Ergenlik Döneminde Çocukların Evden Kaçma Nedenlerinin İncelenmesi: İstanbul İlinde Kurum Bakımında Olup Evden Kaçma Geçmişi Bulunan Ergenler Üzerinden Bir Değerlendirme

TEZ

Ergenlik Döneminde Çocukların Evden Kaçma Nedenlerinin İncelenmesi: İstanbul İlinde Kurum Bakımında Olup Evden Kaçma Geçmişi Bulunan Ergenler Üzerinden Bir Değerlendirme

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Bölüm
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
351645
Sayfa Sayısı
192
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Günümüzde teknolojinin ilerlemesi ve iletişim teknolojilerinin artması sayesinde, sosyal alanda yaşanan olumsuzlukların daha fazla ön plana çıktığı ve bunlara yönelik çözüm önerilerinin de arttığı görülmektedir. Özellikle yeni kamu yönetimi anlayışıyla beraber, sivil toplum kuruluşlarının da katkısıyla, sosyal sorunların toplum tarafından daha fazla benimsendiği ve sahiplenildiği ifade edilebilir. Öte yandan iletişim teknolojilerinin beraberinde getirdiği sorunlardan birisi de, sosyal yaşamın dinamiklerindeki değişim ve bunun bireyler üzerindeki psikolojik etkileridir. Günümüzde sosyal yapının daha sanal bir şekilde evirildiği ve bunun sonucunun da yine topluma yansıdığı görülmektedir. Bu yansımalardan birisi de, evden kaçmış olan ergenlik çağındaki çocuklardır. Ergenlik dönemi, insan yaşamının en önemli geçiş süreci olup, bu süreçte birey yeni bir yaşamın ilk adımlarını atmaktadır. İş, evlilik, yaşamı idame etme şekli gibi pek çok yaşamsal dönüm noktaları üzerine ilk düşüncelerin bu yaşlarda şekillendiği ifade edilebilir. Dolayısıyla bu geçiş süreci bireylerin yaşamında önemli bir yer tutmaktadır. Dönemin özel olması ve güç bir dönem olarak yaşanmasının çeşitli olumsuz etkilerinin de bireyler üzerinde bu dönemde görüldüğü ifade edilebilir. Bu olumsuz etkilerden birisi de, çocukların evden kaçmalarıdır. Evden kaçma, iki farklı şekilde ele alınabilir. Bunlardan birincisi, bireyin istemediği, kendisini baskı altında hissettiği ortamı terk etme güdüsü, diğeri ise bir anlamda psikolojik açıdan zarar gördüğünü düşündüğü bireyleri cezalandırma olarak ifade edilebilir. Bireylerin evden kaçmaları kuşkusuz hangi sebeple olursa olsun, ileriki yaşamlarında ciddi psikolojik sorunlara ve sosyal adaptasyon bozukluklarına neden olmaktadır. Bu nedenle bu davranışın nedenlerinin iyi bilinmesi, sonuca yönelik çözüm üretmede önem teşkil etmektedir. Literatürde ergenlik ile ilgili yeterli çalışma olsa da, bu dönemdeki bireylerin evden kaçma davranışlarını inceleyen yeterli çalışma yoktur. Bu gerekçe ile çalışmada, evden kaçan ergenlik çağındaki gençlerin evden kaçma nedenleri incelenmiştir. Çalışmada, İstanbul İli'nde devlet koruması altında tutulan evden kaçmış 40 çocuğa, ekolojik kuram ve sosyolojik bileşenleri de içeren 183 soru sorulmuştur. Çocukların demografik özellikleri, aile çevreleri, arkadaş çevreleri, madde kullanımı, evden kaçma nedenleri, geleceğe ilişkin düşünceleri ve hangi koşulda eve yeniden dönmelerinin mümkün olacağı sorulmuştur. Araştırmada verilerin toplanması aşamasında uzman desteği de alınarak, aynı zamanda gençlerin psikolojik ve sosyolojik açıdan verdikleri tepkiler incelenmiştir. Yapılan araştırma ve görüşmeler göstermiştir ki, kaçış sebebi mental gerilik, muhakeme eksikliği, baskıcı aile tutumları, kendisine sunulan yaşamı beğenmeme, aile içinde ciddi bir istismarın varlığı, macera arayışı, aile içindeki sorunların çözülebileceğine olan inançsızlık, karşı cinsle özgürce bağını sürdürebilmek, isteği dışında evliliklere ya da yaşam tarzına zorlanma olabilmektedir. Ayrıca gerek evden kaçma nedenlerinin doğrudan sorulması yoluyla alınan bilgilerden, gerekse gözlemlerden elde edilen bilgiler ışığında, evden kaçma eyleminin temel nedenlerinden birinin; gençlerin istemedikleri geleceğe karşı çıkmaları ve ailelerin sahip oldukları velayet, görev ve sorumluluklarını ihmal ve istismar nedeniyle yerine getirememeleri olduğu görülmektedir. Bununla birlikte evden kaçan bu gençlere yeterince karşılık almaksızın devlet tarafından sunulan imkânların, bu davranışı tetiklediğini ve alternatif çözümlere gerek olduğunu da göstermektedir. Aile yanında mevcut olan psikolojik sorumluluğa benzer bir sorumluluğun geliştirilmesi ile, bu bireylerin topluma kazandırılması mümkün olabilecektir. Yeni evden kaçma girişimlerinin engellenmesinde ise, tüm gençliğe yönelik koruyucu önleyici programların yer aldığı multi-disipliner bir yaklaşımın ve ailelerin güçlendirilmesine yönelik sosyal politikaların üretilmesinin önem arz ettiği düşünülebilir.

Şimşek, Deniz, Ergenlik Döneminde Çocukların Evden Kaçma Nedenlerinin İncelenmesi: İstanbul İlinde Kurum Bakımında Olup Evden Kaçma Geçmişi Bulunan Ergenler Üzerinden Bir Değerlendirme, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013, Yüksek Lisans, pdf.