Yakın İlişki Kuran ve Kurmayan Üniversite Öğrencilerinin Çeşitli Sosyal Psikolojik Etkenler Yönünden Karşılaştırılması

TEZ

Yakın İlişki Kuran ve Kurmayan Üniversite Öğrencilerinin Çeşitli Sosyal Psikolojik Etkenler Yönünden Karşılaştırılması

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
99981
Sayfa Sayısı
182
Tez Türü
Yüksek Lisans
Kategori
Tez Özeti
Bağlanma kuramı yetişkinlikte romantik ilişkileri açıklamada etkili kuramlardan biridir. Bowlby'nin bağlanma kuramı, erken dönemlerde birincil bakıcılarla gelişen bağlanma biçiminin ve benlik-başkalarına yönelik zihinsel temsillerin, yetişkinlikteki romantik ilişkileri şekillendirdiğini öngörmektedir. Bağlanma kuramına göre bağlanma stilleri, yakın ilişkilerde bireylerin davranışlarında, ilişkilerinden doyum almalarında, ilişkilerde yaşanılan sorunlardan etkilenmelerinde ve bu sorunlarla başa çıkmalarında etkilidir. Bu araştırmada ailesinin yanında yaşayan ve yaşamayan kız ve erkek üniversite öğrencilerden yakın ilişki kuran ve kurmayanlar, bağlanma stilleri, yalnızlık, benlik saygısı, stres belirtileri ve stresle başa çıkma tarzları açısından karşılaştırılmıştır. Farklı bağlanma stillerinin benlik saygısı, stres, yalnızlık, stresle başa çıkma tarzları üzerinde farklı etkileri olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmaya 400 üniversite öğrencisi (200=kız, 200=erkek) katılmıştır. Ölçme aracı olarak Demografik Bilgi Formu, Yakın İlişkiler Yaşantılar Envanteri, İlişki Ölçekleri Anketi, UÇLA Yalnızlık Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Stres Belirti Listesi ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği uygulanılmıştır. Uygulanan istatistiksel analizler sonucunda yakın ilişkisi olan ve olmayan üniversite öğrencilerinin, korkulu bağlanma stiliyle bağlı olmalarında farklılık gösterdikleri bulunmuştur. Diğer bağlanma stilleri yönünden gruplar arası fark 144 bulunmamıştır. Yakın ilişkisi olan ve olmayan üniversite öğrencilerinin benlik saygısı ve stres belirtisi göstermeleri yönünden de fark bulunmamıştır. Bu bulgular, üniversite öğrencilerinin ikili ilişkileri olmasına ilişkin öncelikli beklentilerinin olmamasından kaynaklanmaktadır. Romantik beraberliği olmayan öğrencilerin, duygusal yalnızlığı daha fazla hissettikleri bulunmuştur. Stresle başa çıkma tarzları açısından sadece iyimser tarzla başa çıkma yönünden yakın ilişkisi olan ve olmayan gruplar arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Ailesi ile beraber yaşayan ve yaşamayan öğrencilerin kendine güvensiz yaklaşımı kullanmaları açısından farklılık gösterdikleri bulunmuştur. Ailesinin yanında yaşamayan kız öğrencilerin en fazla sosyal destek alan grup olduğu bulunmuştur. Bu araştırmada toplumsal cinsiyetin, bağlanma stilleri, yalnızlık, stres belirtisi göstermeleri, ve stresle başa çıkma tarzları üzerinde anlamlı etkisi olduğu bulunmuştur. Bu bulgulara göre, erkekler kızlara oranla daha fazla ilişkilerine güvenli bağlanma stili ile bağlandıkları ve daha az stres belirtisi gösterdikleri ve daha yapıcı stresle başa çıkma tarzlarını tercih ettikleri görülmektedir. Romantik ilişkilere güvenli ve güvensiz bağlanmanın benlik saygısı, stres düzeyi ve stresle başa çıkma tarzları üzerinde yordayıcı olduğu bulunmuştur. Güvenli bağlı bireylerin güvensiz bağlı bireylere kıyasla yüksek benlik saygısına sahip oldukları, daha düşük stres belirtisi gösterdikleri ve daha yapıcı stresle başa çıkma tarzlarını tercih ettikleri bulunmuştur. Bu çalışmada araştırmanın amacı doğrultusunda elde edilen bulgular, daha önce yapılan çalışmalar ve kuram dikkate alınarak tartışılmıştır.

Büyükşahin, Ayda, Yakın İlişki Kuran ve Kurmayan Üniversite Öğrencilerinin Çeşitli Sosyal Psikolojik Etkenler Yönünden Karşılaştırılması, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001, Yüksek Lisans.