Yetiştirme Yurtlarındaki Kız Çocuklarının Uyum Problemleri

TEZ

Yetiştirme Yurtlarındaki Kız Çocuklarının Uyum Problemleri

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
17096
Sayfa Sayısı
278
Tez Türü
Doktora
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırmada çeşitli nedenlerle karma ve kız yurtlarına alınmış çocukların kurum yaşamına uyumları, arkadaş ilişkileri, kurumdaki elemanlarla iletişimi, ergenlik çağı ve cinsel eğilimleri, özdeşleşme çabaları ile geleceğe yönelik korku ve kaygılarının bazı değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi, iki karma yurttan 136, iki kız yurdundan 136 olmak üzere toplam 272 çocuktan oluşmaktadır. Araştırmada, kurum yaşamı arkadaş ilişkileri kaygı, korku ve beklentilerini öğrenmek için "Kurum Bilgisi Anketi", ergenlik dönemine ve cinselliğe ilişkin bilgiler için "Ergenlik Anketi" uygulanmıştır. Araştırmadaki tür kurum çocuklarındaki ruhsal belirtileri ve ilişkileri ortaya koymak amacıyla Derogatis'in "Ruhsal Belirti Tarama Ölçeği" (SCL-90-R) uygulanmıştır. İki tür kurum çocuklarının kaygı düzeylerini belirlemek ve karşılaştırmalar yapmak için Spielberger'in Durumluk-Sürekli Kaygı Envanterinin, Sürekli Kaygı Ölçeği (STAI) kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel çözümlemelerinde yüzdelik değerler, varyans analizi tekniği, t testi ve Khi kare ile Korelasyon teknikleri kullanılmış, veriler tablolaştırılmış ve bir bölümü de grafikle ifade edilmiştir. Araştırmanın bulguları deneklerin sayısı ve yapısı ile sınırlıdır. Araştırma bulgu larının genellenebilmesi benzer koşullar içinde geçerlidir. Karşılaştırmalar yapmak amacıyla karma ve kız yurtlarından eşit sayıda denek alınmış, hangi alanda ayrıcalıklar gösterdikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Kurum yaşamı, arkadaşlık ilişkileri, kurumdaki elemanlarla ilişkileri açısından çok önemli bulgular elde edilmiştir. Beklenti ve kaygıları, kendilerini nasıl gördükleri, kimlerle özdeşleşmek istedikleri, ergenlik dönemi ile cinsel gelişime ilişkin bilgilenme ve geleceğe yönelik korku ve kaygılar açısından elde edilen bulgularda büyük ölçüde benzerlik bulunmuştur. Yetiştirme yurtlarında bulunan kız çocuklarının büyük çoğunluğu, analı-babalı yada birisine sahiptir. Ana-babaların öğrenim düzeyi düşüktür, niteliksiz işlerde çalışmaktadırlar. Bu kurumlara gelmek isteyip istemedikleri kendilerine sorulmamıştır. Kuruma kabul edilmeden önce büyük çoğunluğu fiziksel ve psikolojik muayeneden geçirilmemişlerdir. Kurumdaki boş zamanlarını yeterince yararlı biçimde değerlendirememektedirler. Haksız yere cezalandırılınca haklarını arayacaklarnı belirtmektedirler. Kurumdaki psikolog ve sosyal uzmanlarla iletişim yeterli biçimde kurulamamaktadır. Kurum çocukları problemlerini büyük oranda arkadaşlarıyla çözmeye çalışmakta, küçük bir bölümü psikolog ve uzmandan yararlanmaktadır. Kurumlardaki kız çocukları kurumun kendilerine sağlayacağı yararları bilmektedir. Bu nedenle de yarıdan az bir oranı kaçmaya teşebbüs etmiş, kaçmış, geri dönmüştür. Kurumda özdeşleşebileceği eleman sayısı yeterli değildir. 233 Ergenlik dönemi ve cinselliğe ilişkin bilgileri yeterli olmadığı gibi, sorunlarının cevabını uzmanlar yerine arkadaşlarından almaya çalışmaktadırlar. İki tür kurum çocuklarının erkekler hakkındaki düşünceleri genellikle olumsuzdur. Kurum çocukları ilerde aileleriyle birlikte yaşamak, onlara bakmak istemektedirler. Kurum çocuklarının, kurum yöneticileri ve öğretmenleriyle iletişimi olumludur. Çevredeki insanların kendilerini sevmediklerini istemediklerini, önemsemediklerini düşünmektedirler. Karma kurumlarda on altı yaşın altındaki grupta kaygı düzeyi daha yüksektir. Karma ve kız yurtları birlikte ele alındığında oluşturulan gruplarla-kaygı arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Ruhsal belirti açısından, Ruhsal Belirti Ölçeği (SCL-90-R) ve t testine göre kız ve karma yurtlardaki çocuklar arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Obsessif-Compulsive reaksiyon-yaş değişkeni ile düşmanlık duygulan-yaş değişkeni arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Kurumlarda, on altı yaşın altındaki deneklerde düşmanlık duygularının yoğunlaştığı bulunmuştur. Grafiklerde karma yurtlardaki semptom ortalamalarının kız yurtlarındaki semptom ortalamalarından daha yüksek olduğu yani grubun daha kaygılı, depresif mizaçlı düşmanlık duygularıyla dolu, fobik ve obsessif reaksiyonu olan bireyler olduğu bulun muştur.

Beydoğan, Melahat, Yetiştirme Yurtlarındaki Kız Çocuklarının Uyum Problemleri, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1991, Doktora.