Genel Nedensellik Yönelimleri Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması, Geçerlilik ve Güvenilirliğinin Üniversite Öğrencilerinde Sınanması

MAKALE

Genel Nedensellik Yönelimleri Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması, Geçerlilik ve Güvenilirliğinin Üniversite Öğrencilerinde Sınanması

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
17 Ek: 1
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
100-107
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Amaç: Bu araştırmada, davranışın kaynağını kişi içi süreçler ve tercihlerin yanında dış baskı ve zorlama algısına yönelik olarak değerlendirebilen Genel Nedensellik Yönelimleri Ölçeğinin (GNYÖ) Türkiye’de bir üniversite örnekleminde uyarlanması, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması yapılmıştır. Yöntem: Bu amaca uygun olarak önce GNYÖ’nün Türkçeye çevirisi beş uzman yargıcının katılımıyla yapılmıştır. Yargıcıların görüşleri doğrultusunda yeniden düzenlenen ölçek Hacettepe Üniversitesi’nde çeşitli bölümlerde öğrenim gören 363 (239 kız, %66.6; 124 erkek, %33.4) katılımcıya uygulanmıştır. Ölçek test-tekrar test güvenilirliği için 51 kişiden oluşan psikoloji bölümü öğrencilerine üç hafta ara ile tekrar uygulanmıştır. Bulgular: Madde analizi, Pearson korelasyonu ve faktör analizi teknikleriyle yapılan analizler sonucunda, ölçeğin son formu elde edilmiştir. GNYÖ’nün özgün formundan farklı olarak her kişilik yönelimini eşit oranda temsil eden 51 madde yerine, ikisi tersine puanlanan 40 madde olarak uygulanmasına karar verilmiştir. Bu son haliyle GNYÖ’nün iç tutarlılık katsayısı 0.81’dir. Geçerlilik sınaması için kullanılan diğer ölçeklerle (Kontrol Odağı Ölçeği, Kısa Semptom Envanteri) korelasyonları 0.10-0.39 arasında, düşük düzeyde ancak kavramsal ilişkileri anlamlı olarak yansıtan değerlerde bulunmuştur. GNYÖ’nün ve alt ölçeklerinin tekrar ölçümle korelasyonu 0.71-0.86 arasında değişmektedir. Sonuç: GNYÖ’nün görece yalın yapıda çıkan faktör örüntüleriyle, üniversite örnekleminde güvenli ve uygulanması kolay, kültürümüze uygun bir araç olduğu görülmüştür.

Şen, Gamze - Dağ, İhsan, Genel Nedensellik Yönelimleri Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması, Geçerlilik ve Güvenilirliğinin Üniversite Öğrencilerinde Sınanması, Anadolu Psikiyatri Dergisi, Sivas, 17 Ek: 1, 2016, 100-107, pdf.