Bu araştırmada Askeri liselerde okuyan öğrencilerin ortaokul ve lise ders çalışma alışkanlıkları ile akademik başarılarının karşılıklı etkileşimi incelenmiştir. Kara Kuvvetleri Komutanlığına bağlı üç askeri lisede okuyan öğrenciler araştırmanın evrenini, Kuleli Askeri Lisesinde 1991-1992 öğretim yılında birinci ve ikinci sınıfta okuyan toplam 365 öğrenci de araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Öğrencilerin ortaokul ve lise ders çalışma alışkanlıkları araştırmacı tarafından hazırlanan anket ile belirlenmeye çalışılmıştır. Öğrencilerin sosyo kültürel özellikleri ise anılan anketin birinci bölümünde yer alan sorularla tespit edilmeye çalışıldı. Öğrencilerin akademik başarıları olarak da ortaokul için ortaokul diploma notu, lise içinse lise yıl sonu not ortalaması alındı. Elde edilen veriler özelliğine göre korelasyon, bir boyutlu varyans analizi ve kaykare testi ile çözümlendi. Çalışma alışkanlıklarına göre başarıları arasındaki fark t-testi ile araştırıldı. Araştırmada elde edilen bulgular şöyle özetlenebilir: 1. Öğrencilerin aileleri "orta" denilebilecek sosyo-kültürel düzeye sahiptir. 2. Öğrencilerin sosyo-kültürel özellikleri ile lisedeki başarıları arasında manidar bir ilişki bulunamamıştır. 3. Öğrencilerin ortaokul ders çalışma alışkanlıkları ile lise ders çalışma alışkanlıkları arasında büyük oranda olumlu bir ilişki vardır. 4. Öğrencilerin ortaokul akademik başarıları ile lise akademik başarıları arasında manidar ve olumlu bir ilişki vardır. Korelasyon katsayısı 0.44 olarak bulunmuştur. 5. Öğrencilerin ortaokul ders çalışma alışkanlıkları ile ortaokul akademik başarıları arasında tam bir manidar ilişki bulunamamıştır. Ele alman 36 maddeden sadece 12 maddede manidar bir ilişki bulunmuştur. 6. Öğrencilerin lise ders çalışma alışkanlıkları ile lise akademik başarıları arasında da tam bir manidar ilişki bulunamamıştır. Ele alınan 36 maddeden sadece 10 maddede manidar bir ilişki bulunmuştur. Bu bulgulara dayanılarak öğrencilerin ortaokuldaki ders çalışma alışkanlıkları ve başarı düzeylerini lisede de büyük oranda sürdürdükleri, özellikle çalışmaya başlamak ve sürdürmek, zamanı planlamak ve iyi kullanmak, bilinçli çalışmak ve derslere aktif katılım alanlarında olmak üzere ders çalışma alışkanlıklarına ilişkin eğitici çalışmaların yapılması ve öğrenme motivasyonlarını arttıracak tedbirlerin alınması gerektiği sonucuna varılmıştır. 5.2. Yargı Bu araştırmada elde edilen sonuçlara göre öğrencilerin ailelerinin sosyo-ekonomik durumları lisedeki akademik başarılarını etkilememektedir. Bunda en önemli nedenlerden biri öğrencilerin yatılı olması dolayısıyla ailenin etkisinden epeyce uzak olmalarıdır. Öğrencilerin ortaokuldaki ders çalışma alışkanlıklarını lisede de büyük oranda sürdürdükleri görülmektedir. Aynı şekilde ortaokul akademik başarıları ile lise akademik başarıları arasında olumlu bir ilişki vardır. Ders çalışma alışkanlıklarının akademik başarılarına etkisine gelince, ele alınan maddelerden yaklaşık üçte birinin öğrencilerin akademik başarıları ile olumlu ilişkisi olduğu görülmektedir. Bu maddeler de genellikle öğrencilerin öğrenme motivasyonu, zamanı iyi planlamak ve kullanmak ve bilinçli çalışmak konularında toplanmaktadır. Bu söz konusu alandaki maddeler aynı zamanda daha az öğrenci tarafından sahip olunan çalışma alışkanlıklarını içeren maddelerdir. Tüm bu sonuçlara göre öğrencilerin ders çalışma alışkanlıklarının geliştirilmesi gerektiği, bu alışkanlıkların da; öğrenme motivasyonu, zamanı iyi planlama ve kullanma, bilinçli çalışma konularında yoğunlaştığını belirtmek mümkündür. 5 3. Öneriler Araştırma bulgularına dayanılarak Askeri liselerde öğrencilerin ders çalışma alışkanlıkları ve akademik başarılarını arttırmaya yönelik şu önerilerde bulunulabilir: 1. Askeri lise öğrencilerinin başarılarını belirleyen faktörlerden birinin ortaokul akademik başarılan olduğu bulgusuna dayanılarak Askeri lise sınavlarına katılmak için şart koşulan "ortaokul diploma notunun 6.50 olma" kuralı isabetli bir kuraldır ve uygulamaya devam edilmelidir. 2. Öğrencilerin ders çalışma alışkanlıklarını geliştirmeyi amaçlayan eğitici çalışmalara ağırlık verilmelidir. Bu çalışmalarda da öğrenme motivasyonu, zamanı iyi planlama ve kullanma, bilinçli çalışma konularına önem verilmelidir. Yapılacak eğitici çalışmaların salt soyut bilgiler vermek yerine öğrencilerin tüm özelliklerinin incelenerek danışma niteliğinde olması ve katılımın gönüllü olması bu tür faaliyetlerin etkililiğini arttıracaktır (Pressey ve Robinson, 1970, s. 237; Ersin, 1981, s. 146). 3. Öğrencilerin öğrenme ve başarma motivasyonunu arttırıcı önlemler alınmalıdır. 4. Öğrencilerin ders çalışmalarını engelleyebilecek dış ve iç etkenlerin gözden geçirilip gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Eğitim öğretimde başarıyı arttırmak ve bu araştırmadaki bazı sınırlılıkları gidermek amacıyla aşağıdaki konularda çalışmalar yapılabilir: 1. Öğrencilerin ders çalışma alışkanlıklarını okul kademelerine göre boylamsal olarak inceleyecek araştırmalar yapılabilir. 2. Askeri liselerdeki başarıları arttırmak amacıyla giriş sınavlarının etkililiğini konu alan araştırmalar yapılabilir.