Aile Öngörülemezliği ve Ebeveynleşmenin Üniversite Öğrencilerinin Depresyon Düzeyleri, Öfke Tarzları ve Obsesif İnanışları Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi

TEZ

Aile Öngörülemezliği ve Ebeveynleşmenin Üniversite Öğrencilerinin Depresyon Düzeyleri, Öfke Tarzları ve Obsesif İnanışları Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
429597
Sayfa Sayısı
161
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Aile öngörülemezliği (family unpredictability), ailenin davranışlarında ve düzenleyici sistemlerinde tutarsızlık olarak tanımlanmaktadır. Ebeveynleşme ise ebeveyn ve çocuk arasında gerçekleşen bir tür rol değişimi olarak tanımlanmaktadır. Aile öngörülemezliği ve ebeveynleşmenin birçok psikopatoloji bakımından risk faktörü olduğuna işaret edilmiştir. Bu tez çalışmasında aile öngörülemezliği ve ebeveynleşmenin, birtakım psikolojik sorunlarla ilişkilerinin Türk örnekleminde değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Bu hedef doğrultusunda iki çalışma gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada Geçmişe Dönük Aile Öngörülemezliği Ölçeği (GDAÖÖ) Türk alanyazınına kazandırılmıştır. İkinci aşamada ise aile öngörülemezliği ve ebeveynleşme ile depresyon, öfke ve obsesif inanışların ilişkisi incelenmiştir. Birinci çalışma kapsamında GDAÖÖ'nün (Retrospective Family Unpredictability Scale) Türkçeye uyarlama çalışması yürütülmüş; geçerlik-güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. İlk çalışmanın örneklemi Hacettepe Üniversitesi'nde öğrenim gören 284 kişiden (144 kadın, 140 erkek) oluşmaktadır. Ölçeğin faktör yapısı açımlayıcı faktör analiziyle incelenmiş, özgün halindeki altı faktörlü yapısı korunmuş ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. GDAÖÖ alt boyutlarının tümünün ilk çalışmada cinsiyet ve SED'e göre farklılaşmadığı saptanmış ve birleşen geçerliği bulguları tüm grup üzerinden elde edilmiştir. Ölçeğin birleşen geçerliğinin değerlendirilmesi için SCL-90-R puanları psikolojik iyilik hali göstergesi olarak alınmıştır. Ölçeğin faktör yapısının özgün haliyle benzeştiği, geçerlik-güvenirlik düzeylerinin yeterli olduğu ve Türkiye'de kullanımının uygun olduğu saptanmıştır. İkinci aşamada aile öngörülemezliği ve ebeveynleşmenin depresyon, öfke, obsesif inanış biçimleri ve obsesif kompulsif belirtiler ile ilişkileri incelenmiştir. İkinci çalışmanın örneklemi Hacettepe Üniversitesi'nde öğrenim gören 371 kişiden (191 kadın, 180 erkek) oluşmaktadır. Aile öngörülemezliğinin ve ebeveynleşmenin alt boyutlarının çalışmada ele alınan bozuklukları yordama gücü regresyon analizleriyle değerlendirilmiştir. Sonuçlar kadınlarda aile öngörülemezliği ve ebeveynleşmenin bahsi geçen tüm bozukluklar üzerinde etkili olduğuna işaret etmiştir. Erkek grubunda ise aile öngörülemezliği ve ebeveynleşmenin depresyon, obsesif inanışlar ve obsesif kompulsif belirtiler üzerinde etkili olduğu; öfke üzerinde ise yalnızca ebeveynleşmenin etkili olduğu görülmüştür. Algılanan Yarar/Uyum boyutunun kadınlarda hiçbir bozukluk üzerinde etkili olmadığı; erkeklerde ise depresyon üzerinde koruyucu etki yaptığı görülmüştür. Elde edilen bulgular birlikte değerlendirildiğinde Aile Öngörülemezliği ve Ebeveynleşmenin Türk kültüründe de birtakım bozukluklarla ilişkili olduğu gösterilmiştir.

Yıldırım, Fatma, Aile Öngörülemezliği ve Ebeveynleşmenin Üniversite Öğrencilerinin Depresyon Düzeyleri, Öfke Tarzları ve Obsesif İnanışları Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi , Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016, Yüksek Lisans, pdf.