Okula Giden ve Tutukevinde Bulunan Ergenlerin Zorbalık Tanımları ve Zorbalık Davranışlarının Zorbalığın Ahlaki Kabulü ile İlişkisi
Yazar/Hazırlayan
|
|
Üniversite
|
|
Enstitü/Fakülte
|
|
Anabilim Dalı
|
|
Tez Danışmanı
|
|
Tez Yılı
|
|
YÖK Tez No
|
308371
|
Sayfa Sayısı
|
99
|
Tez Türü
|
Yüksek Lisans
|
Tam Metin (PDF)
|
|
Kategori
|
|
Tez Özeti
|
Bu araştırmada okula devam eden ve tutukevinde bulunan ergenlerin zorbaca davranışları tanımlamaya yönelik kullandıkları terimleri karşılaştırmalı olarak incelemek hedeflenmiş, bunun yanı sıra zorbalığa dahil olma ile ergenlerin ahlaki kabul düzeyleri arasındaki ilişkileri incelemek amaçlanmıştır. Araştırmaya Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'ne bağlı Ankara-Sincan Çocuk Tutukevi'nde bulunan 53 erkek ergen (Ort.= 16.76, s = .89) ve Ankara-Altındağ'da Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bir lisede örgün eğitime devam eden 78 erkek ergen (Ort.= 16.56, s = .90) katılmıştır. Araştırmada ergenlere demografik bilgi formu, zorbalık statülerini belirlemeye yönelik sorular, Karikatür Görevi (Cartoon Task) ve Zorbalığa ilişkin Ahlaki Kabul Ölçeği (Moral Approval of Bullying Scale) uygulanmıştır. Zorbalığın yaygınlığına ilişkin betimsel istatistikler, okula devam eden ve tutukevinde bulunan ergenlerin kendilerini daha çok karışmayan statüde değerlendirdiklerini ortaya koymuştur. Zorbalık alt türlerine göre ise tutukevinde bulunan ergenlerin fiziksel, sözel ve sosyal dışlama türünden zorbalığa okula devam eden ergenlerden daha fazla dahil oldukları söylenebilir. Ergenlerin zorbalığa ilişkin ahlaki kabul düzeyleri arasında bir farklılık olmadığı görülmüştür. Bunun yanı sıra tutukevinde bulunan ergenlerin zorbalığa dahil olma biçimlerinin ahlaki kabul düzeyleri üzerinde bir farklılık yaratmadığı ortaya konmuştur. Ancak okula devam eden ergenlerde fiziksel ve sözel zorbalık davranışları uygulayanların (zorba ya da zorba-kurban) bu türden zorbalığa maruz kalan (kurban) ve karışmayanlara göre ahlaki kabul düzeyinin düşük olduğu görülmüştür. Hem okula devam eden hem de tutukevinde bulunan ergenlerin zorbaca davranışları değerlendirirken saldırgan olan ve olmayan davranışları oldukça iyi bir biçimde ayırt ettiği görülmüştür. Okula devam eden ergenler fiziksel, sözel ve sosyal dışlama türünden zorbalığı ayırt ederken, tutukevinde bulunan ergenler fiziksel zorbalığı sosyal dışlama ve sözel zorbalıktan daha iyi ayırmıştır. Ergenlerin zorbaca davranışları tanımlamak için benzer terimleri kullandıkları, zorbalık teriminin ergenler tarafından bilindiği ancak günlük yaşamda pek kullanılmadığı görülmüştür. Araştırma bulguları ergenlerin zorbalık, korkutmak/sindirmek ve eziyet etmek terimlerini fiziksel zorbalık, alay etmek, taciz etmek ve aşağılamak terimlerini sözel zorbalık, dışlamak terimini ise sosyal dışlama türünden zorbaca davranışlar için daha fazla kullandıklarını ortaya koymuştur.
|
Yeşil, Sevtap, Okula Giden ve Tutukevinde Bulunan Ergenlerin Zorbalık Tanımları ve Zorbalık Davranışlarının Zorbalığın Ahlaki Kabulü ile İlişkisi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011, Yüksek Lisans, pdf.