Bu çalışma, " Malatya Lisesi Öğrencilerinin Basan ve Başarısızlıklarında Etkili Olan Faktörlerin Sosyolojik Bakımdan incelenmesi" isimli bir alan araştırması olup, yüksek lisans tezi hazırlamak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın amacı, öğrenciyi eğitim sürecinde basan ve başarısızlığa götüren nedenlerin neler olduğunun ortaya konmasıdır. Şöyle ki, bu nedenler arasında ailenin, okulun, arkadaş çevresinin, sosyal ve kültürel çevrenin, eğitim- öğretim sürecinde öğretmen-öğrenci ilişkilerinin yeri nedir? Öğrencinin başarılı ya da başarısız olmasında yer alan sosyo-ekonomik faktörlerin önemi nedir? İşte araştırma daha çok bu yönlere ağırlık verilerek hazırlanmıştır. Bunun için, öncelikle konu ile ilgili literatür taraması yapılmış, ilgili araştırmalara yer verilmiştir. Sonra, öğrenciler üzerinde anket uygulaması yapılarak veriler elde edilmiştir. Bu verilerden hareketle tablo çizelgeleri oluşturularak yorumlamalar yapılmıştır. Veriler ışığında genel olarak şu sonuçlara varılmıştır: Öncelikle öğrencilerin derslerinde başarılı olmalarının, zekâ seviyesi, anlama yeteneği ve ders çalışma isteğine bağlı olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin basan durumlarının sosyo ekonomik faktörlere bağlı olarak ta değişiklik gösterdiği, aynı zamanda sosyal ve kültürel çevre faktörlerinin de başarılı olma da etkili olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen-öğrenci ilişkilerinin basan düzeyini etkilemiş olduğu tespit edilmiştir. Aynca öğrenci ailelerinin öğrenim durumlarının da başarılı olmada etkili olduğu ortaya konmuştur. Farklı alanlara ait derslere göre de, basan düzeyinin değişmiş olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyetler arasında da, basan düzeyinin değiştiği tespit edilmiştir. Örneğin, kız öğrencilerin erkek öğrencilere kıyasla derslerinde biraz daha başarılı oldukları görülmüştür.