Boşanmış Ailelerdeki Ergenlerin Uyum Düzeylerini ve Sosyal Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Bir Grup Rehberliği Çalışmasının Sınanması

TEZ

Boşanmış Ailelerdeki Ergenlerin Uyum Düzeylerini ve Sosyal Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Bir Grup Rehberliği Çalışmasının Sınanması

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Bölüm
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
221506
Sayfa Sayısı
291
Tez Türü
Doktora
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu çalışmada, araştırmacı tarafından geliştirilen ve uygulanan grup rehberliği çalışmasının 9. sınıfa devam eden ve boşanmış ailelerden gelen ergenlerin uyum düzeylerini, sosyal becerilerini, problem çözme becerilerini ve benlik algılarını geliştirmeye etkisinin olup olmadığı sınanmıştır. Araştırmada tek grup öntest-sontest deneme modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul İli Kadıköy İlçesine bağlı Fenerbahçe Lisesi 9. sınıflarında öğrenim gören ve boşanmış ailelerden gelen 15 yaş grubundaki ergenler oluşturmuştur. Boşanmış ailelerden gelen 51 kişilik çalışma grubuna araştırmacı tarafından Türkçe'ye uyarlanan Raynolds Ergenler İçin Uyum Tarama Envanteri (REUTE) uygulanmıştır. Öğrencilerin Raynolds Ergenler İçin Uyum Tarama Envanterinden ve envanterin Anti Sosyal Davranış, Öfke Kontrol Problemi, Duygusal Sıkıntılar, Olumlu Benlik alt boyutlarından elde ettikleri puanlar REUTE profil çizelgesinde belirtilen ölçütlere göre tek tek incelenerek değerlendirilmiş, böylece öğrencilerin duygusal davranışsal uyum düzeyleri belirlenmiştir. Uygulama grubunu oluşturacak öğrencilerin belirlenmesinde Raynolds Ergenler İçin Uyum Tarama Envanteri (REUTE) esas alınmıştır. Öğrenciler, envanterden elde ettikleri toplam (T) puanlarına göre duygusal davranışsal uyum sorunları yüksek olandan hafif olana doğru sıralanmışlardır. REUTE değerlendirme çizelgesinde derecelendirilen toplam (T) skorlarına göre 70-94 puan aralığında olan ve şiddetli derecede psikolojik uyum sorunları gösteren üç öğrenci, 60-69 puan aralığında yer alan ve hafif/orta derecede uyum sorunları olan dört öğrenci, 60 puanın altında T skoru olup Duygusal Sıkıntılar alt boyutunda 70-94 puan arağında yer alan bir öğrenci ile uyum sorunu olmayan bir diğer öğrenci belirlenerek uygulama grubu oluşturulmuştur. Uygulama grubunu oluşturan öğrencilerle tek tek görüşülerek grup rehberliği çalışmasının amacı ve içeriği ile ilgili bilgiler verilmiş, çalışmaya katılmaya istekli olup olmadıkları öğrenilmiş, velileri ile görüşülerek çalışmanın içeriği hakkında bilgi verilmiş ve gerekli izinler alınmıştır. Uygulama grubunda yer alan öğrencilere grup rehberliği çalışması başlamadan önce ve çalışma tamamlandıktan sonra, uygulamanın etkililiğini belirlemede yardımcı olması amacıyla Ergenlerin Sosyal Becerilerini Değerlendirme Ölçeği (İKE), Problem Çözme Envanteri (PÇE), Piers-Harris'in Çocuklarda Öz Kavramı Ölçeği uygulanmıştır. Grup 10 hafta süreyle haftada bir gün 45 dakika süreyle toplanmıştır. Grup oturumları Fenerbahçe Lisesi Rehberlik Servisinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda elde edilen bulgular şunlardır: Gerçekleştirilen grup rehberliği çalışması sonrasında Raynolds Ergenler İçin Uyum Tarama Envanteri (REUTE)' nin öntest-sontest toplam puanları arasında ve envanterin Öfke Kontrol Problemi, Duygusal Sıkıntılar, Olumlu Benlik alt boyutlarının öntest-sontest puanları arasında öntest lehine (p<.05) anlamlı bir fark vardır. Envanterin Anti Sosyal Davranış alt boyutunun öntest-sontest puanları arasında öntest lehine anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Grup rehberliği çalışması sonrasında Ergenlerin Sosyal Becerilerini Değerlendirme Ölçeği (İKE)'nin öntest-sontest toplam puanları arasında ve ölçeğin Empati, Kendini Kontrol alt boyutlarının öntest-sontest puanları arasında sontest lehine (p<.05) anlamlı bir fark vardır. Ölçeğin Kişilerarası İlişkiler alt boyutu öntest-sontest puanları arasında sontest lehine anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Grup rehberliği çalışması sonrasında Problem Çözme Envanteri (PÇE)' nin öntest- sontest toplam puanları arasında ve (PÇE)' nin Aceleci Yaklaşım, Kaçıngan Yaklaşım, Kendine Güvenli Yaklaşım alt boyutlarının öntest-sontest puanları arasında öntest lehine (p<.05) anlamlı bir fark vardır. Envanterin Düşünen Yaklaşım, Değerlendirici Yaklaşım, Planlı Yaklaşım alt boyutlarının öntest-sontest puanları arasında öntest lehine anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Gerçekleştirilen grup rehberliği çalışması sonrasında Piers-Harris'in Çocuklarda Öz Kavramı Ölçeğinin öntest-sontest toplam puanları arasında ve ölçeğin Mutluluk, Davranış ve Uyma, Fiziksel Görünüm, Zihinsel ve Okul Durumu alt boyutlarının öntest-sontest puanları arasında sontest lehine (p<.05) anlamlı bir fark vardır. Piers-Harris'in Çocuklarda Öz Kavramı Ölçeğinin Kaygı ve Popülarite alt boyutlarının öntest-sontest puanları arasında sontest lehine anlamlı bir farklılık bulunamamıştır.

Meriç, Beyhan, Boşanmış Ailelerdeki Ergenlerin Uyum Düzeylerini ve Sosyal Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Bir Grup Rehberliği Çalışmasının Sınanması, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2007, Doktora, pdf.