Tüm dünyada olduğu gibi madde kullanım probleminin ülkemiz açısından da son yıllarda medyada yer alması ve yapılan araştırmalarla ciddi bir problem olarak nitelendirilmekte olduğu ifade edilmektedir. Bu kapsamda madde kullanım problemi ülkeler arasında bir gençlik problemi olarak algılanmakta ve sosyal bir bakış açısıyla çeşitli çalışmalar yürütülmektedir. Bu çerçevede ergenlik dönemi madde kullanımı için risk taşıyan bir dönemdir. Bu dönemde içinde bulunulan ortam, çevresel etkenler, aile ve arkadaş özelliklerinin madde kullanımını belirleyebilecek etkenler olabileceği ileri sürülmektedir. Bu nedenle madde kullanım riskine etki eden faktörlerin ortaya konması madde kullanımının önlenmesine yönelik çalışmaların temelini oluşturur. Ülkemizde henüz ülke genelini ölçücü 15-65 yaş aralığındaki madde kullanım riskini ortaya koyacak çalışmalar olmadığından bu tür etken faktörlerin belirlenmesi ve buna yönelik önleme çalışmalarının dizayn edilmesi etkin bir şekilde gerçekleştirilememektedir. Bu durum araştırmamız kapsamında da ortaya konmuş ve bu ihtiyacı giderme adına bu tür ölçüm çalışmalarının ne kadar önemli olduğunu ortaya koymuştur. Bu çalışma ile ülke genelinde yapılan çalışmalar derlenmiş, madde kullanım riskini açıklamadaki ortaya konan teoriler uluslar arası boyuttaki çalışmalarıyla belirtilmiş ve madde kullanım problemi sosyal sermaye kavramı çerçevesinde incelenerek veriler ışığında tartışılmıştır. Bu tartışma sonucunda da birincil bir önleme modeli ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamında hazırlanan anket uygulaması İstanbul Bayrampaşa ilçesindeki beş farklı lisede okulların rehber öğretmenlerinin destekleriyle sınıflara gruplar halinde uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, madde kullanım probleminin açıklanmasında gençlerin aileleri ve arkadaşlarıyla geçirdikleri vaktin sıklığının, katıldıkları sosyal etkinliklerin ve aile kontrolünün önemli olduğu ve madde kullanımı ile aralarında anlamlı bir ilişkinin olduğu saptanmıştır. Ayrıca cinsiyet ve yaş faktörleri ile gençlerin madde kullanım düzeyleri arasında da anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Madde kullanım probleminin açıklanmasında ortaya konulan bulguların problemin anlaşılması ve hazırlanacak birincil önleme çalışmaları için önemli bilgiler vereceği düşünülmektedir.