Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarına İlişkin Yol Analizi Modeli: Akademik Güven, Psikolojik Sermaye ve Akademik Başa Çıkma Faktörlerinin İncelenmesi

TEZ

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarına İlişkin Yol Analizi Modeli: Akademik Güven, Psikolojik Sermaye ve Akademik Başa Çıkma Faktörlerinin İncelenmesi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
437052
Sayfa Sayısı
189
Tez Türü
Doktora
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırmada, üniversite 2., 3. ve 4. sınıflarda eğitim gören bir grup öğrencinin akademik başarılarının çoklu yordayıcıları olarak akademik güven, psikolojik sermaye ve akademik başa çıkma değişkenlerini içeren ara değişkenli nedensel bir akademik başarı yol analizi modeli oluşturmak amaçlanmıştır. Yordayıcı korelasyonel araştırma modeli doğrultusunda düzenlenen araştırmada ilgili modeldeki akademik güven, psikolojik sermaye ve akademik başa çıkma stratejilerinin akademik başarı üzerindeki doğrudan, dolaylı ve toplam etkileri test edilmiştir. Araştırmanın örneklemi, orantılı tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Örneklem, %74'ü (n=296) Marmara Üniversitesinde ve %26'sı (n=104) İstanbul Ticaret Üniversitesinde eğitim gören toplamda 400 öğrenciden oluşmaktadır. Örneklemin %69.3'ü (n=277) kız öğrencilerden, %30.8'i (n=123) erkek öğrencilerden oluşmaktadır. Öğrencilerin yaş aralığı 18 ile 26 yaş arasında değişmekte olup yaş ortalaması 21'dir. Araştırma verileri, 2015-2016 eğitim-öğretim yılı güz döneminde toplanmıştır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde, öğrencilerin kişisel özelliklerini ve genel not ortalamasını belirlemek üzere araştırmacı tarafından geliştirilmiş Kişisel Bilgi Formu, Sander ve Sanders (2009) tarafından oluşturulmuş araştırmacı tarafından Türkçe'ye uyarlanmış Akademik Güven Ölçeği, Jerusalem ve Schwarzer (1981) tarafından Almanca dilinde düzenlenmiş Yılmaz, Gürçay ve Ekici (2007) tarafından Türkçe'ye uyarlanmış Akademik Öz-Yeterlik Ölçeği, Scheier ve Carver (1985) tarafından geliştirilmiş Aydın ve Tezer (1991) tarafından Türkçe'ye uyarlanmış Yaşam Yönelim Testi, Snyder, Harris, Anderson, Holleran, Irving, Sigmon ve diğerleri (1991) tarafından oluşturulmuş Akman ve Korkut (1993) tarafından Türkçe'ye uyarlanmış Umut Ölçeği, Wagnild ve Young (1993) tarafından düzenlenmiş Terzi (2006) tarafından Türkçe'ye uyarlanmış Kendini Toparlama Gücü Ölçeği ve Sullivan (2010) tarafından geliştirilmiş araştırmacı tarafından Türkçe'ye uyarlanmış Akademik Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadaki veriler, LISREL 8.80 bilgisayar programı kullanılarak analiz edilmiştir. Veriler, yapısal eşitlik modellemesi türlerinden yol analizi ile incelenmiştir. Araştırmadaki işlem adımları ele alındığında yol analizine ilişkin sayıltılar (kayıp değerler, çok yönlü uç değerler, örneklem büyüklüğü, çok değişkenli normallik, çok değişkenli doğrusallık, eşvaryanslık, çoklu doğrusal bağlantı) test edilmiş, tüm değişkenlerin birlikte olduğu ölçme modeli testi yapılmış ve her denenceye dair oluşturulmuş yol analizi modelleri ele alınmıştır. İlgili yol analizi modellerindeki yol katsayıları ile model uyum indeksleri (χ2, RMSEA, SRMR, NNFI/TLI, CFI) incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular şunlardır: Öğrencilerin akademik güven ve psikolojik sermaye puanlarının yaklaşma ve sosyal destek akademik başa çıkma stratejileri puanlarını pozitif yönde, kaçınma akademik başa çıkma stratejileri puanlarını negatif yönde ve anlamlı bir düzeyde yordadığı bulgulanmıştır. Öğrencilerin yaklaşma ve sosyal destek akademik başa çıkma stratejileri puanlarının akademik başarı puanlarını pozitif yönde, öğrencilerin kaçınma akademik başa çıkma stratejileri puanlarının akademik başarı puanlarını negatif yönde ve anlamlı bir düzeyde yordadığı gözlemlenmiştir. Öğrencilerin akademik güven ve psikolojik sermaye puanlarının akademik başarı puanlarını pozitif yönde ve anlamlı bir düzeyde yordadığı saptanmıştır. Akademik güven, psikolojik sermaye, akademik başa çıkma ve akademik başarı değişkenlerinin doğrudan ve dolaylı ilişkilerinin birlikte test edildiği Model V teki yol katsayıları değerlerinin, ilgili değişkenlerin doğrudan ilişkilerinin test edilmediği Model IV teki yol katsayılarından düşük olduğu görülmüştür. Ayrıca Model I ve Model II de doğrudan yollarla ortaya çıkan yol katsayılarının Model V tekine oranla daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Bu sonuç, akademik başa çıkma stratejileri değişkeninin, akademik güven, psikolojik sermaye ve akademik başarı arasında kısmi aracı değişken rolü oynadığının göstergesi niteliğindedir.

Kırıkkanat, Berke, Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarına İlişkin Yol Analizi Modeli: Akademik Güven, Psikolojik Sermaye ve Akademik Başa Çıkma Faktörlerinin İncelenmesi , Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2016, Doktora, pdf.