Bu çalışmanın amacı, aile sosyo-ekonomik ve demografik özellikleri ile mezun olunan okul türü ve özel dershaneye devamın Seviye Belirleme Sınavına katılan ilköğretim son sınıf öğrencilerinin Ortaöğretime Yerleştirme Puanı başarılarındaki varyasyon üzerindeki ortak ve göreli etkilerini incelemektir. Araştırma örneklemi, Van kent sınırları içinde yer alan on bir ilköğretim okulundan seçilmiş ve 2008-2009-2010 yılları Seviye Belirleme Sınavına katılan 622 son sınıf öğrencisini içermektedir. Bu çalışmanın verilerinin çözümlenmesi sürecinde dört aşamalı bir süreç izlendi. Birinci aşamada, aile sosyo-ekonomik ve demografik özellikleri dikkate alınmaksızın, okul ve özel dershanenin öğrencilerin Ortaöğretime Yerleştirme Puanı başarılarındaki varyasyon üzerindeki etkileri incelendi. İkinci aşamada aile sosyo-ekonomik ve demografik özellikleri, mezun olunan okul türü ve özel dershaneye devam ile öğrencilerin sınavdaki Ortaöğretime Yerleştirme Puanı başarıları arasındaki ilişkileri gösteren bağıntı katsayıları incelendi. Üçüncü aşamada, seçilmiş bağımsız değişkenlerin öğrencilerin Ortaöğretime Yerleştirme Puanı başarılarındaki varyasyon üzerindeki ortak ve bağımsız etkilerine bakıldı. Dördüncü ve son aşamada ise, bu çalışmanın sonuçları 2005 yılında Van kent merkezinde gerçekleştirilen "Aile Sosyo-Ekonomik ve Demografik Özellikleri İle Okul ve Özel Dershanenin Liselere Giriş Sınavına Katılan Öğrencilerin Akademik Başarıları Üzerindeki Etkileri" adlı araştırma sonuçları ile karşılaştırıldı. Yapılan çözümlemelerde; Aile sosyo-ekonomik ve demografik özelliklerinin dikkate alınmadan yapılan tek-yönlü varyans analizleri sonuçları, mezun olunan okul grubunun öğrencilerin Seviye Belirleme Sınavındaki Ortaöğretime Yerleştirme Puanı başarılarındaki varyasyon üzerinde önemli düzeyde etkilere sahip olduğunu, dershaneye devamın ise öğrencilerin Seviye Belirleme Sınavındaki Ortaöğretime Yerleştirme Puanı başarılarındaki varyasyon üzerinde önemli düzeyde etkiye sahip olmadığı göstermektedir. Korelasyon analizleri sonunda elde edilen bağıntı katsayıları, hem aile sosyo-ekonomik ve demografik özelliklerinin göstergeleri olan baba eğitim düzeyi, baba meslek saygınlığı, anne eğitim düzeyi, kardeş sayısı, hane veya ailedeki kişi sayısı değişkenlerinin kendi aralarında, hem söz konusu değişkenlerle mezun olunan okul grubu arasında ve hem de seçilmiş olan tüm bu bağımsız değişkenlerle öğrencilerin Seviye Belirleme Sınavındaki Ortaöğretime Yerleştirme Puanı başarıları arasında önemli ilişkiler olduğunu göstermektedir. Regrasyon analizi sonuçları, aile sosyo-ekonomik ve demografik özellikleri ile mezun olunan okul grubunun öğrencilerin Seviye Belirleme Sınavındaki Ortaöğretime Yerleştirme Puanı başarılarındaki varyasyon üzerindeki ortak etkilerinin istatistiksel olarak önemli olduğunu göstermektedir. Ayrıca elde edilen bulgular, aile sosyo ekonomik ve demografik özellikleri ile birlikte analizlere girdiklerinde, hem mezun olunan okul grubunun ve hem de özel dershanenin Seviye Belirleme Sınavındaki Ortaöğretime Yerleştirme Puanı başarılarındaki varyasyon üzerindeki etkilerinde ciddi düşüşler olduğunu göstermektedir. 2005 yılındaki araştırma ile karşılaştırıldığında bulgular, geçen süre içinde aile sosyo-ekonomik özellikleri ile demografik özelliklerinin öğrenci başarısı üzerindeki etkisinin arttığını, mezun olunan okul grubunun öğrenci başarısı üzerindeki etkisinin azaldığını, özel dershanelerin öğrencilerin başarısı üzerindeki etkisinde kısmen düşüş olduğunu göstermektedir. Ayrıca söz konusu sonuçlar, sınav sistemindeki mevcut eşitsizliklerin, alt ve orta düzey devlet ilköğretim okullarına devam eden yoksul ve dezavantajlı öğrencilerin aleyhine devam ettiğini ve oranın önemli düzeyde olduğunu göstermektedir.