Osmanlılık, Osmanlı İmparatorluğu’nu teşkil eden bütün kavim, cemaat ve milletlerin; din, mezhep, ırk, milliyet farkı gözetilmeden; adalet, hürriyet, eşitlik ortamında bir arada yaşamalarını temin etmek isteyen anlayıştır. Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan itibaren fiili olarak var olan Osmanlılık fikri, 19. yüzyılın ikinci yansından itibaren siyasi bir ideoloji olarak ortaya çıkmıştır. Osmanlılık fikri, Tanzimat bürokratlarının ve Genç Osmanlıların amaç ve faaliyetlerini teşkil eder. Genç Osmanlılar, Osmanlı Devleti’nin kurtuluşu ve Osmanlı siyasi birliğinin sağlanması için gerek siyasi bir teşkilat içinde gerekse kişisel çabalarıyla faaliyet göstermişlerdir. "Osmanlı Devleti nasıl kurtarılmalıdır?" sorusuyla meydana çıkan ilk siyasi ideoloji olması ve kendisinden sonra gelen siyasi akımlara zemin teşkil etmesi bakımından Osmanlılık; Osmanlı siyasi ve fikir hayatında önemli bir yer tutar. Tezimizde Osmanlılık fikri tarihsel gelişiminde kazandığı anlam göz önüne alınarak iki boyutta ele alınmıştır. Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda ve şekillenmesindeki yeri, Fransız ihtilalinin estirdiği milliyetçilik akımının Osmanlı siyasi birliğine olumsuz etkisine karşı Osmanlı bürokrat ve aydınının şekillendirdiği Osmanlılık ideolojisi. Giriş ve Sonuç dışında tezimiz; Tanzimat Dönemi Osmanlılık Fikri başlıklı Birinci Bölüm, Tanzimat'a Tepkiler ve Genç Osmanlılar Cemiyeti başlıklı İkinci Bölüm, Birinci Meşrutiyet Dönemi Genç Osmanlılar ve Osmanlılık Fikri başlıklı Üçüncü Bölüm, II. Meşrutiyet ve Sonrasında Osmanlılık Fikri başlıklı Dördüncü Bölümden meydana gelmiştir.