(BİLDİRİ) Güvenli Anne-Baba Bağlanması ile Ergenlerin Uyum Düzeyleri ve İyi Oluş İlişkileri: Özerklik İhtiyacının Aracılık Etkisi
Yazar/Hazırlayan
|
|
Makale Türü
|
Kitap Bölümü
|
Kitap Adı
|
21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi
|
Yıl
|
|
Yer
|
|
Sayfa Aralığı
|
476-476
|
Kategori
|
|
Makale Özeti
|
Amaç: Bu çalışmanın amacı, ergenlerde anne ve baba bağlanmasının, otonom davranma ihtiyacını bir aracı (mediator) değişken olarak değerlendirerek, ergenlerin uyum ve iyi-oluş (well-being) ile doğrudan ve dolaylı ilişkisini incelemektir. Başka bir ifadeyle, ergenlerin anne-baba bağlanmaları ile özerklik arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkinin iyi oluş ile etkileşimini ortaya koymak araştırmanın temel amacıdır.
Araştırma Yöntemi: Çalışma Ankara ilinde Çankaya ve Mamak ilçelerinden seçilen iki farklı türündeki okullarda (Anadolu lisesi, Normal Lise) eğitimlerine devam eden 9, 10, 11 ve 12. sınıf olmak üzere toplam 282 öğrenci ile yürütülmüştür. Yaşları 14 ile 18 arasında değişen öğrencilerin yaş ortalaması 16.06’dir (SD=1.53) ve 149’u kızlardan (%53), 133’ü erkeklerden (%47) oluşmaktadır. Veri toplama araçları Anne-Baba Bağlanma Envanteri, Olumlu ve Olumsuz Duygu Ölçeği, Reynolds Ergen Uyum Ölçeği ve Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği’dir. Çalışmada önerilen modelin, kabul edilebilir bir uyum iyiliğine sahip olup olmadığı uyum iyiliği istatistikleri (goodness of fit statistics) ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Yapısal model maximum-likelihood yöntemi kullanılarak LISREL 8.51 programı aracılığla test edilmiştir (Jöreskog ve Sörbom, 2003). Sonuçlar yapısal modelin iyi düzeyde uyum iyiliği değerleri ürettiğini ortaya koymaktadır; χ2 (107, N=182)= 218.94, p<.05, GFI=.92, AGFI= .88, CFI= .97, RMSEA= .061, SRMR= .046. Yapısal modelin analiz edilmesi sonucunda, anneye bağlanmanın uyum ve olumlu duygu üzerindeki etkisinin kısmen Özerklik üzerinden, kısmen de doğrudan sağlandığı, ancak olumsuz duygu üzerindeki etkisinin tümüyle Özerklik tarafından sağlandığı belirlenmiştir.
Sonuç ve Tartışma: Yardım becerileri süreçlerinden değerlendirildiğinde, bu çalışmanın bulguları, ergenlerle çalışan danışmanların yardım süreçlerini etkili bir şekilde sürdürebilmesine katkı sağlayabilir. Danışma sürecinde, danışanın (ergenlerin) uyum düzeylerine katkı sağlayıcı olmasının yanı sıra olumlu duyguları geliştirici ve olumsuz duygularla baş etme becerileri kazanması önemlidir ve çalışmanın bulguları ergenlerin Özerklik ihtiyaçlarının, bağlanma ile uyum düzeyleri ve psikolojik iyi oluşları arasında önemli bir aracı değişken olduğunu ortaya koymaktadır.
Anahtar Sözcükler: Anne-Baba Bağlanma, İyi Oluş, Özerklik, Ergenler
|
Kocayörük, Ercan - Canbolat, Cihan Yıldız - Yurdal, Mustafa Onur - Has, Hasan Aykut - Aydın, Hasan, (BİLDİRİ) Güvenli Anne-Baba Bağlanması ile Ergenlerin Uyum Düzeyleri ve İyi Oluş İlişkileri: Özerklik İhtiyacının Aracılık Etkisi, İstanbul, , 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 2012, 476-476, .