Ergenlerin Sosyal Kaygı Düzeyleri, Ana-Baba Tutumları ve Ailede Görülen Risk Faktörleri Üzerine Bir Çalışma

TEZ

Ergenlerin Sosyal Kaygı Düzeyleri, Ana-Baba Tutumları ve Ailede Görülen Risk Faktörleri Üzerine Bir Çalışma

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
125289
Sayfa Sayısı
158
Tez Türü
Doktora
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu çalışmada, ergenlik dönemindeki öğrencilerin sosyal kaygı düzeylerinin (olumsuz değerlendirilmekten korkma ile sosyal kaçınma ve huzursuzluk boyutları) ana baba tutumlarına ve cinsiyete göre değişip değişmediği; sosyal kaygı düzeyi yüksek ve düşük öğrencilerin ailelerinde yer alan risk faktörlerinin neler olduğu; anne ve baba tutumlarını nasıl betimledikleri incelenmiştir. Örneklem, Adana ve İçel'de bulunan resmi genel liselerden seçilen 782 öğrenciden oluşmaktadır. Bu çalışmada, nicel ve nitel veri toplama yöntemleri beraber kullanılmıştır. Araştırmada ergenlerin sosyal kaygı düzeylerini belirlemek için Olumsuz Değerlendirilmekten Korkma (ODK) ile Sosyal Kaçınma ve Huzursuzluk (SKH) Ölçekeleri (Watson Ve Friend,1966); Ana Baba Tutum Envanteri (Eldeleklioğlu, 1996), aile risk faktörleri soru listesi, görüşme formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde çok faktörlü (3x2) varyans analizi; x (ki kare) bağımsızlık testi ve bağımsız gruplar için oran testi (z)'inden yararlanılmıştır. Sosyal kaygı düzeyi yüksek (altı öğrenci) ve düşük (altı öğrenci), toplam 12 öğrenci ile, kendi ana baba tutumlarını nasıl betimlediklerini ve ailelerinde yer alan risk faktörlerinin neler olduğunu belirlemek için yan yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır Bu araştırmanın sonuçlarına göre, ana-baba tutumlarının ODK Ölçeği puanlan ile SKH Ölçeği puanlan üzerindeki temel etkisi istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Koruyucu istekçi ve otoriter ana baba tutumlarına sahip öğrencilerin, ODK ve SKH Ölçeklerinden yüksek puan aldıkları, demokratik ana- baba tutumuna sahip öğrencilerin ise ODK ve SKH Ölçeklerinden düşük puan aldıkları gözlenmiştir. Ana baba tutumu ve cinsiyet değişkenlerinin ODK ve SKH Ölçekleri puanları üzerindeki ortak etkileri, istatiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Sosyal kaygı açısından boşanma durumu, evde yaşayan birey sayısı, anne ve babanın eğitim durumu, ailenin gelir durumu, ailenin çocuğunu kıyaslama durumu ve ailenin sosyal faaliyetlere katılmama durumu risk faktörü olarak gözlenmiştir. Bu çalışmanın nitel veri toplama yöntemlerinden elde edilen sonuçlara göre, sosyal kaygı düzeyi yüksek öğrencilerin ailelerinde, demokratik tutumların oranları düşük; koruyucu ve otoriter ana baba tutumlarının oranın yüksek olduğu; kaygı düzeyi düşük öğrencilerin ailelerinde demokratik tutumların oranları yüksek, koruyucu ve otoriter tutumlarının oranlarının düşük olduğu gözlenmiştir. Ayrıca ilgisiz ana baba tutumu ile dengesiz ve kararsız tutumların da varlığı gözlenmiştir. Görüşme yapılan öğrenciler ise ailelerinde yer alan risk faktörleri, "kardeş kaybı, aile bireylerinden birinin süreğen bir hastalığının olması, ekonomik sarımlar, anne baba arasındaki eğitim farkı, anne baba arasındaki geçimsizlik, babanın alkol alması, kasabada yaşanması, ailenin otoriter ve koruyucu tutuma sahip olması, aile büyüğü ile birlikte yaşanması " şeklinde ifade etmişlerdir.

Erkan, Zülal, Ergenlerin Sosyal Kaygı Düzeyleri, Ana-Baba Tutumları ve Ailede Görülen Risk Faktörleri Üzerine Bir Çalışma, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002, Doktora, pdf.