Madde Kullanan ve Kullanmayan Ergenlerin Psikolojik Sağlamlık ve Aile İşlevleri Açısından Karşılaştırılması
Yazar/Hazırlayan
|
|
Üniversite
|
|
Enstitü/Fakülte
|
|
Anabilim Dalı
|
|
Tez Danışmanı
|
|
Tez Yılı
|
|
YÖK Tez No
|
286471
|
Sayfa Sayısı
|
230
|
Tez Türü
|
Yüksek Lisans
|
Tam Metin (PDF)
|
|
Kategori
|
|
Tez Özeti
|
Bu araştırmanın amacı Madde Kullanan ve Kullanmayan ergenleri psikolojik sağlamlık ve aile işlevleri açından karşılaştırmaktır. Araştırma evreni İzmir İli Bornova İlçesi'ndeki 25 lisede 9. sınıfta okuyan 6322 ergenden oluşmaktadır. Araştırma örneklemi oranlı küme (okul türü) örnekleme yolu ile belirlenen 7 lisede okuyan toplam 849 ergenden oluşmaktadır. Seçilen okullardaki 9. Sınıfta okuyan ulaşılabilen tüm öğrencilere kişisel bilgi formu ve ölçekler verilmiştir. 750 öğrenciden toplanan veriler değerlendirmeye alınmıştır. 750 kişilik örneklemdeki %63,1'i (473 kişi) kız, %36,9'u (277 kişi) erkektir. Örneklemin yaş ortalaması 15,22'dir. Ergenlere Kişisel Bilgi Formu, Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) ve Psikolojik Sağlamlık ve Ergen Gelişim Ölçeği (PSEGÖ) uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde SPSS 15,0 istatistik paket programından yararlanılmıştır. Katılımcıların demografik özeliklerine göre (cinsiyet, madde kullanma durumu, okul türü, gelir düzeyi vb.) aile değerlendirme ve psikolojik sağlamlık alt ölçek puanlarına ilişkin karşılaştırmalar için bağımsız örneklemleri için t-testi ve tek yönlü varyans analizi teknikleri kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki korelatif ilişkiler de Pearson momentler çarpımı korelasyon tekniği ile çözümlenmiştir. Bulgular: Örneklemdeki ergenlerin yaşam boyu en az bir kez madde (alkol/sigara/uyuşturucu) kullanma oranları %45'tir. Örneklemin %21,6'sı sigarayı, %40,1'i alkolü (%35,5'i ayda bir kez ve daha sık), %2,2'si uyuşturucu maddeleri yaşam boyu en az bir kez kullandığını bildirmiştir. Kullanılan uyuşturucu maddelerde ilk sırada esrar (%1,2) ve uçucu maddeler (%1,2), daha sonra haplar (%0,7), kokain (%0,5) ve eroin (%0,5) gelmektedir. Madde kullanmayan ergenlerin, madde kullanan ergenlere göre "okul içi ilişkilerde ilgi ve yüksek beklentiler", "amaçlar", "ev-içi ilişkilerde ilgi","arkadaş grubundaki yüksek beklentiler", "ev-içi yüksek beklentiler", "empati", "işbirliği ve iletişim", "öz-farkındalık" ve "eğitimsel beklentiler" koruyucu faktörlerine sahip olmaya ilişkin algılarının daha olumlu olduğu belirlenmiştir. Madde kullanmayan ergenlerin, madde kullanan ergenlere göre ailesini "problem çözme" ve "duygusal tepki verebilme" işlevleri bakımından daha sağlıklı algıladığı belirlenmiştir. Madde kullanan ergenlerin, madde kullanmayan ergenlere göre ailesini "iletişim", "roller", "gereken ilgiyi gösterme", "davranış kontrolü" işlevleri ve "toplam aile işlevselliği" bakımından daha sağlıklı algıladığı bulunmuştur. PSEGÖ içsel (eğitimsel beklentiler faktörü hariç) ve dışsal koruyucu faktörleri ile toplam aile işlevselliği algısı arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler saptanmıştır.
|
Çataloğlu, Burcu, Madde Kullanan ve Kullanmayan Ergenlerin Psikolojik Sağlamlık ve Aile İşlevleri Açısından Karşılaştırılması, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2011, Yüksek Lisans, pdf.