Üniversite Öğrencilerinin Kulaklıkla Müzik Dinleme Alışkanlıklarının İşitme Eşikleri Üzerine Etkisi: Başkent Üniversitesi Örneği

MAKALE

Üniversite Öğrencilerinin Kulaklıkla Müzik Dinleme Alışkanlıklarının İşitme Eşikleri Üzerine Etkisi: Başkent Üniversitesi Örneği

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
3
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
93-103
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Amaç: Son zamanlarda taşınabilir dijital müzik çalarlar genç nüfus tarafından fazlaca ilgi görmektedir. Bu nedenle, erken yaşlardan itibaren yüksek ses seviyesine maruz kalma oranında artış gözlenmektedir. Kişisel müzik çalar aletlerinin getirdiği kalıcı işitme kaybı riski üzerine yayınlar giderek çoğalmakla birlikte halen önlem ve bilgilendirme konusunda eksiklik mevcuttur. Çalışmamızda kişisel kulaklıklar ile doğal olmayan bir şekilde doğrudan kulağa ulaşan yüksek şiddette sese bağlı işitme sistemindeki hasarı sorgulanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Anket uygulaması rastgele seçilen ve Başkent Üniversitesi’nde okuyan 215 kişiden oluşmaktadır (18- 27 yaş, ort. 21 yıl). Ancak öğrencilerin 183’ü, müzik dinlerken kulaklık aracılığıyla kişisel müzik çalar bir cihaz kullanmaktadır (109’u kadın, 74’ü erkektir). Anket formunda bulunan müzik dinleme sürelerine ve ses seviyesine ilişkin sorulara verilen cevaplar ile işitme eşikleri arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. Anket formları (Ek 1) araştırmacı tarafından çalışma grubuna gözlem altında doldurulmuş ve katılımcıların işitme eşikleri, “Industrial Acoustics Company (IAC) Inc.” ses yalıtımlı odalarında yapılmıştır. “Interacoustics” AC-40 klinik odyometre ile birlikte TDH-39 “Telephonics” ile R/80 “KOSS” kulaklıklar kullanılarak hava yolu işitme eşikleri 0,25-16 kHz arasında saptanmıştır. Ayrıca “Radioear” B-71 marka kemik vibratör kullanılarak kemik yolu işitme eşikleri 0,5-4 kHz oktav frekanslarında belirlenmiştir. Buna göre, müzik dinleme süresi ve ses seviyesi tercihinin işitme üzerinde etkisi araştırılmıştır. Bulgular: Çalışmada Başkent Üniversitesi’nde okuyan 215 öğrenciye müzik dinleme alışkanlıkları ile ilgili bir anket uygulaması yapılmıştır. Araştırmada, öğrencilerin %85’i müzik dinlemek için kulaklıklı bir cihaz kullandığını belirtmişlerdir. Çalışırken kulaklıkla müzik dinleme oranı ise %33’dür. Öğrencilerin kulaklıkla müzik dinleme saatleri ve günleri incelendiğinde, haftanın her günü en az 2–3 saat kulaklıkla müzik dinledikleri tespit edilmiştir. Çalışmaya katılan ve kulaklıkla müzik dinleyen öğrencilerin çoğu, müziği orta ya da yüksek seviyede dinlemektedir. Müzik dinleme alışkanlığı, kız ve erkek öğrenciler arasında farklılık göstermezken, kız öğrencilerin çalışmaya daha fazla katıldığı görülmüştür (109 kız, 74 erkek). Kulaklıkla müzik dinleyen öğrencilerin %76’sı kulak içi kulaklık türünü kullanmaktadır. Erkeklerde bu oran %86’ya kadar çıkarken bayanlarda %62’dir. Kişilerin cinsiyetleri ile kulaklık tercihleri arasında ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kız öğrencilerin kulak kanal içi kulaklık türünü diğer kulaklık türlerine göre daha fazla kullandığı saptanmıştır (p=0.0001). Kulaklıkla müzik dinleyen öğrenciler bazı problemlerle karşılaşmaktadırlar. En çok karşılaşılan problemler; çınlama, baş ağrısı ve kulakta tıkanıklık hissidir. Kulaklıkla müzik dinleyen ve odyolojik ölçümleri yapılan öğrencilerin, yüksek frekans işitme değerlerinde düşüş olduğu fark edilmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilerin, kümülatif sese maruz kalma süresi göz önüne alındığında, sadece sağ kulakta 14 ve 16 kHz frekanslarında işitme eşiklerinde istatistiksel olarak anlamlı düşüş gözlenmiştir. Sonuç: Yüksek frekans odyometrisi kullanımı, normal frekans odyometrisine göre, bize gürültüye bağlı işitme kaybı teşhisinde erken bilgi verebilir. Bireylerin bir haftada yüksek sesli müziğe maruz kaldığı süre dikkate alındığında, normal seviye sayılan 20 dB işitme eşiğine göre değerlendirildiğinde, sağ kulak 14 kHz ve 16 kHz frekanslarında istatistiksel olarak işitme eşiği desibel değerlerinde anlamlı düşüş gözlenmiştir. Kişisel dijital müzik çalar aleti kullanıcıları, bu cihazları yüksek ses ile uzun süre kullandıklarında, gürültüye bağlı işitme kaybı riskiyle karşılaşabilmektedir.

Tanrıkulu, Nuri - Şenkal, Özgül Akın - Aydın, Erdinç - Özlüoğlu, Levent - Tekindal, Mustafa Agah, Üniversite Öğrencilerinin Kulaklıkla Müzik Dinleme Alışkanlıklarının İşitme Eşikleri Üzerine Etkisi: Başkent Üniversitesi Örneği, Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Dergisi, Antalya, 3, 2013, 93-103, pdf.