Stajyer Öğrencilerin Okullarda Öğretmenden Öğrenciye Yönelik Şiddete İlişkin Gözlemleri

MAKALE

Stajyer Öğrencilerin Okullarda Öğretmenden Öğrenciye Yönelik Şiddete İlişkin Gözlemleri

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
16
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
301-333
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
İnsan hakları ve çocuk hakları ile ilgili olarak dünyada ve ülkemizde olumlu gelişmelerin olduğu günümüzde, okullarda halen öğretmenden öğrenciye şiddet vakalarının meydana geldiği görülmektedir. Okulda şiddet kavramı, okul iklimi üzerinde olumsuz sonuçlar üreten, öğrencilerin öğrenme süreçlerine zarar veren, onların gelişimlerini engelleyen saldırgan ve suç benzeri davranışları tanımlamayan bir anlamda kullanılmaktadır. Şiddet, yalnızca fiziksel zarar vermekten ibaret olmayıp, aynı zamanda psikolojik baskı, aşağılama, hor görme, azarlama gibi davranışlar da şiddet olarak adlandırılmaktadır. Bu araştırmanın amacı, Eğitim Fakültesi 4. sınıf öğrencilerinin, okullardaki şiddet türleri ve şiddetin görülme sıklığı ile ilgili gözlemlerini tespit etmektir. Araştırmanın, okullarda meydana gelen şiddetin türleri ve sıklığını belirlemeye yönelik nicel bir çalışma olması yanında, bu verileri kanıtlayıcı ve daha detaylı olarak okullarda şiddetin nasıl meydana geldiği ile ilgili veri sağlaması bakımından da aynı zamanda nitel bir çalışma olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın evreni, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi 2014-2015 Eğitim Öğretim yılı Bahar döneminde “öğretmenlik uygulaması” dersi kapsamında, Samsun İli Merkez Atakum ve İlkadım İlçelerindeki okullarda uygulama yapan 4. sınıf öğrencileri ile formasyon eğitimi alan, mezun durumundaki toplam 242 stajyer öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada evrenin tamamına ulaşılması amaçlandığından örneklem seçimi yapılmamıştır. Veri toplama aracı olarak, stajyer öğrencilerin uygulama yaptıkları okullardaki şiddet türleri ve sıklıkları ile ilgili 19 maddeden oluşan 4’lü likert tipi ve gözlemledikleri en çarpıcı şiddet vakalarını yazmaları istenen açık uçlu bir sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenden öğrenciye yönelik şiddet türleri ve sıklığı; en fazla azarlama, ilgilenmeme-görmezlikten gelme-dışlama, incitecek söz ya da davranışta bulunma şeklinde ortaya çıkmakta iken, diğer şiddet türlerinin görülme sıklıklarının daha az olduğu; stajyer öğrencilerin cinsiyetleri bakımından, okullarda öğretmenden öğrenciye yönelik şiddet olayları, erkek stajyer öğrencilerin şiddet gözlemlerinin kız stajyer öğrencilerin şiddete ilişkin gözlemlerine göre daha yüksek sıklıkta meydana geldiği; ilköğretim (ilkokul ve ortaokul) kademesinde gözlenen şiddet olaylarının Formasyon (ortaöğretim) kademesine göre daha yüksek sıklıkta olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca stajyer öğrencilerin okullardaki şiddet olayları ile ilgili olarak belirttikleri en çarpıcı ifadeler incelendiğinde; “fiziksel şiddet”, “tehdit ve aşağılama”, “azarlama, alay etme, hakaret etme, notla korkutma” türlerinde şiddet olaylarının meydana geldiği tespit edilmiştir.

Çelik, Yaşar - Onay, İhsan, Stajyer Öğrencilerin Okullarda Öğretmenden Öğrenciye Yönelik Şiddete İlişkin Gözlemleri, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, Giresun, 16, 2017, 301-333, pdf.