Çocuk ve Ergenlerde Olumsuz Bilişlerin Değerlendirilmesi: Çocukların Otomatik Düşünceleri Ölçeği’nin Uyarlanması

MAKALE

Çocuk ve Ergenlerde Olumsuz Bilişlerin Değerlendirilmesi: Çocukların Otomatik Düşünceleri Ölçeği’nin Uyarlanması

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
2
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
72-77
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Amaç: Çocuk ve ergenlerin olumsuz bilişlerini değerlendiren Çocukların Otomatik Düşünceleri Ölçeği`nin (Schniering ve Rapee 2002) çocuk ve ergenlerde kullanımına yönelik psikometrik özelliklerini değerlendirmektir. Yöntem: Araştırmaya Ankara ilindeki ilköğretim okullarında eğitim gören, yaşları 9-16 arasında (Yaş X=12.30; SS=1.26) değişen, 4. - 8. sınıflara devam eden toplam 534 çocuk ve ergen katılmıştır. Katılımcıların 276’sı kız, 258’i erkektir. Bulgular: Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri önerilen dört faktörlü yapının Türk çocuklarına uygunluğunu desteklemektedir. Bu faktörler varyansın yaklaşık %50’sini açıklamıştır. Sosyal tehdit faktörü varyansın %31.72’sini, kişisel başarısızlık faktörü varyansın %8.32’sini, düşmanlık faktörü varyansın %5.80’sını ve fiziksel tehdit faktörü varyansın %5.10’unu açıklamıştır. Özgün çalışmada kişisel başarısızlık varyansın önemli bir bölümünü açıklarken, bu çalışmada sosyal tehdit birinci faktör olarak belirmiştir. Test tekrar test kararlılığı (r=.90) ve iç tutarlılık(a =.94) güvenirlik analizleri ölçeğin yüksek bir güvenirlikte değerlendirme yaptığını göstermiştir. Sonuç: Çocuk ve ergenlerde olumsuz bilişlerin varlığını ve şiddetini değerlendiren bu ölçek, araştırma ve klinik uygulamaların yanı sıra çocuk ve ergenlerin düşünce içeriklerinin önemli olduğu arkadaşlık ilişkileri, akademik başarı ve zorbalık gibi alanlara yönelik önleyici psikolojik danışmanın önemli olduğu eğitim ortamlarında da kullanılabilir.

Ergin, Derya Atalan - Kapçı, Emine Gül, Çocuk ve Ergenlerde Olumsuz Bilişlerin Değerlendirilmesi: Çocukların Otomatik Düşünceleri Ölçeği’nin Uyarlanması, Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, Ankara, 2, 2013, 72-77, pdf.