Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi (KUTVA) 1921- 1938 yılları arasında Türkiye’den pek çok TKP üyesi ve sol görüşlü kişinin giderek eğitim gördükleri bir kurum olarak Türk solunun gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Nazım Hikmet, Vedat Nedim Tör, Şevket Süreyya Aydemir, İsmail Bilen, Zeki Baştımar, İsmail Tökin, Vala Nurettin gibi Türk solunun önemli isimleri bu üniversitede okumuş ve aldıkları teorik ve pratik altyapıyı Türkiye’deki ideolojik çalışmalarına aktarmışlardır. Yurda dönüşlerinde Şevket Süreyya Aydemir, İsmail Tökin, Vala Nurettin gibi bazı isimlerin komünist hareketi terk ettiklerini, hatta bir kısmının pişmanlık duyduğunu görmekteyiz. Büyük gizlilik içinde gönderilen öğrenciler ve üniversitenin eğitim faaliyetleri konusunda çok sınırlı sayıdaki hatıralardan bilgi edinebiliyoruz. Ancak, gene de faaliyette bulunduğu 1921- 1938 yılları arasında KUTVA ’nın Türkiye sektöründe kaç kişinin okuduğu, bunların Moskova’da nasıl bir hayat sür- dükleri ve yurda dönünce neler yaptıkları konusunda geniş kapsamlı bilgiye sahip değiliz. Makalede, eldeki sınırlı kaynaklar kullanılarak KUTVA ’daki eğitim ve buradaki Türk öğrencilerin faaliyetleri hakkında bilgiler derlenmiştir.