Okullarda Erdem Öğretimi: Niçin? ve Nasıl?

MAKALE

Okullarda Erdem Öğretimi: Niçin? ve Nasıl?

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
11
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
177 - 196
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Temel etik tutumlar, anadili öğrenimi gibi nasıl öğrenildiği anlaşılmadan benimsenir. Bu nedenle eğitim, ‘iyi’ insan olmanın ne anlama geldiği hakkında eleştirel düşünmeyi desteklemelidir. Öğrencilerin kendi etik değerlerinin nereden geldiğinin farkında olmaları için “Ne yapmalıyım?” ve “Bu doğru olur mu?” gibi sorulara öğretmen rehberliğinde yanıt aramaları, etik amaçlar ve ahlaki kuralları ayırt etmelerine olanak sağlayabilir. Ahlaki bir davranış; ahlaki duyarlılık ve ahlaki akılcılığı gerektirir. Etik; iyilik, dürüstlük, adalet, erdem, gibi kavramlar aracılığı ile kuramlara dayalı sorgulamalar yapmaktır. ‘İyi yaşam’ı belirlemeyi amaçlayan bir ahlaki kurallar bilimi olarak etik, bu kavramlar ve kavramsallaştırmalar üzerinde akıl yürütür. Çoğu zaman ‘adalet’ gibi bazı kavramların kültürel gelenekleri aştığı ancak kavramsallaştırmaları aşamadığı öne sürülür. Bu kavramsallaştırmalardan biri de değerler eğitimi açısından ‘erdem’ öğretimidir. Değer problemi, felsefi düşüncede değerlendirme problemi ve değerler problemi olarak karşımıza çıkar. Bu makalede, öğrencilerinin; özgünlük, özerklik, kendini gerçekleştirme gibi kişisel mutluluklarını öne çıkarmayı amaç edinen öğretmenlere yönelik uygulamaların nasıl olması gerektiğini açıklayan erekbilimsel ahlak kavramsallaştırmaları analiz edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmanın amacı; M.Ö. 5. yy’da Antik Yunan’da gelişen erekbilimsel (teleolojik) düşünme biçimine bağlı üç etik kuram olan Doğuştancı Öğreti, Üç Parçalı Ruh Öğretisi, Orta Yol Öğretisi ışığında ‘erdem’in ne olduğu ve “Erdem öğretilebilir mi?” sorusunun tartışılmasıdır. Bu nedenle ilk olarak, ‘erdem’in ilişkili olduğu temel kavramların analizi, ardından seçili etik kuramlarının özeti ve son olarak öğrencilerin etik bilinçlerini inşa etmelerine ve akıl yürütmelerine yardımcı olacağı düşünülen öğretmenin sınıfta ne tür sorular sorması gerektiği üzerinde durulmuştur. İlgili yönteme ilişkin eğitim durumlarının sürekli değer yargıları üretilen sorunlara felsefi temellendirmeler yaparak düşünmelerine, etik düşünürü gibi davranmasına, etik eylem ve duruş geliştirmelerine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Kızılhan, Pınar, Okullarda Erdem Öğretimi: Niçin? ve Nasıl?, Journal of Education And Future, Ankara, 11, 2017, 177 - 196, pdf.