Ergenin Arkadaşları ve Uyumu ile Annenin Akran Yönetimi Davranışları Arasındaki İlişkilerde Annenin İnançlarının Aracı Rolü

MAKALE

Ergenin Arkadaşları ve Uyumu ile Annenin Akran Yönetimi Davranışları Arasındaki İlişkilerde Annenin İnançlarının Aracı Rolü

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
69
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
1-16
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Ergenlerin anne-baba ve akran ilişkilerinin niteliği ile psikososyal uyumları arasındaki ilişkiler sıkça araştırılmakla birlikte ergenlerin uyumu ve arkadaşlarının, ebeveynin akran yönetimi üzerindeki etkisini araştıran çalışmalar yok denecek kadar azdır. Bu araştırmanın temel amacı ergenin uyumu, olumlu ve olumsuz davranışlara sahip arkadaşlarla ilişkisi ile annenin akran yönetimi davranışları arasındaki bağlantıları ve bu bağlantılarda annenin akran yönetiminde yeterliğinin ve arkadaşlara ilişkin endişelerinin aracı rolünü incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, Tilton-Weaver ve Galambos’un (2003) önerdiği model uyarlanmış ve ergenin algıladığı yalnızlık, bir değişken olarak modele eklenmiştir. Ergenlik döneminde psikososyal gelişimi inceleyen kapsamlı bir araştırma projesinin parçası olan araştırmanın örneklemi, Ankara ilinde 7.-10. sınıfa devam eden 297 ergen ve annelerinden oluşmaktadır. Bulgular, ergenin saldırganlığı ile algıladığı yalnızlığın, annelerin akran yönetimi davranışlarını farklı boyutlarda yordadığını göstermiştir. Ergenin saldırganlığı, annenin çocuğunun arkadaşlığını onaylamama yönündeki iletişimini pozitif yönde yordamakta, ergenin algıladığı yalnızlık ise annenin çocuğun arkadaşlığını destekleyici iletişimini, akran tercihleriyle ilgili iletişimini ve akranları onaylamamayı negatif yönde yordamaktadır. Ayrıca annenin arkadaşlara ilişkin endişesinin aracı rolleri bulunmuştur. Buna göre; çocuğun yalnızlığı azaldıkça, annenin endişesi azalmakta ve anne çocuğun arkadaşlıklarını destekleyici iletişimi daha fazla kurmaktadır. Ayrıca çocuğun olumlu sosyal davranış gösteren arkadaşların artması ise annenin endişesini azaltmakta ve anne çocuğuyla arkadaşlıkları destekleyici iletişimi daha fazla kurmaktadır. Elde edilen ilişkilerin gücü orta düzeyde olmakla birlikte, sonuçlar anne endişesinin ergen, akran ve anne ilişkilerinin kalitesini belirleyebildiğine işaret etmektedir.

Öztürk, Ahu - Sayıl, F. Melike, Ergenin Arkadaşları ve Uyumu ile Annenin Akran Yönetimi Davranışları Arasındaki İlişkilerde Annenin İnançlarının Aracı Rolü, Türk Psikoloji Dergisi, Ankara, 69, 2012, 1-16, pdf.