Duyguları Sergileme Kuralları ve Bağlamsal Belirleyicileri: Türkiye'de Üniversite Öğrencileri ile Yapılan Bir Araştırma
Yazar/Hazırlayan
|
|
Makale Türü
|
Dergi Bölümü
|
Dergi Adı
|
|
Sayı No
|
68
|
Yıl
|
|
Yer
|
|
Sayfa Aralığı
|
90-103
|
Tam Metin (PDF)
|
|
Kategori
|
|
Makale Özeti
|
Bu araştırma, kültürlerarası bir çalışmanın parçası olup Türkiye’de duyguları sergileme kurallarını araştırmaktadır. Sergileme kuralları, erken yaşlarda öğrenilen ve kişilere duygusal ifadelerini sosyal koşullara göre ayarlamasında yardımcı olan ilkeler topluluğudur. İstanbul’da okuyan 235 üniversite öğrencisi (151 kadın, 84 erkek) Sergileme Kurallarını Değerlendirme Envanteri’ni (The Display Rule Assessment Inventory; DRAI) doldurdular. Katılımcılara, iki farklı ortamda (özel veya kamusal) birlikte oldukları 20 hedef kişiye karşı 7 evrensel duygunun (öfke, küçük görme, iğrenme, korku, mutluluk, üzüntü, şaşırma) her birini hissetseler ne yapmalarının doğru olacağı soruldu. Araştırmanın en temel bulgusu, duyguların ifadesinin duygunun niteliğine ve sosyal bağlama göre değişmesi olmuştur. Gösterilmesi en uygun bulunan duygu mutluluk olup, bunu sırasıyla şaşırma, üzüntü, öfke, korku, küçük görme ve iğrenme izlemektedir. Sosyal bağlam açısından, ortam ve statü farkının etkisi tüm duygular için anlamlı bulunmuştur. Tüm duyguların, yakın olmayan ilişkilere göre yakın ilişkilerde gösterilmesi daha uygun bulunmuştur. Toplumsal cinsiyet özelliklerinin (katılımcı ve hedefin cinsiyeti) de duyguların ifadesinde rol oynadığı görülmüştür. Türkiye’de ilk kez araştırılan duyguları sergileme kuralları, sosyal psikolojideki bağlamın önemi görüşünü bir kez daha desteklemiştir.
|
Boratav, Hale Bolak - Sunar, Diane - Ataca, Bilge, Duyguları Sergileme Kuralları ve Bağlamsal Belirleyicileri: Türkiye'de Üniversite Öğrencileri ile Yapılan Bir Araştırma, Türk Psikoloji Dergisi, Ankara, 68, 2011, 90-103, pdf.