Genç Erişkinlerde İntihar Davranışı ile Problem Çözme, Dürtüsellik ve Atılganlık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

TEZ

Genç Erişkinlerde İntihar Davranışı ile Problem Çözme, Dürtüsellik ve Atılganlık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
271723
Sayfa Sayısı
136
Tez Türü
Tıpta Uzmanlık
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
İntihar dünyada ergen ve genç erişkinlerin önde gelen ölüm sebebidir. İntiharı önlemede en önemli strateji yüksek riskli grubu tespit etmektir. İntiharla ilişkili birçok etken sorumlu tutulmaktadır. Psikiyatrik bozukluklar intihar girişiminde önemli bir etkendir. Ayrıca özellikle gençlerde sorunları etkili bir biçimde çözememe, dürtüsel tutum gösterme, kendini yeterli ve uygun bir şekilde ifade edememe gibi özellikler de intihar riskini arttırabilir. Bu çalışmada intihar girişiminde bulunmuş genç erişkinlerde intiharı önleme, tedavi ve tekrarı engellemede yol gösterecek klinik tanıları saptamak, intiharla ilişkili olduğu düşünülen dürtüsellik, atılganlık ve problem çözme becerisinin rolünü tespit etmek amaçlanmaktadır. Yöntem: Ergen ve Genç Erişkin Psikiyatrisi birinci ve ikinci basamak polikliniğinden izlenen 18-20 yaşları arasındaki 111 olguya SCID-I DSM-IV Eksen I Bozuklukları İçin Yapılandırılmış Klinik Görüşme formu uygulandı. Ayrıca Sosyodemografik ve klinik veri toplama formu, İntihar Davranışı Ölçeği, Beck Depresyon Envanteri, Beck Anksiyete Ölçeği, Problem Çözme Envanteri, Barrat Dürtüsellik Ölçeği-11 ve Rathus Atılganlık Ölçeği verildi. Sosyodemografik ve klinik veri toplama formuna göre katılımcılar intihar girişimleri olanlar ve olmayanlar olmak üzere iki gruba ayrıldı. İntihar girişiminde bulunanlar ve bulunmayanlar klinik tanıları, eğitim durumları, aile bilgileri, depresyon, anksiyete, dürtüsellik, atılganlık düzeyleri ve problem çözme becerileri açısından karşılaştırıldı. Bulgular: Çalışmaya katılan hastaların %30,6'sının intihar girişiminde bulunduğu, intihar girişiminde bulunanların %82,4'ünü kızların oluşturduğu saptandı. Anne eğitim düzeyi düşük olanlar ve daha önce intihar girişimi öyküsü olanlar intihar girişimi için daha yüksek risk içindedir. İntihar girişimi olanlarda; intihar planı, son bir yıl içinde yaşamlarını sona erdirme düşüncesinin sıklığı, intihar tehdidi ve tekrar edilebilirliği yüksektir. İntihar girişimde bulunan grupta en sık kullanılan intihar yöntemi yüksek dozda ilaç alımıydı. Çalışmaya alınanlara ve intihar girişiminde bulunanlara en çok konulan eksen I klinik tanı majör depresyon idi. İntihar girişimi olanlarda depresyon(p<0,01) ve anksiyete(p<0,05) düzeyleri olmayanlar göre anlamlı olarak yüksekti. İntihar girişimi olanlarda; intihar davranışı ölçeği toplam puanı ve alt ölçek puanları anlamlı olarak yüksekti( p<0,01). İntihar girişiminde bulunanların problem çözme becerileri olmayanlara göre anlamlı olarak düşük bulundu( p<0,01). Ayrıca problem çözme yeteneğine güvenme ve probleme uygun yaklaşma kaçınmada da benzeri sonuçlar bulundu( p<0,05). İntihar girişimi olanlarla olmayanlar arasında atılganlık düzeyi ve dürtüsellik arasında bir fark bulunmadı (p>0,05).Fakat dürtüsellik alt parametrelerine bakıldığında intihar girişiminde bulunanların dikkatsel dürtüsellik alt ölçeği ve devinimsel dürtüsellik puanları intihar girişiminde bulunmayanlara göre istatistiksel yüksek bulundu(p<0,05). Sonuç: Annelerin eğitiminin arttırılması intihar için önleyici bir faktör olabilir. İyi eğitim, iyi ebeveynlik ve ebeveyn olarak iyi bir rol modeli olunmasını ve problemlere daha akılcı yaklaşımlar göstermede öğretici ve destekleyici olmayı sağlayabilir. Problem çözme becerilerine odaklanmak ve bunları geliştirmek intihar girişimi olanlarda intiharı tekrar edilmesini; intihar girişimi olmayanlarda ise intihar girişiminde bulunmayı önleyebilir. Bazı dürtüsellik özellikleri (dikkatsel ve devinimsel dürtüsellik; acelecilik, dikkatin hızlı değişimi gibi) intihar eğilimini arttırabilir. Bu dürtüsellik özellikleri için psikoteropötik ve psikofarmakolojik müdahaleler intihar riskini azaltabilir. Sonuçlarımız intihar davranışının önlenmesinde atılganlık düzeyinin ve eğitimin bir etkisinin olmayacağını düşündürmüştür.

Özver, İsmail, Genç Erişkinlerde İntihar Davranışı ile Problem Çözme, Dürtüsellik ve Atılganlık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Sağlık Bakanlığı, İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2010, Tıpta Uzmanlık, pdf.