Hızlı Depresif Belirti Envanteri (HDBE17) Ergen Formunun Türkçe Geçerlik - Güvenilirlik Çalışması ve Psikometrik Özellikleri

TEZ

Hızlı Depresif Belirti Envanteri (HDBE17) Ergen Formunun Türkçe Geçerlik - Güvenilirlik Çalışması ve Psikometrik Özellikleri

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
471354
Sayfa Sayısı
143
Tez Türü
Tıpta Uzmanlık
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Depresyon, psikiyatrinin yanı sıra genel tıp uygulamasında da yaygın olarak karşılaşılan, kronikleşme özelliği, iş hayatında ve sosyal alanlarda kayıplara neden olabilmesi ve gündelik aktivitelerde olumsuzluklar oluşturabilmesi nedeniyle tüm tıbbi hastalıklar arasında yeti yitimi yönünden de önem taşıyan bir rahatsızlıktır. Çocuk ve ergenlerde ruhsal bozuklukların son yıllarda arttığı, özellikle Majör Depresif Bozukluk' un da bu artış içinde önemli bir paya sahip olduğu bilinmektedir. Psikiyatri kliniklerinde, hastalıkların tanı, tedavi ve takibinde klinisyen görüşmeleri altın standart olma özelliğini koruyorsa da birlikte doğru şekilde tanı koyma, tedavi ve takip etme açısından depresif belirtilerin keskin ve doğru bir biçimde tanınması ve izlenmesinde klinisyenlere yol gösteren ve yardımcı olan ölçekler de önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada depresif belirtileri belirleme amacıyla kullanılmak üzere yurt dışında geliştirilen 17 maddelik HDBE-A17 ölçeğinin, ergen öz bildirim ve ebeveyn formlarının Türk popülasyonunda geçerlik ve güvenilirlik araştırması amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmaya dahil eden edilen 12-17 yaş aralığında 143 çocuk ve ergen katılımcıya sırasıyla, DSKÖ-1, DSKÖ-2, ODÖ, ÇDÖ ve HDBE-A17-ÖF uygulanmıştır. Katılımcıların ebeveynleri ise kısa bir sosyodemografik bilgi formu sonrasında HDBE-A17-EF ölçeğini doldurmuşlardır. Ölçeklerin uygulanmasından sonra katılımcılarla, depresif belirtilerin sorgulanmasına yönelik kısa bir klinik görüşme yapılmıştır. Çalışma sonucunda HDBE-A17-ÖF ve HDBE-A17-EF ölçeklerinin Cronbach's alpha değerleri sırasıyla 0,821 ve 0,808 bulunmuştur. Ölçeklerin madde-ölçek toplam puan korelasyonlarına bakıldığında 9 belirti alanının sadece 2'sine (uyku ve iştah/kilo değişikliği) yönelik belirtileri sorgulayan maddelerin madde-ölçek toplam puan korelasyonlarının düşük olduğu görülmüştür. ÇDÖ klinik çalışmalarda depresif belirtileri değerlendirmek amacıyla en sık başvurulan ölçeklerden biridir. Ayrıca depresif şikayetlere anksiyete belirtileri ile olumsuz otomatik düşüncelerin sıklıkla eşlik ettiği de bilinmektedir. Bu nedenle çalışmamızda DSKÖ-1, DSKÖ-2, ODÖ ve ÇDÖ ölçekleriyle korelasyon analizleri yapılmış olup, bu analizler sonucunda HDBE-A17-ÖF ölçeğinin DSKÖ-2, ODÖ, ÇDÖ ölçekleriyle korelasyon değerleri sırasıyla 0,690, 0,786 ve 0,774; HDBE-A17-EF ölçeğinin ise DSKÖ-2, ODÖ, ÇDÖ ölçekleriyle korelasyon değerleri sırasıyla 0,541, 0,637 ve 0,661 olarak hesaplanmıştır. HDBE-A17-ÖF ve HDBE-A17-EF ölçeklerinin kendi aralarındaki korelasyon değeri ise 0,687 olarak bulunmuştur. Her iki ölçeğin de kesim puanı 12 olarak hesaplanmış olup, doğrulayıcı faktör analizleri sonucunda ölçeklerin tek boyutlu ve tek faktörlü modele uygun olduğu gösterilmiştir. İstatistiksel analizler ışığında Türkçe geçerlik ve güvenilirliğini ortaya koyduğumuz HDBE-A17-ÖF ve HDBE-A17-EF ölçekleri hem klinisyenler adına hasta tanı, takip ve tedavi uygulamalarında; hem de araştırmacılara çalışmalarında kullanmaları amacıyla oluşturulmuş uygun, pratik, hızlı, kolay anlaşılır ve doğruluk payı son derece yüksek ölçekler olarak literatürde yer almıştır. HDBE-A17 ölçeğinin klinisyenler tarafından uygulanan farklı alt tiplerinin de Türkçe' ye kazandırılması ve alternatif bir araç olarak kliniklerde yer alması yönünde yapılacak çalışmaların değerli olacağı görülmektedir.

Tumba, Can, Hızlı Depresif Belirti Envanteri (HDBE17) Ergen Formunun Türkçe Geçerlik - Güvenilirlik Çalışması ve Psikometrik Özellikleri , Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2017, Tıpta Uzmanlık, pdf.