Bu araştırma, 15-16 yaş grubu ergenlerinin öfke ifade tarzlarının kendilik imgelerini algılamalarına göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymak amacı ile gerçekleştirilmiştir. Söz konusu farklılaşma araştırılırken; ergenlerin öfke ifade tarzlarının ve kendilik imgelerinin yaşa, cinsiyete, okul türüne ve anne-babanın eğitim durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığı da ilişkisel olarak incelenmiştir. İlişkisel tarama modeline uygun olarak hazırlanan araştırmanın evrenini, İstanbul ili Anadolu Yakası Kadıköy ilçesi'nde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak eğitim-öğretim veren Mehmet Beyazıt Lisesi lise birinci ve ikinci sınıflarında okumakta olan bütün 15 ve 16 yaş grubu ergenleri ile Kadıköy Anadolu Lisesi orta ikinci ve üçüncü sınıflarında (iki yıl yabancı dil hazırlık sınıfı okuduklarından dolayı) okumakta olan bütün 15 ve 16 yaş grubu ergenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu, 256'sı erkek, 1 72'sî kız olmak üzere toplam 428 ergenden oluşturulmuştur. Araştırmanın veri toplama aşamasında iki ölçekten yararlanılmıştır. Ergenlerin öfke yaşantılarını ifade ediş biçimlerini belirlemek için " Sürekli Öfke- Öfke Tarz Ölçeği (SÖÖTÖ) ", kendilik imgesi algısının düzeyini tespit etmek amacıyla da " Offer Kendilik İmgesi Ölçeği (OKİÖ) " uygulanmıştır. Bu ölçeklere ek olarak, ergenlerin yaş, cinsiyet, hangi okulda okudukları ve anne-babanın eğitim durumu gibi bazı değişkenlere de ulaşabilmek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan ve 5 sorudan oluşan " Kişisel Bilgi Formu" nun da cevaplandırılması istenmiştir. Veri toplama aşamasından sonra, elde edilen ham verilerin istatistiksel çözümlemeleri yapılmıştır. Ergenlerin öfke ifade tarzlarının kendilik imgesine göre farklılaşıp farklılaşmadığını test etmek amacıyla, ikiden fazla grubun ortalamalarının karşılaştırılması söz konusu olduğundan Tek Yönlü Varyans Analizi (F Testi) tekniğinden yararlanılmıştır. Grup ortalamaları arasında anlamlı bir farkın ortaya çıkması durumunda, bu farkın hangi gruplardan kaynaklandığını belirlemek amacıyla da, grup sayıları birbirinden çok farklı olduğu durumlarda kullanılan Tukey Kramer Testi'nden faydalanılarak karşılaştırmalar yapılmıştır. Bunun yanı sıra, ergenlerin öfke ifade tarzlarının ve kendilik imgelerinin 127cinsiyet, okul türü ve 15 ya da 16 yaş grubunda oluşlarına göre farklılaşıp farklılaşmadığını test eden Bağımsız Grup t Testi Tekniği kullanılmış; ergenlerin öfke ifade tarzlarının ve kendilik imgelerinin anne-babanın eğitim durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığını Tek Yönlü Varyans Analizi (F Testi) ve grup ortalamaları arasında anlamlı bir fark çıkması sonucunda, bu farkın hangi gruptan kaynaklandığını tespit etmek için de Duncan Testi ya da Tukey Kramer Testi ile sınanmıştır. Elde edilen istatistiklerin manidarlığı 0.05 düzeyinde ve çift yönlü olarak test edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular özetle aşağıda sunulmuştur : 1. Ergenlerin öfke ifade tarzlarının kendilik imgelerine göre farklılaşma gösterdiği tespit edilmiştir. Yüksek düzeyde kendilik imgesi (olumlu kendilik imgesi) algısına sahip ergenlerde bastırılmış öfke, dışa vurulmuş öfke ve sürekli öfke boyutlarında azalma olduğu, yine yüksek düzeyde kendilik imgesi (olumlu kendilik imgesi) algısına sahip ergenlerin kontrol altına alınmış öfke boyutunun ise, arttığı saptanmıştır. 