Ergenlikte Risk Almanın İçsel Kaynaklarının Benmerkezlilik, Akran Baskısı, Sosyo- Ekonomik Düzey ve Cinsiyet Açısından İncelenmesi

TEZ

Ergenlikte Risk Almanın İçsel Kaynaklarının Benmerkezlilik, Akran Baskısı, Sosyo- Ekonomik Düzey ve Cinsiyet Açısından İncelenmesi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
235706
Sayfa Sayısı
129
Tez Türü
Doktora
Kategori
Tez Özeti
Ergenlikte risk alma ergenlerin yaşamında yaygın ve etkili olmaktadır. Ayrıca risk alma ergenlik döneminde yaşanan deneyimlerin ortak bir özelliği olarak görülmektedir. Risk alma olumlu ve olumsuz sonuçlar içeren, sonuçlar birey için belirsiz olan davranışlar olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ergenlerde risk almanın içsel kaynaklarının belirlenmesi ve risk almanın içsel kaynaklarının benmerkezlilik (kişisel söylence, hayali seyirci), akran baskısı ve sosyo-ekonomik değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmaya Ankara ili merkezinde farklı liselere devam eden 905 öğrenci katılmıştır. Araştırmada dört farklı ölçme aracı yer almıştır. İlki, ergenlerde risk almanın içsel kaynaklarını belirlemek amacıyla, Hendry ve Kloep'in (2001) sınıflaması temel alınarak, Riskin İçsel Kaynakları Ölçeği açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri de kullanılarak geliştirilmiştir. İkinci olarak, Lapsley ve Murphy (1985) tarafından yeniden geliştirilen Yeniden Kişisel Söylence ve Yeniden Hayali Seyirci ölçekleri, Türkçeye uyarlanmıştır. Uyarlama sürecinde doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Son olarak, ergenlerin yaşamış oldukları akran baskısı düzeyini ölçmek amacıyla, Kıran (2002) tarafından geliştirilen Akran Baskısı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde, SPSS 12.00 paket programından yararlanılarak frekans dağılımı, adımlı regresyon analizi, pearson korelasyon katsayısı tekniği, t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Adml regresyon analizi sonucunda benmerkezliliğin bir boyutu olan kişisel söylencenin, risk almanın içsel kaynaklarını yordama gücü en fazla olduğu saptanmıştır. Diğer yordayıcılar sırasıyla, akran baskısı, hayali seyirci, sosyoekonomik düzey ve cinsiyettir. Sosyo-ekonomik düzey ve cinsiyete ile kişisel söylence, hayali seyirci ve akran baskısı arasında anlamlı ama orta düzeyde ilişkiler ortaya çıkmıştır.

Güney, Neslihan, Ergenlikte Risk Almanın İçsel Kaynaklarının Benmerkezlilik, Akran Baskısı, Sosyo- Ekonomik Düzey ve Cinsiyet Açısından İncelenmesi , Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2007, Doktora.