Turkish University Students Blame Attributions and Attitudes Toward People with AIDS (Türk Üniversite Öğrencilerinin AIDS'li İnsanlara Karşı Suç Yüklemeleri ve Tutumlar)

TEZ

Turkish University Students Blame Attributions and Attitudes Toward People with AIDS (Türk Üniversite Öğrencilerinin AIDS'li İnsanlara Karşı Suç Yüklemeleri ve Tutumlar)

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
105043
Sayfa Sayısı
121
Tez Türü
Yüksek Lisans
Kategori
Tez Özeti
Türk üniversite öğrencilerinin cinsel davranışları ve geçmişleri, kondom kullanım oranları ve kondom kullanımına ilişkin tutumları, AlDS'li insanlara karşı tutumları ve farklı bulaşıcı yollarıyla AİDS olmuş kişilere karşı atıfları incelenmiştir. İkiyüz yirmialtı üniversite öğrencisinden, 8 ayrı versiyondan oluşan soru formunun bir versiyonunu doldurmaları istenmiştir. 4 bölümden oluşan soru formunun, ilk 3 bölümü birbirinin aynıdır. Birinci bölüm demografik verileri içermektedir. İkinci bölüm katılımcıların AİDS'li insanlara yönelik tutumlarını içeren sorulardan oluşmaktadır. Üçüncü bölüm çalışmaya katılan öğrencilerin cinsel davranış ve geçmişleri ile kondom kullanımına ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik soruları kapsamaktadır. Dördüncü bölümde AİDS tanısı almış bir hastayı tanımlayan 8 ayrı kısa hikayeden biri yer almaktadır. Yükleme boyutlarıyla ilgili denenceleri test edebilmek için hikayeler sınıflandırılmış ve planlanmış karşılaştırmalar yapılmıştır; 1) Kurban grubu, hastalığı nedeniyle kan verilmesi sonucu AİDS olan biri ve evli olup eşinden AİDS kapan bir kadından oluşmaktadır. 2) Etiketlenmemiş grup, evlilik dışı cinsel ilişki yoluyla AİDS kapan heteroseksüel bir erkek ve kadını içermektedir. 3) Etiketlenmiş grupta, bir damar-içi uyuşturucu kullanıcısı, bir homoseksüel ve bir hayat kadını yer almaktadır. 4) Kontrol grubu, AİDS olma sebebi hakkında hiç bilgi verilmeyen bir hastayı tanımlayan hikayeden oluşmaktadır. Hikayeleri AİDS hastalarına yönelik nedensel algıları içeren 30 soru izlemektedir. Yükleme sorularının etmen analizi sonucu beş boyut belirlenmiştir. Bu boyutlar; içsel-kişi, içsel-kategori, dışsal, suç ve tahmin- edilebilirlik'tir. İçsel boyutun kişi ve kategori olarak ikiye ayrılmış olmasını Toplumsal Kimlik Kuramı taraftarlarının bilişsel toplumsal psikolojiye yönelttikleri eleştirileri destekler niteliktedir. Sonuçlar, katılımcıların farklı gruplara farklı ve değişik ağırlıkta yükleme yaptıklarını göstermiştir. Suçun, içsel-kişi, içsel-kategori ve tahmin-edilebilirlik ile pozitif korelasyona sahip olduğu bulunmuştur. Beklendiği gibi, kurbanların etiketlenmişler ve etiketlenmemişlerden içsel-kişi, içsel-kategori, dışsal ve tahmin-edilebilirlik boyutlarında farklı olduğu bulunmuştur. Etiketlenmiş ve etiketlenmemiş AİDS hastalarına yapılan yüklemelerin bu dört boyutun hiçbirinde farklı olmadığı ve TtiC YfKSHtACRrrtM KUKDUJ tOKOMANTASVO* MERKlU görülmüştür. Sonuçlar, bu çalışmaya katılan öğrencilerin kontrol ve etiketlenmiş gruba, dışsal yüklemeler hariç, benzer yüklemeler yaptığını göstermektedir. Etiketlenmemiş hastalara yapılan suç yüklemelerinin manidar şekilde en yüksek olduğu, ve bu grubun kurbanlardan ve kontrol gruptan farklı olduğu bulunmuştur. Heteroseksüel erkek en çok suçlanmış ve hem kişi hem de kategori içsel yüklemelerin en yükseğini almıştır. Bununla birlikte tüm diğer AİDS hastalarına yapılan suç yüklemeleri birbirinden farklı bulunmamıştır. En yüksek dışsal yüklemeler kan nakliyle AİDS kapan hemofili hastasına yapılmıştır. Hayat kadını ve heteroseksüel erkek AİDS olabileceğini tahmin etmesi gerektiğine en çok inanılan hastalar olarak bulunmuştur.

Kökdemir, Hülya Üstel, Turkish University Students Blame Attributions and Attitudes Toward People with AIDS (Türk Üniversite Öğrencilerinin AIDS'li İnsanlara Karşı Suç Yüklemeleri ve Tutumlar), Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001, Yüksek Lisans.