Bilgisayar Meslek Dersi Alan Ortaöğretim Öğrencilerinin Bilişim Teknolojilerini Kullanımlarının Etik Açıdan Değerlendirilmesi

TEZ

Bilgisayar Meslek Dersi Alan Ortaöğretim Öğrencilerinin Bilişim Teknolojilerini Kullanımlarının Etik Açıdan Değerlendirilmesi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Bölüm
Tez Danışmanı
Tez Yılı
Sayfa Sayısı
178
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırmada bilişim teknolojilerinin gelişmesiyle ortaya çıkan etik sorunlar ve bilgisayar meslek dersi almış veya almakta olan ortaöğretim öğrencilerinin bilişim teknolojilerini etik olmayan şekilde kullanımlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2009-2010 Eğitim- Öğretim yılında Karaman ilindeki Karaman Temizel – Ünlü Bilgisayar Anadolu Teknik Lisesi; Bilgisayar ve Endüstriyel Elektronik bölümleri ile Nefise Sultan Kız Teknik ve Meslek Lisesi; Bilişim Teknolojileri, Grafik ve Fotoğrafçılık ve Çocuk Gelişimi bölümlerinde öğrenim gören ve bilgisayar meslek dersi almış ya da almakta olan öğrencilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kullanılan ölçeği 400 öğrenci yanıtlamıştır. 25 adet ölçeğin eksik doldurulmuş olması sebebi ile 375 adet ölçek değerlendirmeye alınmıştır. Tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın ölçeği kişisel bilgi formu ve etik olmayan bilgisayar kullanım davranışları ölçeği olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Kişisel bilgi formunda, 16 adet soru ve etik olmayan bilgisayar kullanım davranışları ölçeğinde ise 80 madde yer almaktadır. Ölçekte Fikri Mülkiyet, Toplumsal Etki, Güvenlik ve Kalite, Ağ Doğruluğu ve Bilgi Doğruluğu olmak üzere 5 faktör bulunmaktadır. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS 15 programı kullanılmıştır. Araştırmada onaltı alt problem yanıtlanmaya çalışılmış ve verilerin analizinde frekans analizi, yüzde değerleri analizi, aritmetik ortalama, standart sapma, t testi, varyans analizi ve Kruskal Wallis H testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda; kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre bilişim teknolojilerini daha etik kullandıkları ortaya çıkmıştır. Ailelerinin gelir düzeyleri 2001 TL ve üzeri olan öğrencilerin bilişim teknolojilerini daha etik dışı amaçlarla kullandıkları tespit edilmiştir. Öğrencilerin bilişim teknolojilerini etik kullanımları ile öğrenim görmekte oldukları sınıf düzeyleri arasında Toplumsal Etki, Ağ Doğruluğu, Fikri Mülkiyet ve Güvenlik-Kalite faktörleri açısından anlamlı bir farklılık görülmüştür. Bilişim Teknolojileri ve Elektrik Elektronik Teknolojileri alanlarında öğrenim görmekte olan öğrenciler Çocuk Gelişimi ve Eğitimi ile Grafik ve Fotoğraf alanlarında öğrenim görenlere göre daha etik dışı görüş bildirmişlerdir. Benzer şekilde Grafik dalı öğrencileri ve henüz dal seçimi yapmamış olan öğrenciler, Endüstriyel Bakım Onarım, Veritabanı Programcılığı, Web Programcılığı ve Güvenlik Sistemleri dal öğrencilerine kıyasla daha etik görüş bildirmişlerdir. Kişisel bilgisayara sahip olmayan öğrenciler, kendine ait bilgisayarı olanlara göre daha etik görüş bildirirken, kaldığı yerde internet olmayan öğrenciler, olanlara göre daha etik görüş bildirmiştir. Öğrencilerden bilgisayar kullanım düzeylerini “çok iyi” olarak belirtenler ile internet kullanım düzeylerini “çok iyi” olarak belirtenlerin, bilişim teknolojilerini daha etik dışı amaçlarla kullandıkları sonucuna varılmıştır. Ayrıca öğrencilerin internete bağlı kalma süresi arttıkça bilişim teknolojilerini etik dışı amaçlarla kullanımlarının da arttığı görülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre; dosya transferi yapamayan öğrenciler, yapabilenlere göre daha etik görüş bildirirken, internetten dosya indirebilen öğrenciler Fikri Mülkiyet faktörü için daha etik dışı görüş bildirmişlerdir. Bunlara ek olarak hiç program yazamayan öğrenciler bilişim teknolojilerini en etik şekilde kullanırken, çeşitli programlama dillerinde program yazabilme düzeyini “çok iyi” olarak ifade etmiş olan öğrenciler bilişim teknolojilerini en etik dışı amaçlarla kullanmaktadırlar. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin yaşları, ailelerinin yaşadıkları yer ve web sayfası tasarlayabilme düzeyleri bilişim teknolojilerini etik kullanım davranışlarını etkilememektedir.

Zeybek, Gülçin, Bilgisayar Meslek Dersi Alan Ortaöğretim Öğrencilerinin Bilişim Teknolojilerini Kullanımlarının Etik Açıdan Değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2011, Yüksek Lisans, pdf.