Stresli Bir Deneyim Olan Üniversite Sınavına Girecek Lise Öğrencilerinde Uyku Problemlerinin Sıklığı ve Risk Faktörleri

MAKALE

Stresli Bir Deneyim Olan Üniversite Sınavına Girecek Lise Öğrencilerinde Uyku Problemlerinin Sıklığı ve Risk Faktörleri

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
1
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
8-16
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Amaç: Adolesan çağda oldukça yaygın olan uyku bozukluğunun sıklığı %15-30'dur. Stresin uyku bozukluklarına özellikle insomniaya sebep olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada bir stres faktörü olarak Üniversite sınavına girecek olan öğrencilerde uyku bozukluklarını değerlendirmek ve uyku bozukluklarının diğer değişkenlerle ilişkisini gözlemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu tanımlayıcı çalışma İstanbul'da bulunan ve türleri birbirinden farklı dört lisede ve bir özel dershanede gerçekleştirilmiştir. Kura yöntemi ile her okuldan ve bir dershaneden birer sınıf seçilmiş ve bu sınıflardaki tüm öğrencilere ulaşılmıştır. Öğrencilerin 324'ü çalışmayı kabul etmiş, anketi tam dolduruan 302'si çalışma kapsamına alınmıştır. Uyku bozukluklarının başlıca semptomları, gastro-özefajiyal reflü, kronik "wheezing" veya gece öksürükleri, çay, kahve tüketimi, alkol ve/veya sigara kullanımı, var olan kronik hastalık öyküsü ve sürekli ilaç kullanımı ile ilgili bilgiler kendi beyanlarına dayanan bir soru formu ile toplanmış, verilerin analizinde ki-kare, t-testi ve lojistik regresyon kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların %33.4 (101)'ü gün içinde aşırı uyuklama halinde olduklarını belirtmiştir. İnsomnia sıklığı %20.2 (n: 61)'dir. İnsomnia için risk faktörleri; ilaç bağımlılığı, kronik öksürük, "wheezing" ve depresif belirtiler olarak tespit edilmiştir (Sırasıyla OR: 7.33-%95 CI: 1.67-32.30, OR: 2.43- %95 CI: 1.31-4.64, OR: 2.10- %95 CI: 1.01-4.10) Katılımcıların %24.8(75)'i obstrüktif uyku apne (OSA) bulguları açısından pozitif kabul edilmiştir. OSA risk faktörleri kronik öksürük, wheezing, gastro-özefajiyal reflü ve aşırı kilolu olduğunu düşünmek olarak saptanmıştır. (Sırasıyla OR: 5.07- 95% CI: 2.62-9.84, OR: 2.85- 95% CI: 1.75-4.67, OR: 3.74- 95% CI: 1.75-7.99). Sonuç: Uyku bozuklukları çok sık olmakla birlikte bu durum sınav stresinden çok obezite, kronik öksürük, gastro-özefajiyal reflü semptomları, sigara kullanımı, ilaç bağımlılığı ve depresif semptomlarla ilişkilidir. Bu nedenle en azından astımı olan ve fazla kilolu olan öğrencilerin uyku bozukluğu sorgulanmalıdır.

Çifçili, Serap - Ünalan, Pemra C. - Kıvrak, Derya - Karaca, Gürkan - Yalçın, Necim - Uzuner, Arzu, Stresli Bir Deneyim Olan Üniversite Sınavına Girecek Lise Öğrencilerinde Uyku Problemlerinin Sıklığı ve Risk Faktörleri, Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi, Ankara, 1, 2010, 8-16, pdf.