DEHB tanısı konan çocuk ve ergenlerde sigara, alkol ve madde kullanım sıklığının ve şiddetinin belirlenmesi ve DEHB tanısı konan çocuk ve gençlerde sigara alkol ve madde kullanımında bozukluğa, çocuğa ve psikososyal çevreye ilişkin etkileyici değişkenlerin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma örneklemi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalında Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu tanısıyla tedavi ve takibine devam edilmekte olan 11-16 yaş aralığındaki toplam 45 çocuk ve ergen ile 36 sağlıklı gönüllü çocuk ve ergenden oluşmaktadır. DEHB grubu 11-16 yaş arasında, DSM-IV-TR kriterlerine göre DEHB tanısı konmuş, klinik olarak normal zeka düzeyinde çocuk ve ergenler arasından seçilmiştir. Kontrol grubu, DEHB grubu ile demografik özellikler bakımından eşleştirilmiş 11-16 yaş arasında, klinik olarak normal zeka düzeyinde, DSM-IV-TR ölçütlerine göre DEHB tanısı konmayan çocuk ve ergenler arasından seçilmiştir. Araştırmaya katılan çocuklar, anne babaları ve öğretmen tarafından doldurulmak üzere Piers-Harris Çocuklar İçin Öz Kavramı Ölçeği, Güçler ve Güçlükler Anketi ebeveyn, öğretmen ve ergen formu, Yenilenmiş Conners Ebeveynve Öğretmen Derecelendirme Ölçeği, Conners-Wells Ergen Özbildirim Ölçeği, Belirti Tarama Listesi (SCL-90R) verilmiştir. Çocuklara araştırmacı tarafından, Çocuk ve Ergenlerde Sigara Alkol ve Madde Kullanımı Değerlendirme Anketi ile Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi- Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu (K-SADS-PL) uygulanmıştır. Sonuçlar: Çalışmamızda, DEHB tanısı konan çocuklar, DEHB tanısı konmayan çocuklar arasında düzenli sigara, alkol ve madde kullanımı olan çocuk ve ergen saptanmamıştır. DEHB grubunda 13 çocuğun, kontrol grubunda 10 çocuğun sigara denemesi oldu saptanmıştır.Her iki grup sigara alkol ve madde kullanım 126 örüntüleri açısından karşılaştırıldıklarında da aralarında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. DEHB grubunda 28 olguda ,kontrol grubunda ise 12 olguda ek tanı saptanmıştır. Gruplar arasında ek tanı varlığı açısından (p=0,024) istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. DEHB grubunda en sık saptanan ek tanı ÖÖG(%39,2), kontrol grubunda ise Anksiyete Bozukluğudur (%41,6). DEHB grubunda ÖÖG' den sonra saptanan ek tanılar sıklık sırasıyla Anksiyete B. (%35,7), KOKG (%17,8), DB( %3,5) ve Depresyondur (%3,5). Kontrol grunda ise Anksiyete B dan sonra saptanan ek tanılar sıklık sırasıyla Tik Bozukluğu (%25), Depresyon (%8,3), KOKG (%8,3), Enürezis (%8,3), Enkoprezis(%8,3) `tir. DEHBli çocuk ve gençlerde sigara deneyiminde yaş,baba eğitimi, haftalık harcana para miktarı, alkol deneyimi ve tedavi uyumunun etkili olduğu saptanmış. DEHBli çocuk ve gençlerde alkol deneyiminde yaş, anne ve baba eğitimi, anne mesleği, aile alkol kullanımı ve çocuğun sigara deneyiminin etkili olduğu saptanmış. DEHBli olmayan çocuk ve gençlerde sigara deneyiminde anne, baba eğitimi, babanın mesleği, aylık gelir,ailede sigara kullanımı ve ailede alkol kullanımının etkili olduğu, DEHB' li olmayan çocuk ve gençlerde alkol deneyiminde ise yaş, aileye göre ders başarı durumu ve ailede alkol kullanımın etkileyici olduğu saptanmıştır. Tartışma : Çalışmamızda DEHB' li çocukların sigara, alkol ve madde kullanım özellikleri kontrol grubundaki çocuklarla benzer saptanmıştır. Bu alan yazınında ki DEHB ve sigara, AMKK arasında ilişki saptamayan araştırma sonuçlarıyla uyumludur. Bu durum DEHB' de sigara, alkol ve madde kullanım bozukluklarında esas belirleyici faktörün KOKG ve Davranım Bozukluğu gibi Yıkıcı Davranım Bozuklukları komorbiditesi olduğu hipotez ve araştırma bulgularını destekler niteliktedir çünkü bizim araştırma örneklemimizde Yıkıcı Davranım Bozuklukları komorbiditesi azdı. DEHB' li çocuk ve gençlerde tedavi uyumunun kötü olması sigara deneyimde yordayıcı bir faktör olduğu görüldü. Sonuç olarak; DEHB' li çocuk ve gençlerde tedavi uyumu kötü olan olgularda tedavi uyumunu zorlaştıran faktörlerin iyi ele alınması ve direncin çözülmesi sigara alkol ve madde kullanım sorunlarıyla baş etmede önemli olacaktır. Bununla birlikte diğer yıkıcı davranım bozuklukları ve DEHB' li çocukların tedavi sürecinde bu 127 sorunlara yönelik etkin ve erken müdahalelerin yapılması sigara alkol ve maddeye yönelim riskini azaltacak ve sağaltımı etkinliği artıracaktır.