(BİLDİRİ) İstanbul'da Lise İki Öğrencileri Arasında Madde Kullanımı ve Cinsel Davranışlar

MAKALE

(BİLDİRİ) İstanbul'da Lise İki Öğrencileri Arasında Madde Kullanımı ve Cinsel Davranışlar

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Kitap Bölümü
Kitap Adı
II. Ulusal Bağımlılık Kongresi
Yıl
Yer
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
GİRİŞ VE AMAÇ: Günümüzde riskli cinsel davranış ve madde kullanımı özellikle ergenlik  dönemindeki gençlerin hayatını risk  altına  sokan iki temel faktör  olarak  karşımıza  çıkmaktadır (Mullan ve ark., 2002). Yurt dışında madde kullanımı ve riskli cinsel davranış  arasındaki ilişki birçok araştırmaya konu olurken, Türkiye’de bu alanda yapılan çalışmalar  yok denecek kadar azdır. İstanbul’da Lise 2.sınıf öğrencilerinde cinsel davranış sıklığı ve  madde  kullanımı arasındaki ilişkiyi saptamaktır.  YÖNTEM:  Bu amaçla  Ögel ve  ark.’nın (2004)  yürüttüğü “İstanbul’da  öğrenciler  arasında riskli davranışlar araştırması (GAR)” kapsamında toplanan verilerdeki cinsellikle ilgili bilgiler ile poster çalışması hazırlanmıştır. Söz konusu araştırma 15 ilçeden seçilen, 43 okul ve 104 sınıftaki 10. sınıf öğrencilerine uygulanmıştır. Araştırmaya 1562 tanesi kız, 1870 tanesi ise erkek  olmak üzere toplam  3483 lise II. sınıf öğrencisi katılmıştır. Araştırmada kullanılan anket formu 21 bölümden ve toplam  238  sorudan oluşmaktadır.  Ankette demografik  bilgiler,  gençlerin ilgilendiği aktiviteler,  aile, arkadaş  ve  çevre  özellikleri,  okul yaşantısı ile  ilgili sorunlar, cinsellik,  sokakta çalışma, evden kaçma, kendine zarar verme davranışı, öfke, şiddet davranışı ve eğilimi, suç ve madde kullanımı, ihmal ve istismar, hastalıklar, intihar, travma ve sağlık alanlarına dair sorular yer almaktadır. Bu araştırmada GAR çalışmasının sadece cinsellik ve madde kullanımıyla ilgili bölümleri alınmıştır. Ankette, 7  adet cinsel davranışla ve 7 adet madde kullanımıyla ilişkili soru bulunmaktadır. Araştırma 2004 yılının Mart ve Mayıs ayları arasında uygulanmıştır. Anketler, her ilçede anketör olarak görevlendirilen ve özel olarak  eğitilen rehber öğretmenler  aracılığıyla  yapılmıştır.  Toplam  28  rehber  öğretmen anketör  olarak  çalışmıştır.  BULGULAR:  Katılımcıların %  61,4’ü 16 yaş ve üzerindedir. Katılımcıların % 28’i sosyoekonomik düzeyi düşük (600 milyon altı hane geliri) ailelerden geldiklerini belirtirken,  % 35,2’si sosyoekonomik düzeylerini bilmediğini belirtmiştir. Öğrencilerin %  12,3’ü madde kullandığını belirtmiştir. Madde kullanımına göre karşılaştırıldığında madde  kullanan gençlerin cinsel ilişkide  bulunma oranı kullanmayanlara göre 4.8 kat fazladır. Yine madde kullanan gençlerin hamile kalma ve bırakma  oranları madde  kullanmayanlara  oranla  6.4  kat fazladır.  Cinsiyetlere  göre karşılaştırıldığında erkeklerin karşı cinsten arkadaş edinme, birisiyle çıkma, mastürbasyon yapma ve  cinsel ilişkiye  girme  olasılığı kızlara  göre  daha  yüksektir.  Bunun yanında erkekler kızlara göre daha erken yaşta cinsel ilişkiye girmekte fakat daha çok korunma yöntemi kullanmaktadır.  Erkeklerin karşı cinsten arkadaş  edinme  ve  birisi ile  çıkma olasılığı kızlara göre yaklaşık 1.5 kat fazladır. Erkeklerin karşı cinsle cinsel ilişkiye girme olasılığı 11.7  kat,  mastürbasyon yapma olasılığı ise  63.1  kat daha  fazladır.  Kız öğrencilerin sadece  % 11’i mastürbasyon yaptığını söylerken bu oran  erkeklerde % 88.6’dır.  Erkeklerin madde  kullanımı kızlardan 1.7  kat daha  fazladır.  Bunun yanında okulda başarısı iyi olan erkekler  kızlardan 3  kat  daha  fazladır.  TARTIŞMA  VE SONUÇ: Araştırma  sonuçlarına  bakıldığında,  İstanbul’da Lise 2.sınıf  öğrencilerin arasında madde kullanan gençlerin cinsel davranışlarının madde  kullanmayanlara  oranla  daha yüksek olduğu gözlenmiştir.  Bunun yanında erkeklerin cinsel davranışta  bulunma  oranlarının kızlara oranla daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Bu da erkeklerin özellikle cinsel davranış açısında risk  altında olduğunu göstermektedir.  Tüm  bu  veriler  göz  önünde  bulundurulduğunda madde kullanan gençlere  yönelik olarak  cinsel davranış konularında daha fazla bilinçlendirme çalışması ve etkinliğin yapılması gerektiğine inanıyoruz.

Erdoğan, Funda Nazlı - Ögel, Kültegin - Eke, Ceyda - Taner, Sevil, (BİLDİRİ) İstanbul'da Lise İki Öğrencileri Arasında Madde Kullanımı ve Cinsel Davranışlar, Bodrum, , II. Ulusal Bağımlılık Kongresi, 2005, pdf.