(YAŞ GRUBU UYGUN DEĞİL) Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık

MAKALE

(YAŞ GRUBU UYGUN DEĞİL) Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
26
Yıl
Sayfa Aralığı
13-26
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Problem Durumu: Akran ilişkileri, çocukların paylaşım ve işbirliği içinde bir arada olmalarını desteklemekle birlikte, kişiler arası ilişkiler için gerekli bilgi ve becerileri kazanmalarında, problem çözmelerinde ve sorunlarla başa çıkmalarında önemli rol oynamaktadır. Akran ilişkileri, çocukları, fiziksel, bilişsel, ahlaki, sosyal ve duygusal alanlardaki gelişimlerine paralel olarak, çeşitli aşamalardan geçerek geliştirmektedir. Çocukların akranlarıyla ilişkilerinde yaşadıklarını anlamak için, sosyal davranış özelliklerini, farklılıklarını, aile problemlerini ve sosyal statülerini göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Çocukların alternatif çözümler geliştirerek problemlerle baş etmelerinde, daha nitelikli ilişkiler kurmalarında eğitimcilerin yanı sıra, anne–babalara ve diğer yetişkinlere de önemli görevler düşmektedir. Amaç: Çocukların sosyal gelişiminde önemli rol oynayan akran ilişkilerinin gelişim aşamalarını gözden geçirmek, bu ilişkilerin önemini vurgulamak ve bu ilişkilerin daha iyi düzeyde geliştirilebilmesi için problemlere yol açan faktörleri tanımlayarak nasıl rehberlik edilebileceğini tartışmaktır. Veri Kaynakları: Çocukların sosyal ortamlarda sergiledikleri sağlıklı kişiler arası etkileşimlerde, öncelikle erken çocukluk döneminde ebeveynleriyle kurdukları ilişkilerin model teşkil ettiği vurgulanmaktadır. Buna paralel olarak çocukların yaşamlarında önemli rol oynayan yetişkinlerle ve akranlarıyla kurdukları ilişkiler aracılığıyla, sosyal becerilerini geliştiren bazı düşünce ve davranış biçimlerine sahip olmaları gerektiği üzerinde durulmaktadır. Kişiler arası problemlerin çözümünde yetersizlikler yaşayan bir çocuğun içinde bulunduğu sosyal ortama uygun yanıt verme olasılığının düşük olacağı belirtilmektedir. Ana Tartışma: Bu bağlamda sosyal beceri eğitiminin çocukların problemlerini çözmede yardımcı bir araç olarak kullanılabileceği üzerinde durulmaktadır. Başkalarıyla olumlu ilişkiler kurmakta zorlanan bireylerin, etkili bir iletişim için davranışlarını nasıl düzenlemeleri gerektiği konusunda sıkıntı yaşadıkları ve bu nedenle de bu tip eğitimlerden yararlanabilecekleri vurgulanmaktadır. Dolayısıyla bu eğitim programlarının, bireylerin değişik alternatiflerin farkına vararak kişilerarası ilişkilerde yaşanan problemlerini çözmede farklı davranış biçimleri geliştirmelerine yardımcı olduğu belirtilmektedir. Buna ek olarak, çocukların akranlarıyla farklı sosyal deneyimleri paylaşmaları için de uygun fırsatların sunulması gerekliliği üzerinde durulmaktadır. Sonuç: Sosyal beceri eğitimlerinin ve kişilerarası ilişkilerin geliştirilmesini sağlayan eğitim programlarının yanı sıra, farklı özelliklere sahip eğitim ortamları ile çocukların sosyal ilişkilerinin geliştirilebileceği vurgulanmaktadır. Çocuğun yaşamında önemli bir yere sahip ebeveynler ve diğer yetişkinler gibi, eğitimciler de çocuğun sosyal gelişimine önemli katkılar sağlamaktadır. Bu bağlamda yetişkinlerin, koruyucu, saygılı, açık, tutarlı ve mantıklı birer model olarak çocukların akranlarıyla olan ilişkilerinin düzenlenmesinde önemli rol oynadıkları düşünülmektedir.

Beyazkürk, Derya - Anlıak, Şakire - Dinçer, Çağlayan, (YAŞ GRUBU UYGUN DEĞİL) Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık, Eğitim Araştırmaları Dergisi, 26, 2007, 13-26, pdf.