Üniversite Öğrencilerinin Bilim İnsanı İmajları ve Bilim İnsanı İmajlarını Etkileyen Bazı Faktörler

TEZ

Üniversite Öğrencilerinin Bilim İnsanı İmajları ve Bilim İnsanı İmajlarını Etkileyen Bazı Faktörler

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
445621
Sayfa Sayısı
90
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bilim toplumların önemli bir parçasıdır. Yaşamımızı önemli derecede etkilemektedir. Bu nedenle bilimi ve bilim insanlarını anlamak her birey için önemlidir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin bilim insanı imajlarını ortaya çıkarmak olmuştur. Çalışma, Gaziosmanpaşa Üniversitesi'nin Fen Edebiyat Fakültesi, Eğitim Fakültesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi ve İktisadi İdari Bilimler Fakültesi olmak üzere toplamda dört ayrı fakültesinin 13 farklı bölümünde uygulanmıştır. Bu bölümlerden toplamda 772, 3. ve 4. sınıf üniversite öğrencisi çalışmaya katılmıştır. Bu çalışma, bir grubun belirli özelliklerini belirlemek amacıyla verilerin toplanmasına dayanan tarama araştırması şeklinde yürütülmüştür. Çalışmada veri toplama aracı olarak Bir Bilim İnsanı Çiz Testi (DAST: Draw A Scientist Test) kullanılmıştır. Öğrencilere işi başında çalışan bir bilim insanını ziyaret edeceklerini düşünmelerini ve bu bilim insanının nasıl çalıştığını ve neler yaptığını mümkün olduğunca detaylandırarak çizmeleri istenmiştir. Katılımcı çizimleri üç aşamada analiz edilmiştir. İlk olarak Finson, Beaver ve Cramond (1995) tarafından geliştirilen Bilim İnsanı Çizim Kontrol Listesi (DAST-C: Draw A Scientist Checklist) kullanılmıştır. İkinci olarak ise veri toplama aracından (DAST) elde dilen verileri daha anlamlı hale getirebilmek amacıyla Ruiz- Mallen ve Escales (2012) tarafından geliştirilen kodlama cetvelinden yararlanılmıştır. Bu cetvelin kullanılabilmesi için yedi alan uzmanın görüşleri alınarak bazı değişiklikler yapılmış ve kodlama cetveli revize edilmiştir (RME-C). Son olarak ise DAST-C ve RME-C' de yer bulmayan ancak katılımcıların çizdikleri resimler üzerinde yapılan içerik analizinde ortaya çıkan veriler analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre katılımcıların genel olarak geleneksel bilim insanı imajından uzak oldukları ve çoğunlukla bilim insanı olarak kendi bölümlerindeki öğretim elemanlarını çizdikleri tespit edilmiştir. DAST-C'ye göre katılımcıların bilim insanı imajları, cinsiyetlerine göre anlamlı olarak farklılık gösterirken, RME-C'ye göre anlamlı bir farklılık göstermediği anlaşılmıştır. Çalışmada ayrıca katılımcıların bilim insanı imajlarının, öğrenim gördükleri alanlara göre anlamlı şekilde farklılaşıp farklılaşmadığı da test edilmiştir. Bulgular hem DAST-C hem de RME-C'ye göre sosyal ve sayısal alan öğrencilerinin ortalama puanlarının birbirine çok yakın olduğu ve katılımcıların bilim insanı imajlarının öğrenim gördükleri alanlara göre anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Son olarak ise katılımcıların sınıf düzeylerine göre bilim insanı imajlarında anlamlı bir farklılık olup olmadığı test edilmiştir. Bulgular farklı sınıf düzeyindeki öğrencilerin bilim insanı imajlarının birbirine çok yakın olduğunu ve sınıf düzeyine göre anlamlı farklılık oluşmadığını ortaya koymuştur. Genel olarak, çalışmanın sonuçları üniversite öğrencilerinin bilim insanlarıyla etkileşim içinde olmalarının onların bilim insanı imajının şekillenmesinde önemli bir rol oynadığına işaret etmiştir. Bu durumdan yola çıkarak bilim insanı imajının doğru şekillenmesi adına bilim insanlarının okullar ve diğer kurumlarla daha çok etkileşim içinde olması önerilmektedir. Ayrıca görsel ve işitsel medya aracılığıyla tek tip bilim insanları olmadığı, kadınlarının da bilim insanı olabileceği gibi vurguların yapılması da önerilmektedir.

Özkan, Bengül, Üniversite Öğrencilerinin Bilim İnsanı İmajları ve Bilim İnsanı İmajlarını Etkileyen Bazı Faktörler , Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2016, Yüksek Lisans, pdf.