Bu araştırmanın genel amacı, 1991-1992 öğretim yılında orta öğretimde uygulamaya konulan Ders Geçme ve Kredi Düzeni uygulaması ile ulaşılmak istenen amaçlara ne düzeyde ulaşıldığını, uygulamanın ilkelerine okullarda ne düzeyde uyulduğunu, uygulama sırasında karşılaşılan sorunları ve bu sorunların giderilmesine yönelik önerileri uygulamanın doğrudan içinde bulunan öğretmen ve öğrenci görüşlerine dayalı olarak ortaya koymaktır. Bu genel amaç doğrultusunda, "öğretmen formu" ve "öğrenci formu olmak üzere iki bilgi toplama aracı (anket) geliştirilmiştir. Bu anketlerde öğretmen ve öğrencilere, Ders Geçme ve Kredi Düzeni uygulamasının amaçları, ilkeleri ve uygulama sırasında sorun olabilecek durumlar ile bunların giderilmesine yönelik önerileri içeren ifadeler verilmiş; grupların bunlara ilişkin görüşlerini belirtmeleri istenmiştir. Geliştirilen bilgi toplama araçları, 237 öğretmen ve 246 öğrenci olmak üzere toplam 483 kişiye uygulanmıştır. Elde edilen veriler S.P.S.S. adlı bilgisayarlı paket programı yardımıyla analiz edilmiştir. Her iki bilgi toplama aracındaki maddelerin tamamına yakını ortak olduğundan verilerin analizi sırasında; 1) Okul tipi ayrımı gözetmeksizin genel olarak öğretmen ve öğrenci görüşleri, 2) Farklı okul tiplerinde (A tipi, B tipi, C tipi") görev yapan öğretmen görüşleri, 3) Farklı okul tiplerinde okuyan öğrenci görüşleri kendi aralarında karşılaştırmıştır. Elde edilen sonuçlar ana hatlarıyla aşağıda verilmiştir. 1. "Amaçlama ilişkin görüşlere okul tipi ayrımı gözetmeksizin bakıldığında, hem öğretmenlerin hem de öğrencilerin Ders Geçme ve Kredi Düzeni ile ulaşılmak istenen amaçlardan birçoğuna (orta düzeyde veya üzerinde) ulaşıldığı yönünde görüş ortaya koydukları görülmüştür. Grupların görüşleri karşılaştırıldığında, bazı amaçlara ilişkin anlamlı görüş farklılıklarının olduğu görülmüştür. Bu amaçlara; öğretmenlerin, öğrencilere göre daha üst düzeyde ulaşıldığı yönünde görüş ortaya koydukları gözlenmiştir. öğretmen ve öğrenci görüşlerine okul tiplerine göre bakıldığında ise grupların, amaçlardan birçoğuna her üç okul tipinde de ulaşıldığı; alt sosyo-ekonomik bölgeyi temsil eden okul tiplerinden (C tipi okullar) orta (B tipi okullar) ve üst sosyo ekonomik bölgeyi temsil eden okullara (A tipi okullar) doğru gidildikçe amaçlara ulaşılma düzeyinin arttığı yönünde görüş ortaya koyduktan görülmüştür. 2. "İlkelere ilişkin görüşlere okul tipi ayrımı gözetilmeksizin bakıldığında, öğretmen ve öğrencilerin ilkelerden çoğuna okullarda uyulduğu yönünde görüş ortaya koydukları görülmüştür. Grupların görüşleri karşılaştırıldığında, anlamlı görüş farklılığı olduğu görülen ilkelere; öğretmenlerin, öğrencilere göre daha üst düzeyde uyulduğu yönünde görüş ortaya koydukları gözlenmiştir. Öğretmen ve öğrenci görüşlerine okul tiplerine göre bakıldığında grupların, ilkelerden çoğuna her üç okul tipinde de uyulduğu; üst okul tiplerine doğru gidildikçe (C tipi okullar B tipi okullar A tipi okullar) ilkelere okullarda uyulma düzeyinin arttığı yönünde görüş ortaya koyduktan görülmüştür. 3. "Sorunlara" ilişkin görüşlere okul tipi ayrımı gözetmeksizin bakıldığında, grupların sorun ifadelerinin yaklaşık tamamına (orta düzeyde veya üzerinde) katıldıkları görülmüştür. Grupların görüşleri karşılaştırıldığında, anlamlı görüş farklılığı olduğu görülen maddelerdeki ifadelere öğrencilerin öğretmenlere göre daha üst düzeyde katıldıkları gözlenmiştir. öğretmen ve öğrenci görüşlerine, okul tiplerine göre bakıldığında, grupların ifadelerin yaklaşık tamamına her üç okul tipinde de katıldıkları; üst okul tiplerine doğru gidildikçe ifadelere katılma düzeyinin düştüğü görülmüştür. 4. "önerilerde ilişkin görüşlere okul tipi ayrımı yapılmaksızın bakıldığında grupların, önerileri içeren ifadelerin yaklaşık tamamına katıldıkları görülmüştür. Gruplar arasında anlamlı görüş farklılığının olduğu maddelerdeki önerilerin yarısına öğretmenlerin, yarısına ise öğrencilerin daha üst düzeyde katıldıktan gözlenmiştir. öğretmen ve öğrenci görüşlerine okul tiplerine göre bakıldığında, grupların önerilerin yaklaşık tamamına her üç okul tipinde de katıldıktan görülmüştür. önerilere katılma düzeyleri bakımından okul tipleri arasında genel olarak anlamlı farklılıkların olmadığı gözlenmiştir 5. Bilgi toplama araçlarında "anket formundaki sorulara verdikleri cevaplar dışında araştırmanın ele aldığı konu ve uygulama ile ilgili olarak grupların görüş ve düşüncelerini belirtmelerinin istendiği açık uçlu birer soru yer almıştır. Bu soruya verilen cevaplar incelendiğinde öğretmenlerin en çok; öğrenci, öğretmen ve velilerce anlaşılmaya başlandığı bir sırada Ders Geçme ve Kredi Düzeninin 1995-1996 öğretim yılından itibaren liselerin üçüncü ve daha sonraki dönemlerinde devam eden ve zamanla kaldırılacak olan bir uygulamaya dönüştürülmesinin anlaşılması güç bir durum olduğu; ulaşılan bu noktadan sonra gerekli alt yapı tamamlanarak ve sorunlar giderilerek uygulamaya devam edilmesi gerektiği yönünde görüş ortaya koydukları görülmüştür. Öğrencilerin ise en çok, az bir kredi eksiği olduğu için altıncı dönem sonunda mezun olamayacak olan öğrencilere yaz aylarında kredi tamamlama programı düzenlenmesi yönünde görüş ortaya koydukları gözlenmiştir. Sonuç olarak bu araştırma ile Ders Geçme ve Kredi Düzeni uygulaması ile ulaşılmak istenen amaçların birçoğuna ulaşıldığı, ilkelerin çoğuna okullarda uyulduğu görülmüştür. Üst okul tiplerine doğru gidildikçe amaçlara ulaşılma ve ilkelere uyulma düzeyinin arttığı gözlenmiştir. Grupların sorun olabilecek durumları ve bunların giderilmesine yönelik önerileri içeren ifadelerin tamamına yakınına katıldıktan, katılma düzeyleri bakımından okul tipleri arasında anlamlı görüş farklılıklarının fazla olmadığı görülmüştür.