Madde Bağımlısı Ergenlerin Tedavi Sonrası Toplumla Yeniden Bütünleşme Deneyimleri ve Sosyal Sermaye Yaklaşımı Temelinde Sosyal Hizmet Müdahalesi

TEZ

Madde Bağımlısı Ergenlerin Tedavi Sonrası Toplumla Yeniden Bütünleşme Deneyimleri ve Sosyal Sermaye Yaklaşımı Temelinde Sosyal Hizmet Müdahalesi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
314896
Sayfa Sayısı
356
Tez Türü
Doktora
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu çalışma, madde bağımlılığı tedavisi görmüş ergenlerin tedavi sonrası deneyimlerini ve toplumla yeniden bütünleşme süreçlerini incelemek üzere planlanmıştır. Bu inceleme ergenlerin çocukluk yaşantılarından başlayarak madde kullanım ve tedavi öykülerini de kapsayan bir şekilde bütüncül olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın temel aldığı kavramsal yapı, sosyal sermaye yaklaşımıdır. Araştırmada niteliksel yöntem ve teknikler kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları, bir madde bağımlılığı tedavi merkezi'nden, tedavisini tamamlayarak taburcu olmuş, yaşları 14-19 arasında değişen 18 ergenden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri, fenomenolojik araştırma yaklaşımına uygun olarak, ergenler ve aileleri ile gerçekleştirilen görüşmeler ve gözlem yoluyla toplanmıştır. Araştırmanın sonuçları, ergenlerin madde kullanımına yönelmelerinde sosyal sermayelerinin oldukça önemli rol oynadığını ve bu süreçte aile ve akran sosyal sermayesinin ön plana çıktığını göstermektedir. Mezzo ve makro düzeyde sosyal sermayenin madde kullanımını önleyici etkisinin oldukça sınırlı olduğu görülmüştür. Ergenlerin tedavi deneyimlerinde yeni sosyal sermaye kaynakları edindikleri görülmüş ve bu aşamada sahip olunan sosyal sermaye ?tedavi sermayesi? olarak kavramsallaştırılmıştır. Bu süreçte ergenler için aile, yakın ilişkide oldukları yetişkinler, tedavi ekibi ve diğer hastaların, bir sosyal sermaye kaynağı olarak, ergenlerin tedaviye erişim ve tedaviden yararlanma süreçlerini desteklediği anlaşılmıştır. Ergenlerin tedavi sonrası sosyal bütünleşme deneyimleri arasında öne çıkan zorlukların sosyal ilişkiler, relaps ile mücadele, eğitim ve istihdam olanaklarından yararlanma ve maddesiz bir yaşamda yeni ve üretken roller üstlenme konularına odaklaştığı görülmüştür. Ergenlerin toplumla yeniden bütünleşme sürecinde, tedavi öncesi ve tedavi sürecinde olduğu gibi, temel olarak aile sosyal sermayesini kullandıkları ve diğer formel ve enformel kaynakların ergene ulaşma ve bütünleşme sürecini sağlama açısından oldukça zayıf olduğu görülmüştür. Elde edilen bulgular çerçevesinde ergen madde bağımlılığı alanında sosyal hizmet müdahalesinin, sosyal sermaye yaklaşımını temel alarak gerçekleştirilmesine yönelik bir müdahale modeli önerilmiştir. Araştırma bulgularının ve önerilen modelin, sosyal hizmet kuram ve uygulamasına, metodolojisine ve madde bağımlılığı politika ve hizmetlerine yönelik katkıları tartışılmıştır.

Polat, Gonca, Madde Bağımlısı Ergenlerin Tedavi Sonrası Toplumla Yeniden Bütünleşme Deneyimleri ve Sosyal Sermaye Yaklaşımı Temelinde Sosyal Hizmet Müdahalesi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012, Doktora, pdf.