Üniversite Öğrencilerinin Algılanan Anne-Baba Reddiyle Baş Etmeleri ile Denetim Odağı, Öğrenilmiş Güçlülük ve Eş Kabul-Reddiyle İlişkisi

TEZ

Üniversite Öğrencilerinin Algılanan Anne-Baba Reddiyle Baş Etmeleri ile Denetim Odağı, Öğrenilmiş Güçlülük ve Eş Kabul-Reddiyle İlişkisi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Bölüm
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
286492
Sayfa Sayısı
118
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Ebeveyn Kabul-Red Kuramı - EKAR Kuramı (Parental Acceptance-Rejection Theory - PARTheory), çocuklukta anne-baba tarafından kabul veya red edilmenin, çocuğun psikolojik gelişimini ve yetişkinlikteki uyumunu nasıl etkilediğini açıklayan ve yordayan bir sosyalleşme kuramıdır. Çocukluklarında reddedilmiş bireylerin bugünkü yakın ilişkilerinde de reddedileceği kişilere yöneldikleri araştırmalarda saptanmış bir durumdur. EKAR Kuramına göre çocukluklarında reddedilmiş fakat kişilik değerlendirme ölçeğinin sonuçlarına göre psikolojik uyumu iyi olan kişiler "baş edici" kişilerdir. Baş etme EKAR Kuramının en az gelişmiş kısmıdır. Bu sebeple araştırmada "Üniversite öğrencilerinin algılanan anne-baba reddiyle baş etmeleri Kontrol odağı, öğrenilmiş güçlülük ve eş-kabul reddiyle ilişkili midir?" sorusuna cevap aranmış olup Ebeveyn Kabul-Red Ölçeği (anne ve baba için ayrı ayrı olmak üzere), Kişilik Değerlendirme Ölçeği, Kontrol Odağı Ölçeği, Rosenbaum Öğrenilmiş Güçlülük Ölçeği ve Eş Kabul-Reddi Ölçekleri kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Atatürk Üniversitesi öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklemini ise "küme örnekleme" türünün "kademeli küme örneklemesi" uygulanarak seçilecek farklı fakültelerdeki (Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Fen -Edebiyat Fakültesi, Eczacılık Fakültesi) üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın bulgularına bakıldığında çocuklukta algılanan ebeveyn kabul- reddiyle bu günkü psikolojik uyum arasında anlamlı bir ilişki olduğu duruma cinsiyet açısından bakıldığında erkeklerin ebeveynlerinden algıladıkları kabul-red düzeylerinin bugünkü psikolojik uyumlarıyla kadınlara göre daha fazla ilişkili olduğu görülürken kadınlarda annenin kabul reddi psikolojik uyum ile daha fazla ilişkili bulunmuştur. Çocuklukta anne-baba ile ilişkide algılanan kabul-red ile yetişkinlik dönemi psikolojik uyum arasındaki ilişkide öğrenilmiş güçlülük ve kontrol odağının aracı bir etkisi olduğu görülmüştür. Yani kişinin bugünkü psikoloik uyumu üzerinde ebeveyn kabulü, öğrenilmiş güçlülük ve denetim odağının etkisi olduğu söylenebilir. Çocuklukta ebeveynler ile yaşananların bugünkü psikolojik uyum üzerindeki etkisinde eş kabulünün aracılık etkisinin incelendiğinde, erkeklerde eş kabul-reddi çocuklukta algılanmış olan baba kabulüyle psikolojik uyum arasındaki ilişkiye dolaylı aracılık ederken kadınlarda hiçbir aracılık etkisi yoktur. Kadınlarda eş kabulü çocuklukta algılanmış olan anne kabulü ile psikolojik uyum arasındaki ilişkiye aracılık etmemiştir. Erkeklerde ise eş kabulü çocuklukta algılanmış olan anne kabulü ile psikolojik uyum arasındaki ilişkiye dolaylı aracılık etmiştir.

Gültekin, Zuhal, Üniversite Öğrencilerinin Algılanan Anne-Baba Reddiyle Baş Etmeleri ile Denetim Odağı, Öğrenilmiş Güçlülük ve Eş Kabul-Reddiyle İlişkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2011, Yüksek Lisans, pdf.