Lise Öğrencilerinin Öğrenilmiş Çaresizlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

TEZ

Lise Öğrencilerinin Öğrenilmiş Çaresizlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
63195
Sayfa Sayısı
66
Tez Türü
Yüksek Lisans
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırmada lise öğrencilerinin öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri yaş, cinsiyet, akademik basan, anne-babanın eğitim durumu, algılanan ana-baba tutumu, yaşamın Çoğunu geçirdiği yerleşim birimi ve gelir durumuna göre incelenmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkeni olan öğrenilmiş çaresizlik düzeyim ölçmek için Aydın (1985) tarafından geliştirilen "Depresif Yükleme Biçimi Ölçeği", diğer bağımsız değişkenlere ilişkin bilgiler ise bir "Kişisel Bilgi Formu" ile toplanmıştır. Bu çalışma 1995-1996 öğretim yılında Ankara il merkezindeki üç farklı sosyo ekonomik düzeyi temsil eden liselerden random yoluyla seçilmiş (Büyük Kolej, Gaziçiftliği Lisesi, İncesu Lisesi) 450 lise öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Bu öğrencilerin 215'i lise 1, 197'si kredili sisteme göre 5. dönem öğrencisidir. Araştırmada verilerin analizi aşamasında denencelere ilişkin grupların ortalamaları arasındaki farkların önemli olup olmadığı "tek yönlü varyans analizi" ve "t-" testi ile kontrol edilmiştir. Varyans analizi sonucunda "F" değerinin anlamlı çıkması durumunda, farkın hangi gruplardan kaynaklandığım bulmak için Fisher'in En Küçük Önemli Farklar (LSD) Çoklu Karşılaştırma Tekniği kullanılmıştır. Araştırmada hata payı.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular şöyle özetlenebilir: 1. Lise öğrencilerinin öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri cinsiyetlerine göre incelendiğinde, erkek öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeylerinin, kızların Öğrenilmiş çaresizlik düzeylerinden daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. 2. Araştırma bulguları incelendiğinde, öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeylerinin yaşlarına göre fark göstermediği ortaya çıkmıştır. 3. Akademik basan durumu zayıf olan öğrenciler ile akademik basan durumu "çok iyi", "iyi", "orta" olan öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri arasında, akademik basan durumu yüksek olanların lehine önemli bir fark bulunmuştur. 4. Annenin öğrenim durumunun öğrenilmiş çaresizlik düzeyim anlamlı bir şekilde etkilemediği bulunmuştur. Babanın öğrenim durumuyla ilgili olarak; babalan yüksek okul mezunu olan öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri ile babalan okur-yazar veya ilkokul mezunu olan öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri arasında, babalarının öğrenim durumu yüksek olan öğrencilerin lehine önemli bir fark bulunmuştur. 5. Anne tutumuna ilişkin olarak, demokratik anneye sahip olan öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri ile "ilgisiz" ve "koruyucu" anneye sahip olan öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri arasında anlamlı bir fark çıkmıştır. Ortaya çıkan fark demokratik anneye sahip olan öğrencilerin lehinedir. Baba tutumuyla ilgili olarak elde edilen sonuçlara göre farklı tutuma sahip babaların çocuklarının öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri arasında anlamlı düzeyde bir fark bulunmamıştır. 6. Yerleşim birimi açısından sonuçlara bakıldığında; yaşamının çoğunu büyükkent, kent ve daha küçük yerleşim biriminde geçiren öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri arasında anlamlı düzeyde bir fark bulunmamıştır. 7. Gelir durumuna ilişkin olarak, farklı gelir durumuna sahip olan öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri arasında anlamlı düzeyde bir fark bulunmamıştır.

Balyürek, Dilek Oluklu, Lise Öğrencilerinin Öğrenilmiş Çaresizlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 1997, Yüksek Lisans.