Akran Zorbalığının Yeni Yüzü: Siber Zorbalık

MAKALE

Akran Zorbalığının Yeni Yüzü: Siber Zorbalık

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
27
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
31-42
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Bilgi ve iletişim teknolojileri sağladığı sayısız faydanın yanı sıra bazı olumsuzlukların yaşanmasına da aracı olmaktadır. Bu olumsuzluklardan birisi okullarda zaten bir sorun olan akran zorbalığına yeni bir boyut katmasıdır. Siber zorbalık ya da elektronik zorbalık olarak adlandırılan bu zorbalık, diğer ülkelerde yeni çalışılmaya başlanmış, ülkemizde ise henüz çalışılmamış bir konudur. Çalışmanın amacı, lise öğrencilerinin siber zorbalık deneyimlerini, internet ve cep telefonu kullanma sıklıklarını incelemektir. Böylece, bir yandan bilgi ve iletişim teknolojilerinin gençler üzerinde oluşturduğu etkilere dikkat çekerken, diğer yandan da yeni bir kavram olan siber zorbalık kavramını ve etkilerini tanımlayarak, bu konuda farkındalık kazandırma hedeflemektedir. Yöntem: Çalışmanın katılımcılarını 228 gönüllü lise öğrencisi (% 44'ü erkek, % 55'i kız) oluşturmuştur. Öğrencilerin yaşlan 14 ile 19 arasında değişmekte çoğunluğunu ise 16 yaşındakiler oluşturmaktadır. Bu çalışmada siber zorbalığın biçimlerini ve yaygınlığını belirlemek üzere geliştirilen siber zorba ve siber kurban olma durumunu sorgulayan iki paralel formu olan ölçüm aracı kullanılmıştır. Veriler betimleyici ve karşılaştırmak istatistikler kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuçlar diğer ülkelerde karşılaşılan siber zorba veya siber kurban olma durumlarının ülkemizde de yaşandığını göstermektedir. Erkek öğrenciler kız öğrencilere oranla hem daha fazla siber zorbalık yaptıklarını hem de daha fazla siber zorbalığa maruz kaldıklarını bildirmişlerdir. Ayrıca internet temelli iletişim kaynaklarının kulanımı ile siber zorba ya da kurban olma arasında positif yönde ilişki bulunmuşken, okul türü, ailenin ekonomik geliri, yaş ve sınıf değişkenlerinin siber zorba ya da siber kurban olma ile ilişkili olmadığı gözlenmiştir. Siber zorbalığın önlenmesi için hem okul personeline hem de ailelere önemli sorumluluklar düşmektedir. Bu sorumluluklardan en önemlisi çocuklara etkin supervizyon sağlamak ve bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı konusunda sorumluluk duygusu ve etiksel anlayış kazandırmaktır.

Baker, Özgür Erdur - Kavşut, Fatma, Akran Zorbalığının Yeni Yüzü: Siber Zorbalık, Eğitim Araştırmaları Dergisi, Ankara, 27, 2007, 31-42, pdf.