Koşullu öz-değer, riskli internet davranışları ve siber zorbalık/mağduriyet arasındaki ilişkinin incelenmesi

TEZ

Koşullu öz-değer, riskli internet davranışları ve siber zorbalık/mağduriyet arasındaki ilişkinin incelenmesi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
328018
Sayfa Sayısı
118
Tez Türü
Yüksek Lisans
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırmanın temel amacı riskli internet davranışları, içsel ve dışsal koşullu öz-değer alanlarının siber zorbalık/mağduriyet üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmanın diğer amacı ise siber zorbalık ve mağduriyetin cinsiyete, yaşa ve ailenin aylık gelirine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir. Bu araştırmaya Sakarya Üniversitesi'nin çeşitli bölümlerinde okuyan 505 öğrenci katılmıştır. Katılımcıların 360 tanesi kız, 145 tanesi ise erkektir. Katılımcılara Kişisel Bilgi Formu, Koşullu Öz-Değer Ölçeği, Riskli İnternet Davranışları Anketi ve Revize Edilmiş Siber Zorbalık Envanteri uygulanmıştır.Kişisel bilgi formu yaş, cinsiyet ve ailenin aylık geliriyle ilgili üç soru içermektedir. Koşullu Öz-Değer Ölçeği Crocker ve diğerleri (2003) tarafından geliştirilmiş ve Çetin ve diğerleri (2011) tarafından Türkçeye uyarlanmıştır.Ölçek yedi alt boyuttan oluşmaktadır: Akademik yeterlik, Tanrı sevgisi, erdem, fiziksel görünüm, aile desteği, rekabet, onay alma. Her bir alt boyuttan alınan toplam puanın yükselmesi öz-değerin o alanda yapılandırılma düzeyinin yüksekliğine işaret etmektedir. Ölçeğin bütünü için toplam puan elde edilememektedir. Revize Edilmiş Siber Zorbalık Envanteri Topçu ve Erdur-Baker (2010) tarafından geliştirilmiştir. Envanter siber zorbalık ve siber mağduriyet olmak üzere iki paralel formdan oluşmaktadır. Siber zorbalık formundan alınan puanın yükselmesi siber zorbalık düzeyinin, siber mağduriyet formundan alınan puanın yükselmesi ise siber mağduriyetin yüksekliğine işaret etmektedir. Riskli internet davranışları anketi araştırmacı tarafından geliştirilmiş ve 28 maddeden oluşmaktadır. Riskli internet davranışlarının ve içsel ve dışsal öz-değer alanlarının siber zorbalıkla ilişkili davranışlar üzerindeki etkisi yapısal eşitlik modellemesi yoluyla incelenmiştir. Yapısal eşitlik modelinde içsel öz-değer alanları erdem ve aile desteği, dışsal öz-değer alanları ise akademik yeterlik, onay alma ve rekabet değişkenlerinden oluşturulmuştur. Ayrıca koşullu öz-değer alanları, riskli internet davranışları, siber zorbalık ve siber mağduriyet arasındaki ilişkileri incelemek için Pearson korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Siber zorbalık ve siber mağduriyetin cinsiyete, yaşa ve ailenin aylık gelirine göre farklılaşma düzeyini belirlemek için üç yönlü ANOVA kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular araştırmanın hipotezlerini desteklemektedir. Modelin uyum iyiliği indeksleri (?2/sd= 2.80, p=.000 RMSEA=.06, % 90 RMSEA CI= .055-.064, CFI=.92, TLI= .91, RMR=.06 ve SRMR=.06) modelin kabul edilebilir düzeyde olduğunu göstermektedir. Yol analizi sonuçlarına göre riskli internet davranışları ve dışsal öz-değer alanları siber zorbalığı/mağduriyeti pozitif, içsel öz-değer alanları ise negatif yönde yordamaktadır. Kurulan yapısal eşitlik modeli siber zorbalığın/mağduriyetin %42'sini açıklamaktadır. Üç yönlü ANOVA sonuçları siber zorbalık ve mağduriyetin yalnızca cinsiyete göre farklılaştığını, ancak yaşa ve ailenin aylık gelirine göre ise farklılaşmadığını ortaya koymuştur.

Eroğlu, Yüksel, Koşullu öz-değer, riskli internet davranışları ve siber zorbalık/mağduriyet arasındaki ilişkinin incelenmesi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2011, Yüksek Lisans.