Bu araştırma, Hacettepe ve Erciyes üniversitelerine devam eden öğrencilerin sosyoekonomik özellikleri ile yükseköğretimin kişisel getirilerine verdikleri önem derecesine ve yükseköğretim hizmetinin maliyetlerine katılımlarını öngören finansman yaklaşımlarına ilişkin görüşlerini saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini 1998-1999 öğretim yılında Hacettepe ve Erciyes üniversitelerinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırma, her iki üniversitede karşılıklı olarak bulunan fakülte ve yüksekokulların aynı bölümlerinde okuyan 2229 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Araştırmanın verileri, alanyazın taraması ve araştırmacı tarafından geliştirilen anketin uygulanması ile elde edilmiştir. Verilerin istatistiksel çözümlemesinden elde edilen bulgular alanyazın taramasıyla elde edilen bulgular ile karşılaştırılarak sunulmuş ve yorumlanmıştır. Araştırma bulguları üç alt bölümde özetlenebilir: Öğrencilerin sosyo-ekonomik özelliklerine ilişkin bazı bulgular. (1) Anne ve babanın eğitim düzeyi yükseldikçe çocuklarının yükseköğretimden yararlanma şansı yükselmektedir, (2) Kız öğrencilerin anne ve babaları erkek öğrencilere göre daha fazla eğitim görmüşlerdir, (3) Öğrencilerin annelerinin %74.1'i, babalarının yalnızca %6.4'ü gelir getirici herhangi bir işte çalışmamaktadır, (4) Öğrencilerin ailelerinin %7.7'si düşük, %28.5'i orta-alü, %33.9'u orta, %17'isin orta-üstü ve %12.9'u üst gelir grubunda yer almaktadır (5) Öğrencilerin ailelerinin gelir durumları öğretim biçimine göre farklılık göstermemektedir (6) Öğrencilerin %10.6'sı gelir getirici bir işte çalışmaktadır. Yükseköğretimin kişisel getirilerine ilişkin bulgular Öğrenciler yükseköğretimin kişisel getirilerini "Çok Önemli" ve "Oldukça Önemli" biçiminde değerlendirmişlerdir. Çok önemli olarak değerlendirilen getirilerden bazıları: (1) Yükseköğretim mezunlarının iş bulma olanaklarının daha fazla olması, (2) Yükseköğretim mezunlarının daha iyi ortamlarda /koşullarda çalışma şanslarının fazla olması, (3) Yükseköğretim mezunlarının bilimsel /teknolojik ve sosyal /kültürel gelişmelere daha kolay uyum sağlayabilmeleri ve bunlardan daha fazla yararlanabilmeleri, (4) Yükseköğretimin uygun kariyer geliştirme ve meslekte ilerleme olanaklarını artırması. Yükseköğretimin finansmanına ilişkin bulgular: Öğrencilerin, yükseköğretimin maliyetlerine öğrencilerin katılımını öngören finansman yaklaşımlarının gerekçelerine ilişkin görüşleri "Tamamen Katılıyorum", Çoğunlukla Katılıyorum" ve "Kısmen Katılı yorum" seçeneklerinde toplanmıştır. Öğrenciler tarafından yüksek ortalama ile benim senen bazı gerekçeler şunlardır: (1) Devlet, yalnızca alt sosyal kesimlerden gelen ya da ödeme gücü olmayanlara yeterli miktarda yardım sağlayarak, tüm öğrencilerin yetenekleri ölçüsünde yükseköğretimden yararlanma şansını artırabilir, (2) Gelirlerinin sınırlılığı nedeniyle devletin yükseköğretime yetererince kaynak sağlayamaması, yükseköğretim hizmetinin istenilen nitelikte sunulmasını engeller, (3) Tüm topluma sağladığı gerililerinden dolayı yükseköğretimin toplumsal getirilerinin karşılığı olan maliyetlerin devlet tarafından, kişisel getmlerinin karşılığı olan maliyetlerin de yararlananlar tarafından karşılanması eşitlikçi bir yaklaşım olur, (4) Gelirlerinin sınırlılığı nedeniyle devletin yükseköğretime yeterince kaynak sağlayamaması, yükseköğretimin sınırlı sayıda kişiye sunulmasına yol açabilir, (5) Devlet, yükseköğretimin tüm topluma sağladığı yararların bedelini bireylere vererek, bireylerin yetenekleri ölçüsünde yükseköğretim hizmetini istedikleri kurumdan almalarını kolaylaştırabilir. Görüşlere ilişkin bazı karşılaştırma sonuçları: (1) Yükseköğretimin finansmanına ilişkin öğrenci görüşleri arasında öğrenim görülen üniversiteye göre anlamlı bir farklılık vardır.