Lise Öğrencilerinde Başarı Sorumluluğu ve Başarı Kaygısının Psikopatolojik Değişkenler Açısından İncelenmesi
Yazar/Hazırlayan
|
|
Üniversite
|
|
Enstitü/Fakülte
|
|
Tez Danışmanı
|
|
Tez Yılı
|
|
YÖK Tez No
|
89292
|
Sayfa Sayısı
|
196
|
Tez Türü
|
Doktora
|
Tam Metin (PDF)
|
|
Kategori
|
|
Tez Özeti
|
Bu çalışmada, zihinsel başarı sorumluluğu ve başarı kaygısının psikopatolojik değişkenlerle ilişkisi, tarama (survey) yöntemiyle incelenmiştir. Lise ve dengi okullardan liseli öğrencilerinin oluşturduğu 594 kişilik (308 kız ve 286 erkek öğrenci) örneklem grubuna ölçekler verilmiştir. Akademik durumlardaki denetim odağını ölçmek için Crandall, Katkovsky ve Crandall (1965) tarafından geliştirilen Zihinsel Başarı Sorumluluğu (ZBS) ölçeği kullanılmıştır. Yine, akademik durumlardaki kaygıyı ölçmek için Albert ve Haber (1960) tarafından geliştirilen Başarı Kaygısı Ölçeği (BKÖ) uygulanmıştır. Psikopatolojik belirtiyi belirlemek amacıyla Derogotis (1976) tarafından geliştirilen SCL-90-R kullanılmıştır. Bulgular; ZBSt'mın genel belirtiyle korelasyon ( r:-16.9, p<.001) anlamlı düzeye ulaşmıştır. ZBS+'nın, başarı kaygısı ( r:-.14.2, p<001) ve genel belirti düzeyi ( r:.-21.5, p<001) arasında düşük ancak anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Genel belirti düzeyinin, ZBS, BKÖ ve cinsiyet değişkenleriyle gerçekleştirilen aşamalı regresyon analizine göre, genel belirti düzeyinin bu değişkenlerce anlamlı olarak yordanabilmiştir. Genel belirti ZBSt ve BKÖ ile gerçekleştirilen çift yönlü varyans analizine göre, ZBSt grupları genel belirti açısından anlamlı düzeyde fark yaratmıştır ( F:6.302 p<002). Ortalama düzeyde ZBSt puanına sahip kişilerin en düşük psikopatolojik belirti gösterdikleri saptanmıştır. Ortalama düzeyde ZBS+ puanına sahip olma en düşük psikopatolojiyle ilişkilenirken, yüksek düzeyde ZBS- puanına sahip olma düşük psikopatolojik belirtiyle ilişkilenmiştir. GSI'nin BKÖ grupları arasındaki farkı anlamlı düzeye ulaşmıştır ( F:34.590 p<0001). Başarı kaygısı arttıkça psikopatoljik belirtinin yükseldiği kaydedilmiştir. Yüksek düzeydeki BKÖ-E yüksek düzeyde psikopatolojiyle, yüksek BKÖ-K düşük psikopatolojiyle ilişkilenmiştir. Cinsiyet açısından bakıldığında, kızların engelleyici başarı kaygısı, erkeklerin kolaylaştırıcı başarı kaygısına sahip oldukları görülmektedir. Aynı zamanda, kızların psikopatolojik belirtilerinin erkeklerden daha yüksek olduğu saptanmıştır.
|
Kapıkıran, Necla, Lise Öğrencilerinde Başarı Sorumluluğu ve Başarı Kaygısının Psikopatolojik Değişkenler Açısından İncelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 1999, Doktora, pdf.