Türkiye’de 12-17 Yaş Grubu Genç Kızların Beden Ölçüleri Standardizasyonu

TEZ

Türkiye’de 12-17 Yaş Grubu Genç Kızların Beden Ölçüleri Standardizasyonu

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
35985
Sayfa Sayısı
161
Tez Türü
Doktora
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Hazır-giyim endüstrisinde amaç giysilerin çok geniş bir kitleye hitap edecek şekilde yapılmasıdır. Bu hedefe ancak Türk insanının beden ölçülerine uygun kalıp hazırlanması ile ulaşılabilir. Aksi takdirde tüketiciye sunulan giysiler pek çok kişiye uymayacaktır. Bu da işletmelerin kalıp ölçülerinde hem toleranslı çalışmalarını gerektirecek, hem de düzeltme giderlerini arttıracaktır. Araştırmanın amacı 12-17 yaş grubundaki genç kızlara üretim yapan konfeksiyon işletmeleri için gerekli olan standart beden ölçü tablolarını oluşturmaktır. Ayrıca araştırma çerçevesinde değişik bölgelerde yaşayan genç kızların vücut ölçüleri arasında fark olup olmadığı da incelenmiştir. Araştırmanın verileri 12-17 yaş grubunda bulunan 2364 genç kız üzerinden ölçü alınarak elde edilmiştir. Ölçüm çalışmaları Türkiye'nin 7 farklı bölgesinde, 14 ilde, farklı sosyo ekonomik yapıdaki ortaokul ve liselerde yapılmıştır. Bir genç kız üzerinden 49 değişik vücut ölçüsü alınmıştır. Ölçümlerde antropometri, mezura ve baskül gereçleri kullanılmıştır. Ayrıca genç kızlara kişisel bilgilerin kaydedildiği bir anket de uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar aşağıda kısaca özetlenmiştir: - Ölçüsü alınan genç kızlar doğum yeri açısından incelendiğinde Türkiye'nin pek çok ilinin araştırma kapsamına girdiği saptanmıştır. - Örneklem grubundaki Türk genç kızlarının anne mesleklerinin dağılımı incelendiğinde, annelerin % 86'sının ev hanımı, % 14'nün ise çalışan kesim olduğu belirlenmiştir. - Örneklem grubundaki Türk genç kızlarının babalarının % 40'nın serbest, % 24'nün işçi, % 19'nun ise memur olarak çalıştığı görülmüştür. İncelenen genç kızların ailelerinin % 36'sının 5 kişilik ailelerden, % 30'nun 4 kişilik ailelerden oluştuğu belirlenmiştir. - Gelir durumu dağılımı incelendiğinde, genç kızların ailelerinin % 68'nin gelirinin asgari ücret ile asgari ücretin 6 katı arasında değiştiği saptanmıştır. - Genç kızların % 69'nun yılda 3-4 veya üzerinde yeni giysiye sahip oldukları belirlenmiştir. - İncelenen genç kızların % 76'sının konfeksiyon ürünü giysileri kullandığı ortaya çıkmıştır. - 12-17 yaş grubundaki genç kızların % 67'sinin jeane yöneldiği, sadece % 21'nin etek-üst giydiği saptanmıştır. - Genç kızlar vücut tipi açısından incelendiğinde, % 63 'nün normal, % 27 'sinin zayıf, % 10'nun ise şişman olduğu belirlenmiştir. - Genç kızlar üzerinden alınan 49 vücut ölçüsünün normal dağılış gösterip göstermedikleri incelenmek amacı ile Shapiro-Wilks normallik testi yapılmış, dağılımların normal olduğu görülmüştür. - Ölçüler arası korelasyon katsayıları hesaplanmış, temel ölçülerin hem ağırlık, hem de tüm boy ölçüleri ile oldukça yüksek korelasyon katsayıları verdikleri belirlenmiştir. - Genç kızların tüm boy, ağırlık ve göğüs çevresi ölçülerinin coğrafi bölgelere göre farklılık gösterdikleri ortaya çıkmıştır. Ancak oluşturulacak standardizasyon modelinde dikkate alınacak boyutlarda olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca Trakya Bölgesindeki genç kızların diğer bölgelere oranla daha iri yapılı olduğu sonucuna varılmıştır. - Örneklem grubundaki genç kızlar için her bir yaş grubundaki tüm ölçülerin ortalama, standart sapma, varyasyon katsayısı, medyan ve yüzdebir değerleri hesaplanarak tablolar oluşturulmuştur. Buna göre 12-14 yaş grubundaki genç kızların tüm boy, ağırlık, göğüs, bel ve kalça çevresi ortalamalarının yaşın artışına bağlı olarak arttığı, 15-17 yaş grubundaki genç kızların ise ortalamalarındaki artışın gittikçe azaldığı saptanmıştır. - Araştırmada yaş gruplarına göre oluşturulan tablolar 1984 yılında Tönük ve arkadaşlarının yapmış olduları araştırma sonuçlan ile karşılaştırıldığında son 10 yılda 12- 15 yaş grubundaki genç kızların tüm boy ve ağırlık ölçülerinde artış olduğu, 16-17 yaş grubundaki genç kızlarda ise aynı seviyede kaldığı belirlenmiştir. - 12-17 yaş grubundaki Türk genç kızları yaş gruplarına göre İngiliz genç kızları ile karşılaştırıldığında, İngiliz genç kızlarının Türk genç kızlarından 5-6 cm daha uzun, 2-3 kg daha ağır olduğu saptanmıştır. Kısaca Türk genç kızları daha kısa ve tıknaz bir yapıdadırlar. - Araştırmanın sonunda 12-17 yaş grubundaki genç kızlar için tüm boy, göğüs çevresi ve bel çevresine göre 3 farklı standardizasyon modeli oluşturulmuştur. - Tüm boy ölçüsü için oluşturulan standardizasyon modeli elbise, palto, jile, tulum gibi giysileri üreten konfeksiyon üreticileri için önerilmiştir. - Göğüs çevresi için oluşturulan standardizasyon modeli ise t-shirt, sweatshirt, gömlek, ceket gibi sadece üst bedene ait giysi üreten konfeksiyon üreticileri için tavsiye edilmiştir. - Örneklem grubundaki genç kızlara üretim yapacak konfeksiyon işletmeleri pantolon, jean, şort ve etek üretiyorlarsa sadece bel çevresine göre tasnif edilmiş tabloları kullanmaları uygun olacaktır.

Bulgun, Ender Yazgan, Türkiye’de 12-17 Yaş Grubu Genç Kızların Beden Ölçüleri Standardizasyonu, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 1994, Doktora, pdf.