Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Belirtileri Bulunan Ergenlerde Madde Kullanımı Ve Aile Özellikleri Üstüne Kesitsel Bir Çalışma

MAKALE

Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Belirtileri Bulunan Ergenlerde Madde Kullanımı Ve Aile Özellikleri Üstüne Kesitsel Bir Çalışma

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
3
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
225-231
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)? nun güçlü bir genetik geçişe sahip olduğu pek çok araştırmayla ortaya konlmuştur. DEHB tanısı almış olan ergenlerde madde bağımlılığı gelişmesi ve aile içi özellikler önem taşımaktadır. Bunlar DEHB nin gidişatını da etkileyen faktörlerdir.Amaç: DEHB belirtisi olan ve olmayan ergenlerin aile içi özelliklerini ve olası risklerini ve DEHBli gençlerin madde kullanmaya başlamasını etkileyen faktörlerin neler olduğunun araştırılması planlanmıştır. Araştırma İstanbul?un farklı bölgelerinden ve sosyoekonomik düzeyinden 15 ilçede 10. sınıf öğrencileri arasında yapıldı. Örneklemin seçiminde çok basamaklı küme örnekleme yöntemi kullanıldı. 11-18 Yaş Gençler İçin Kendini Değerlendirme Ölçeği - YSR (Youth Self Report) ile araştırmacılar tarafından oluşturulan anket formu kullanıldı. Toplam 3483 anket uygulandı. Araştırmaya alınan örneklemin %73.5i (n=2009) DEHB belirtisi ve madde kullanımı olmayan gruptan oluşmaktadır. Sadece DEHB belirtileri taşıdığını bildiren ve herhangi bir madde kullanmayanların oranı %12.51 (n=342), hem DEHB hem madde kullananların oranı %4.02 (n=110), DEHB belirtisi olmayan ancak herhangi bir madde kullananların oranı ise %9.95 (n=272) bulunmuştur. Annede alkol kullanımı, anne-baba, kardeşler ya da akrabalarda madde kullanımı öyküsünün olması DEHB belirtisi olsa da, olmasa da madde kullananlarda diğer tanı gruplarına göre daha yüksektir. Sosyo demografik etkenler, ebeveyn özellikleri ve ebeveynlerin çocuk yetiştirme biçimleri içinde yer alan değişkenler ayrı gruplar halinde lojistik regresyonla değerlendirildiğinde; okul başarısının düşük olması, annede alkol kullanımı, çocuğun eve kaçta geldiğinin belirgin olmaması ve anne-babanın kurallar konusunda hemfikir davranmamasının, DEHB ve madde kullanımı ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Bu çalışma sonuçları DEHB belirtisi olanlar arasında madde kullanımını belirleyen faktörler olarak; okul başarısının düşük olması, annede alkol kullanımı, çocuğun eve kaçta geldiğinin belirgin olmaması ve anne-babanın kurallar konusunda hemfikir davranmaması olduğu saptanmıştır.

Önal, Arzu - Ögel, Kültegin - Eke, Ceyda, Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Belirtileri Bulunan Ergenlerde Madde Kullanımı Ve Aile Özellikleri Üstüne Kesitsel Bir Çalışma, Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, İstanbul, 3, 2011, 225-231, pdf.