2. Ergenlerin bastırılmış öfkeleri, dışa vurulmuş öfkeleri ve kontrol altına alınmış öfkeleri yaşa göre farklılaşmamaktadır. Sürekli öfkeleri ise, yaşa göre farklılaşma göstermektedir. 15 yaş grubu ergenlerinin 16 yaş grubu ergenlerine göre, sürekli öfkeye daha eğilimli oldukları tespit edilmiştir. 3. Ergenlerin bastırılmış öfkeleri, dışa vurulmuş öfkeleri, kontrol altına alınmış öfkeleri ve sürekli öfkeleri cinsiyete göre farklılaşmamaktadır. 4. Ergenlerin bastırılmış öfkeleri, dışa vurulmuş öfkeleri ve kontrol altına alınmış öfkeleri okul türüne göre farklılaşmaktadır. Bu farklılaşmalar, Kadıköy Anadolu Lisesi ergenleri lehinedir. Sürekli öfke ise, okul türüne göre farklılaşma göstermemektedir. 5. Ergenlerin dışa vurulmuş öfkeleri, annenin eğitim durumuna göre farklılaşmaktadır. Anneleri yüksekokul veya üniversite ve ortaokul veya lise mezunu olan ergenlerin, anneleri okuryazar veya ilkokul mezunu olan ergenlere göre dışa vurulmuş öfkeyi daha rahat ortaya koyabildikleri saptanmıştır. 128Annenin eğitim durumuna göre, ergenlerin bastırılmış öfkeleri, kontrol altına alınmış öfkeleri ve sürekli öfkeleri farklılaşma göstermemektedir. 6. Ergenlerin kontrol altına alınmış öfkeleri, babanın eğitim durumuna göre, farklılaşma göstermektedir. Babaları yüksek öğrenim görmüş ergenlerin öfkelerini kontrol altında tutabilme düzeylerinin arttığı görülmektedir. Babanın eğitim durumuna göre, ergenlerin bastırılmış öfkeleri, dışa vurulmuş öfkeleri ve sürekli öfkeleri farklı I aşma maktadır. 7. Ergenlerin kendilik imgeleri yaşa göre farklılaşma göstermemektedir. 8. Ergenlerin kendilik imgeleri cinsiyete göre farklılaşma göstermemektedir. 9. Ergenlerin kendilik imgeleri okul türüne göre farklılaşmaktadır. Kadıköy Anadolu Lisesi'nde okuyan ergenlerin Mehmet Beyazıt Lisesi'nde okuyan ergenlere göre, daha olumlu kendilik imgelerine sahip oldukları saptanmıştır. 10. Annenin eğitim durumunun ergenlerin kendilik imgeleri üzerinde etkili bir değişken olduğu saptanmıştır. Annenin yüksekokul veya üniversite ve ortaokul ya da lise düzeyinde bir eğitim almış olması, ergenin kendilik imgesini olumlu yönde etkilemektedir. 1 1. Babanın eğitim durumunun da, yüksekokul veya üniversite ve ortaokul veya lise mezunu olmasının, ergenlerin olumlu kendilik imgesi geliştirmelerinde önemli bir etken olduğu tespit edilmiştir. Sonuç Bu araştırmada, kendilik imgesinin 15-16 yaş grubu ergenlerinin öfke ifade tarzları üzerinde etkili bir değişken olduğu ortaya çıkmıştır. Olumlu kendilik imgesine sahip ergenlerin, günlük yaşantılarında sürekli öfke duygusu yaşama eğiliminde olmadıkları, ilişkilerinde ürettikleri öfkeyi dışavurmaya da içe yöneltme, bastırma yolunu seçmeden, hoşgörülü, sabırlı ve anlayışlı davranabildikleri, sakinleşme eğilimine daha kolay girebildikleri, bir başka deyişle öfkelerini kontrol altında tutabildikleri sonucuna varılmıştır.