Bu araştırmada, ergen öğrencilerin denetim odağı şekli ile yalnızlık düzeyi ilişkisi incelenmiştir. Buna bağlı olarak öğrencilerin bazı bireysel ve ailevi özelliklerinin denetim odağı ve yalnızlık düzeylerine etkileri ele alınmıştır. Araştırma, 1994 - 1995 öğretim yılında, İzmir İl Merkezinde ikinci sınıfa devam eden 230 kız ve 152 erkek öğrenci denek alınarak yapılmıştır.. Araştırmada ölçme araçları olarak, RÎDKOÖ (Rotter'in İç Dış Kontrol Odağı Ölçeği) ve UÇLA Yalnızlık Ölçeği (University of California Los Angeles Loneliness Scale), öğrencilere ait bireysel ve ailevi bilgiler edinmek için de geliştirilen bir Öğrenci Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmanın ikinci bölümünde, denetim odağı ve yalnızlık kavramları tanımlanmış, kuramsal açıklamaları yapılmış ve konularla ilgili yurt dışında ve yurt içinde yapılan araştırmalara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde araştırma örnekleminin. kullanılan ölçeklerini ve öğrenci bilgi formunun özellikleri tartışılmış, takip edilen işlem yolu ve verilerin istatistiki analizleri hakkında gereken açıklamalar yapılmıştır, verilerin test edilmesi için korelasyon, "t" test ve varyans analizi yöntemleri kullanılmıştır. Daha soma araştırmada elde edilen bulgular açıklanmıştır. Buna göre; - Denetim Odağı düzeyi yükseldikçe yalnızlık düzeyi de yükselmektedir. Diğer bir deyimle, denetim odağı düzeyi ile yalnızlık düzeyi arasında doğrusal bir ilişki vardır. - İçten denetimli olan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri dıştan denetimli olanlarınkinden daha düşüktür. - İçten denetimli kız öğrencilerin yalnızlık düzeyleri dıştan denetimlilerinkinden daha düşüktür. - İçten denetimli erkek öğlencilerin yalnızlık düzeyleri dıştan denetimli olanlarınkinden daha düşüktür.- Cinsiyet, öğrencilerin yalnızlık düzeylerini önemli ölçüde etkilemektedir. Erkek öğrencilerin yalnızlık düzeylerinin kız öğrencilerinkinden daha yüksek olduğu görülmektedir. - Kardeş sayısı çok olan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri az kardeşliklerin yalnızlık düzeylerinden yüksektir. Yani yalnızlık düzeyi kardeş sayısından önemli ölçüde etkilenmektedir. -Annenin öğrenim düzeyi yükseldikçe öğrencilerin yalnızdık düzeyleri düşmektedir. - Üst meslek gruplarından olan annelerin çocuklarının yalnızlık düzeyleri daha düşüktür. Öğrencilerin aile ortamlarını algılama şekli yalnızlık düzeylerini etkilemektedir. Buna göre, aile ortamı demokratik olan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri, aile ortamı otoriter olan öğrencilerin yalnızlık düzeylerinden daha düşüktür. Diğer taraftan, cinsiyet, kardeş sayısı, annenin öğrenim düzeyi ve aile ortamını algılama şeklinin denetim odağı düzeyi üzerindeki etkilerinin ise önemli olmadığı görülmektedir. Öğlencilerin denetim odağı ve yalnızlık düzeylerini etkilemediği görülen diğer değişiklikler de; doğum sırası, ailenin ekonomik düzeyi, anne babanın yaşam şekli ve babanın öğrenim düzeyi olarak ortaya çıkmaktadır. Araştırmanın beşinci bölümünde, elde edilen bulgular tartışılmış ve yorumlanmıştır. Son bölümde araştırmada elde edilen bulgulara bağlı olarak bazı önerilerde bulunulmuştur.