Özgür İrade ve Belirlenimcilik Ölçeği'nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Özellikleri

MAKALE

Özgür İrade ve Belirlenimcilik Ölçeği'nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Özellikleri

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
39
Yıl
Sayfa Aralığı
26-38
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Özgür irade ve belirlenimciliğe olan inanç günlük hayattaki birçok davranışı etkilemektedir. Kültürel özelliklerden etkilenen ilgili inançların güvenilir ve geçerli şekilde ölçülmesi araştırmacılar için önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı, Türkçeye henüz uyarlanmamış olan Özgür İrade ve Belirlenimcilik Ölçeği’ni (FAD-Plus; Paulhus ve Carey, 2011) Türkçeye uyarlamak ve psikometrik özelliklerini değerlendirmektir. Üniversite öğrencilerinden (N = 403) toplanan veri üzerinde yapılan faktör analizi sonucunda, kaderci belirlenimcilik, bilimsel belirlenimcilik, rastgelelik ve özgür iradeye inancı temsil eden dört faktörlü bir yapı ortaya çıkmıştır. Alt ölçeklerin iç tutarlık ve test-tekrar test güvenirlik değerleri özellikle kaderci belirlenimcilik ve rastgelelik faktörleri için kabul edilebilir düzeyde bulunmuştur. Ölçeğin bileşen geçerliğini destekler nitelikte, alt boyutların kontrol odağı, kontrol isteği ve benlik kurgusuyla ilişkisi beklendik yönde anlamlı bulunmuştur. Bulgular olası kültürel doğurgular dikkate alınarak tartışılmış ve gelecek çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.

Alper, Sinan - Sümer, Nebi, Özgür İrade ve Belirlenimcilik Ölçeği'nin Türkçeye Uyarlaması ve Psikometrik Özellikleri, Türk Psikoloji Yazıları, 39, 2017, 26-38, pdf.