet değişkenlerine göre tablola sunulmuştur. F puanının anlamlı olduğu durumlarda farklılığı yaratan ikiliyi saptamak için en küçük farkları test etme yöntemi (LSD) uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar şöyle sıralanabilir; 1. Kişisel uyum düzeyi (KUD) yüksek olan öğrencilerin yakınlık kurma, KUD düşük olan öğrencilerin kendini suçlama ve saldırganlık ihtiyaçları daha yüksek bulunmuştur. 2.KUD yüksek olan Fen Lisesi öğrencilerinin başatlık ihtiyacı, Anadolu Lisesi öğrencilerinin karşı cinse ilgi ve saldırganlık ihtiyaçları, Süper Lise öğrencilerinin ise değişiklik ihtiyaçları anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. KUD düşük olan Anadolu Lisesi öğrencilerinin başarma ihtiyacı diğer iki okul öğrencilerinden anlamlı olarak daha yüksek olduğu bulunmuştur. 3.KUD düşük olan öğrencilerin psikolojik ihtiyaçları arasında sımf düzeylerine göre anlamlı bir fark bulunamamıştır. KUD yüksek olan Lise D. sınıf öğrencilerinin karşı cinse ilgi ihtiyacı lise I. sınıf öğrencilerinden anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. 4.KUD yüksek olan kız öğrencilerin başarma, değişiklik, saldırganlık ihtiyaçları erkek öğrencilerden, KUD yüksek olan erkek öğrencilerin kendini suçlama, karşı cinse94 ilgi ihtiyaçları kız öğrencilerden anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. KUD düşük olan kız öğrencilerin duygulan anlama, saldırganlık ihtiyaçları erkek öğrencilerden, KUD düşük erkek öğrencilerin düzen ve uyarlık ihtiyaçları kız öğrencilerden anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. 5. Sosyal uyum düzeyi (SUD) yüksek olan öğrencilerin başkalarına yardım etme, sebat, yakınlık kurma ihtiyaçları düşük olan öğrencilerden, SUD düşük olan öğrencilerin kendini suçlama, saldırganlık ihtiyaçları yüksek olan öğrencilerden daha yüksek bulunmuştur. 6.SUD düşük olan Anadolu Lisesi öğrencilerin değişiklik ihtiyacı puanlan Fen Lisesi öğrencilerinden daha yüksek bulunmuştur. SUD yüksek olan Fen Lisesi öğrencilerinin diğer iki okuldan başatlık ihtiyacı, Süper Lise öğrencilerinin değişiklik ihtiyacı, Anadolu Lisesi öğrencilerinin karşı cinse ilgi ihtiyaçları anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. 7.SUD düşük olan öğrencilerin psikolojik ihtiyaçları arasında sınıf düzeylerine göre fark bulunamamıştır. SUD yüksek olan lise II. sınıf öğrencilerinin düzen ihtiyaçlarının lise I. sınıf öğrencilerinden daha yüksek olduğu bulunmuştur. 8. SUD yüksek olan kız öğrencilerin başarma, başkalarına yardım etme, değişiklik, saldırganlık ihtiyaçları erkek öğrencilerden, SUD yüksek olan erkek öğrencilerin kendini suçlama ve uyarlık ihtiyaçları kız öğrencilerden daha yüksek bulunmuştur. SUD düşük olan kız öğrencilerin değişiklik, duygulan anlama, saldırganlık ihtiyaçları erkek öğrencilerden, SUD düşük olan erkek öğrencilerin karşı cinse ilgi ve uyarlık ihtiyaçlarının kız öğrencilerden daha yüksek olduğu bulunmuştur. SUD ve KUD düşük olan öğrencilere rehberlik servislerinde psikolojik yardımlarda bulunularak kendilerine güvenlerinin oluşması, aynı öğrencilerin grup oturumlarına alınarak sosyal becerilerinin gelişmesi sağlanabilir. Aynca araştırma daha geniş kitlelerde ve dershaneler gibi okul ortama dışındaki yerlerde yapılabilir.