Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Gelişimine Yönelik Nitel Bir İnceleme

TEZ

Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Gelişimine Yönelik Nitel Bir İnceleme

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Bölüm
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
279886
Sayfa Sayısı
234
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırmanın amacı, farklı sınıf ve bölümlerde okumakta olan üniversite öğrencilerinin bugüne değin kariyer gelişimlerini oluşturan deneyimleri tanımlamak, bu sürece etki eden unsurları incelemek ve kariyer gelişimi olgusunu ülkemiz gerçekleri üzerinden anlamaktır. Araştırmanın çalışma grubunu, Bahçeşehir Üniversitesi'nin farklı sınıf ve bölümlerinde öğrenim görmekte olan 6 kız, 8 erkek, olmak üzere toplam 14 lisans öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcılar, olasılık temelli olmayan örneklem yöntemlerinden, kolay ulaşılabilir örneklem yoluyla gönüllülük esasına göre seçilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından hazırlanan "Kişisel Bilgi Formu"nun yanı sıra, "Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu" da kullanılmıştır. Bu amaçla, kariyer kuramlarına ilişkin literatür taraması yapılmıştır. Uygulamada, "yarı yapılandırılmış görüşme" yönteminden yararlanılmış, uygulama sırasında dijital ses kayıdı alınmıştır. Yöntem olarak, nitel araştırma yöntemlerinden olgubilimsel (fenomenolojik) model kullanılmıştır. Fenomolojinin öncüsü sayılabilecek, Edmund Husserl'e göre fenolomolojik model, incelenen şeyin "özünü; esas doğasını görme" süreci olarak tanımlamaktadır. Bu amaçla, "tanımlayıcı fenomoloji" olarak bilinen Husserl'ın yaklaşımıyla ilgili Giorgi ve Giorgi (2003)'nin ve Hycner (1999)'ın önerdiği o temel basamaklardan yararlanılmış, "fenomolojik redüksiyon" aşamaları takip edilmiştir. Bireysel çıkarımların yapıldığı aşamada ise, Moustakas'ın (1994)'ın "metinsel ve yapısal tanımlara" ilişkin ifadeleri esas alınmıştır. Kariyer gelişimi, görüşme yapılan bireylerin bugüne kadarki farklı geçiş ve karar süreçlerini kapsayan geçmişe dönük kararları, üniversite eğitiminlerine devam ederken ki süreçte kariyerlerine ilişkin yaptıkları veya düşündükleri ve geleceğe yönelik bakışları üzeriden açıklanmıştır. Araştırmanın sonunda araştırmacı, bireyin, kariyer gelişiminin, yalnızca belirli karar noktalarında görünen etkilerin toplamından fazlasını içerdiğini, farklı unsurların etkileşimiyle şekillendiğini örnekler üzerinden ortaya koymuştur. Aktarılan deneyimlerde öne çıkan temalar üzerinden olgu incelenmiş, buna göre, kariyer gelişimi, beklentiler, kendilik algısı, özyeterlilik, algı ve atfedilen anlam, değerler, ilgi alanları gibi unsurların yanı sıra pek çok bağlamsal unsur (etnik köken, aile, akran ve diğer ilişkileri, medya, eğitim kurumları, ekonomik, siyasi vb. etmenler) çerçevesinde tartışılmıştır. Ayrıca, araştırmada, ülkemizde mesleki karar noktasında ne tür farklı ebevyn tutumlarının olabildiği ve diğer ilişkilerin bu süreçte nasıl rol oynayabildiği "çapraz analiz" yapılarak yine örnekler üzerinden ele alınmıştır. Araştırmacı, bütün bu bilgiler ışığında, kariyer gelişimi için sistemik bakış açısına yakın duran yeni bir tanım önermiştir. Araştırmada, görüşme sürecininin kendisi de bazı konuları öne çıkarmıştır. Algı ve duyguların her an karşılıklı yaratılan anlam açısından belirleyiciliği görülmüştür. Ayrıca, bu araştırma, farklı sistemlerle etkileşim halinde olan bireyin "özne" olarak "merkezde oluşunun" değişmediğini ve bütün bu unsurlardan nasıl "öyküler yaratabileceğinin" yine bireye bağlı olduğunu da desteklemiştir. Yapılan görüşmeler, kariyer gelişiminde bireyin öznel dünyasının "bütünsel" olarak anlaşılmasında öykülerin önemini öne çıkarmıştır. Son bölümde, bu araştırmanın ışık tuttuğu konuların kariyer psikolojik danışmanlığına yansımaları, alan yazınıyla ilişkilendirilerek tartışılmış meslektaşlara ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

Kurter, M. Fulya, Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Gelişimine Yönelik Nitel Bir İnceleme, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2011, Yüksek Lisans, pdf.