Bu araştırma, lise birinci sınıf öğrencilerinin okuma ilgi ve alışkanlıkları ile bunları etkileyen etmenleri belirlemek amacıyla İzmir ili, Buca ilçesinde yapılmıştır. Örneklem olarak farklı sosyo- ekonomik çevrelerde bulunan beş okuldan toplam 285 öğrenci seçilmiştir. Bu amaçla örneklem grubuna 3 1 sorudan oluşan bir anket formu doldurtulmuştur. Veriler SPSS programına girilmiş ve veri analizi frekans-yüzde ve çapraz tablo yöntemleri ile yapılmıştır. Ayrıca, hazırlanan "Bilgi Toplama Formu"yla öğrencilerin sosyo-ekonomik durumları, basan durumları ve haftalık olarak ailelerinden aldıkları harçlık miktarlarına ilişkin bilgilerin edinilmesi amaçlanmıştır. Elde edilen bu verilerle, öğrencilerin okuma ilgi ve alışkanlıkları ile bunları etkileyen etmenlerin tespiti ve cinsiyet, sosyo-ekonomik durum gibi bazı göstergelerle okuma ilgi ve alışkanlığı arasında herhangi bir ilişkinin olup olmadığının ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Araştırmamızdan çıkan bulgulara göre, araştırmamıza katılan öğrencilerden büyük çoğunluğu okumaktan hoşlanmakta ve kitap seçerken en çok kitabın ismine, tavsiyeye, kitap hakkındaki reklama bakmaktadır. Yine araştırmamızda gençlerin en beğendikleri türlerin roman ve hikaye olduğu tespit edilmiştir. En çok bilgi ve kültürlerini arttırmak için okudukları, okuma konusunda büyük çoğunluğunun kimseyi örnek almadığı sonucu çıkmıştır. Yeterince kitap okumayanların ise derslerden vakit bulamadığı için veya televizyon engeline takıldığı için kitap okuyamadığı saptanmıştır. Ayrıca gençler ülkemizdeki bu düşük okuma oranının yukarılara çekilmesi için kütüphanelerin çoğaltılması, kitap reklamlarının ve gençlere yönelik kitapların arttırılması gerektiğim ifade etmişlerdir. Genel itibariyle öğrenciler, en son ne zaman bir kütüphaneye gittiklerini ya da kitap okuduklarını hatırlamamaktadırlar. Kütüphaneye gidenler de daha çok ders çalışmak ve ödevlerine kaynak bulmak için kütüphaneyi kullandıklarını dile getirmektedir. Ayrıca öğrencilerimiz kitap alışverişlerini daha çok birbirleriyle yapmaktadırlar. Öğrencilerimizin büyük çoğunluğu ayda bir kitap bile okumamakta; okuyanlarsa genellikle tanıtımı çokça yapılan popüler kitapları okumaktadır. Cinsiyete göre bakıldığında, kızların erkeklere göre okumaktan daha çok hoşlandıkları ve kendilerini kitap okuma konusunda daha yeterli buldukları görülmüştür. Gençler arasında en çok okunan türün roman olduğu ve cinsiyet faktörü göz önünde bulundurulduğunda, erkek öğrencilerin kız öğrencilere oranla bu türü daha çok okuduğu saptanmıştır. Sosyo-ekonomik düzeye göre bakıldığında üst SED'e ait okulların öğrencilerinin okumaktan daha çok hoşlandıkları görülmüştür. Son bir yıl içinde hiç kitap okumayanların ya da en son ne zaman bir kitapçıya gittiğini hatırlamayanların oram ise alt SED'de diğerlerine göre daha yüksek çıkmıştır. Hatta anketten çıkan diğer bir ilgi çekici sonuç ise 'Hiç kitap okumadım.' şıkkını işaretleyen öğrencilerin hepsinin alt SED'den olmasıdır.